آغ آنا
آغ آنا – تۆرک، تاتار، آلتای، یاکوت میفوْلوْژیلرینده دنیز ایلاههسی. مۆختلیف تۆرک دیللرینده آک آنا، اۆرونگ ائنئ، شۇرا (سۇرا، سوْر) ائنئ اوْلاراق دا بیلینر. مغوللار ایسه ساگان (ساگاغان) ائجئ اوْلاراق خاطیرلایارلار. هله هئچ بیر شئی یارادیلمامیشکن و یالنیز اۇجسوز-بۇجاقسیز بیر سۇ وارکن، سوْنسوز سۇلاردان چێخاراق، تانری اۆلگئنه یاراتما ایلهامینی وئرهرک سۇلارا تکرار بۇداقمیشدیر. اێشیقدان (جیسمانی اوْلمایان) بیر بدنی واردیر. باشیندا گۆجو ایشارهلهیَن و تاجا بنزهین ظریف بۇینوزلاری وار. آلت قیسیمینده دنیزقیزی کیمی چوْخ اۇزون بیر بالیق قۇیروغو مؤوجوددور. قۇیروغو یۆنگول ماویه چالان بیر رنگدهدیر. اطرافیندا دنیزاولدوزلاری گزر. حیاتین باشلانغیجینا دایر نه وارسا هامیسینا رۇح وئرهرک حیات دؤورونو باشلاتمیشدیر. آرالیق دنیزینده یاشاییر. بعضی سؤیلنجلری، گئییک شکلینه گیرن سۇ آنا ایله گؤی تورکلرین آتاسی ائولنمیشدیر. مۆختلیف سؤیلنجلری همیشه دنیزدن چێخان وارلیق بیر مارال اوْلاراق بیلینیر. آغ رنگ سۇیو و تمیزلیگی ایشارهلر. یاقوتجاداکی اۆرونگ سؤزجویو آغ و گۆموش دئمکدیر. مغول دیلینده ائکهئ اۆرئنگ اوْلاراق بیلینر. مغوللارا گؤره ائکهئ خاتون، درینلیکلرده گلن پالچیغی بیر کاپلومباغانین کۆرگینه قوْیاراق یئر اۆزونو یاراتمیشدیر.
ائتیموْلوْژی
دَییشدیر(آغ / آک) کؤکوندن تؤرهمیشدیر. آغماک، آخماق، یازلاماق، ایشیلداما، يۆکسلمک، يۇخاری چێخماق و يا آشاغی ائنمک، ياراتماق کیمی معنالار داشیيار. چیرکلنمهمیشلیک، ال ديَمهمیش و گۆناهسیزلیک مجازی معنانین ترکیبینده ایشتیراک ائدر.
بیرده باخین
دَییشدیرقایناقلار
دَییشدیر- آذربایجان جۆمهۇریتی تۆرکجهسی ویکیپدیاسینین ایشلدنلری طرفیندن یارانمیش«Ağ Ana»، مقالهسیندن گؤتورولوبدور. (۶ نوْوامبر ۲۰۱۷ میلادی تاریخینده یوْخلانیلیبدیر).
- Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) Archived 2022-03-21 at the Wayback Machine.
- Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi (Cilt-1, Sayfa 570)