آینی تورکجه‌سی
آینی تورکجه‌سی، آینوجا (اؤزلری آدلاندیردیغی کیمی: ئەينۇ) کؤچری بیر تورک خالقی اولان آینی‌لار طرفیندن دانیشیلیر. بو خالق باتی چینده یاشاییر. قاریشیق بیر دیلدیر. آینی تورکجه‌سینین بیر تورک دیلی اولدوغونون ثبوتو اۆچون بونو دئمک اولار کی اونون قرامئری تورکجه‌دیر، آنجاق سؤز وارلیغی فارسجا کلمه‌لردن تشکیل اولونور. 6570 دانیشانی اولدوغو دئییلیر.
ساییلار دَییشدیر
آینی تورکجه‌سی و یا آینو دیلینده ساییلار فارسجادان آلینمیشدیر:
1 yäk
2 du
3 si
4 čar
5 pänǰ
6 šäš
7 (häp(t
8 (häš(t
9 noh
10 dah
20 bist
100 säd
1000 hazar
ایشلنمه‌سی دَییشدیر
آینوجانین ایشلدنلری‌نین اکثریتی یاشلی کیشیلردیر. ماراقلی اولان بودور کی بیر قادین و یا ائشیکده اولان بیر اینسانلا آینوجا دانیشماق اولماز. بئله بیر دوروملاردا اویغور تورکجه‌سی ایله دانیشیلیر.
ائتنولوگدا آینی‌لار دَییشدیر
| باشقا آدلار | آبدال، آینی، آینو، ائینو |
| نوفوس | 6570 (2001 نجی ایل) |
| یئر | شرقی تورکیستان |
| دیل ایستاتوسو | تهلوکه آلتیندا. رسمی تانینان دیل: اویغور تورکجه‌سی. |
| صینیفلاندیرما | شرقی تورک دیللری |
| دیالئکتلر | اویغور تورکجه‌سی ایله عئینی قرامئره مالیکدیر، آنجاق بیر چوخ کلمه‌سی فارسجادیر. بیر چوخلاری اونو اویغور تورکجه‌سینین دیالئکتی حساب ائدیر، آنجاق دیگرلری اویغور تورکجه‌سیندن شیدتله تاثیرلنمیش بیر ایران دیلی. |
| ایشلنمه‌سی | ائوده، اویغور تورکجه‌سی ایله |
| باشقا مؤوضوعلار | اویغورلارلا ائولنمیرلر. موسلماندیرلار. |