آیی‌کیمیلر

(آیی کیمی‌لر-دن يوْل‌لاندیریلمیش)

آیئ(Ayı) یا آیی کیمی‌لر (اینگیلیسجه: Bear, فارسجا: خرس‎، عربجه: دب‎، روسجا: Медвежьи، آنادوْلو تۆرکجه‌سی‌جه: Ayıgiller) خوْردالیلارتیپینه عایید حئیوان نؤعو. خوْردالیلار۵۰۰ میلیون ایل بۇندان اوّل عمله گلیب. خوْردالیلارین قدیملیینه و مۆختلیفلیینه باخمایاراق اوْنلاری بیرلشدیرن عۆمومی‌لیک وار: بۇ سوْتونون اۆستون‌ده بوْرو فوْرمالی مرکزی اعصاب سیستمی یئرلشیر. اونلار جانیفورما و یا ایت کیمی تسنیف ادیلیرلر. یالنیز سککیز آیی نووو موجود اولماسینا باخمایاراق گنیش یایلمیشدیر شیمالی یاریمکورد و قیسمن جنوبی یاریمکورد موختلیف یاشاییش یرلندیرنده گورونور.

آیی‌کیمیلر
زامان محدوده‌سی: 38–0 Ma
Late Eocene – Recent
قونور آیی (Ursus arctos)
علمی قوروپلاشدیرما e
عالم: حئیوان
تیپ: خوْردالیلار
صینیف: ممه‌لیلر
دسته: ییٛرتیجیلار
آلت دسته: Caniformia
Infraorder: Arctoidea
Tedford, 1976
عائله: Bear
G. Fischer de Waldheim, 1817
Type genus
Ursus
Linnaeus, 1758
Subfamilies

daggerHemicyoninae
daggerUrsavinae
daggerAgriotheriinae
Ailuropodinae (Pandas)
Tremarctinae (Spectacled Bears)
Ursinae (All other bear species)

آیی، اورسیدا آیلسینین ات یین مملیلردن دیلر. اونلار جانیفورما و یا ایت کیمی تسنیف ادیلیرلر. یالنیز سککیز آیی نووو موجود اولماسینا باخمایاراق گنیش یایلمیشدیر شیمالی یاریمکورد و قیسمن جنوبی یاریمکورد موختلیف یاشاییش یرلندیرنده گورونور. آیی لار شیمالی آمریکا، جنوبی آمریکا، آوروپا و آسیا قیتلرینده تاپیلیر. معاصر آیی لارین عمومی خصوصیت لرین آراسیندا، ایری بدنی، اوزون بورونلو، کیچیک یووارلاق قولاقی، توکلو ساچلی بش دری چکیلمین پنجلی آکین پنجلری و قیسا قویروقلاری وار.

تصنیفات دَییشدیر

فیلوجنیا دَییشدیر

قید ادک کی، بعضی دیللرده "آیی" آدلاندیریلسادا، قیرمیزی پاندا و ینوت و اولارین یاخین قوهوم لاری آیی دییل، عکسی ده موستلیددیر.

یرده اولان و فوسیل آیی نولری آراسینداکی علاقه لره دایر ایکی فیلوجنتیک فرضیه وار. بیری بوتون نوع آیی لارین یددی آلت آیلده تصنیف ادیلدیی و علاقه دارمقاللردیر:

Ursidae

 Amphicynodontinae  




 Hemicyoninae




 Ursavinae




 Agriotheriinae




Ailuropodinae  




Tremarctinae  



Ursinae  








فیزیکی خوصوصیات دَییشدیر

اولچوسو دَییشدیر

Polar bear (left) and sun bear, the largest and smallest species respectively, on average

قوطب آییسی 350-700 کیلوگرم آغیرلیغیندا و عمومعی اوزون لوقی 4-3 متر دیر.

مورفولوژی دَییشدیر

 
Unlike[دائمی اولو باغلانتیلی] most other carnivorans, bears have plantigrade feet. Drawing by Richard Owen, 1866.

آیی لار عمومی یتلر قیسا قویروق و موحکم حیوان دیلار. کیشی لر عمومی یتله داها بویوک اودوقلاری اوچون اولچوسی باخیمیندان جینسی اولاراق دیفورم اولولار.

 
Despite[دائمی اولو باغلانتیلی] being quadrupeds, bears can stand and sit as humans do.

ایستیلیک ایتکیسینی مینیموما ادیرمک اوچون آیی لارین کیجیک یووارلاق قولاقلاری وار، لکین اشیتمه و گورمه خوصوصا کسکین دییل.

پایلانماسی و یاشاییش ساحسی دَییشدیر

 
The[دائمی اولو باغلانتیلی] spectacled bear is the only species found in South America.[۱]

اوزاق آییلار اساسا شیمالی یاریمکوردکی آلتمیش اولکده راست گلینیر و آسیا، شیمالی آمریکا و آوروپادا جملشیر.

داورانیش و اکولوجیا دَییشدیر

قهوه ای و آمریکالی قارا آیی لار عمومیتله دیومومدولار، اساساگوندوزلری یم ییه بیلسلرده ، گون اراسیندا چوخ حیسهدیلر.

قیدالانما دَییشدیر

یارپاقلاردان، کوکلردن و تزه ات و بالیقلارا قدر هر هانسی بیر شی ییرلر و هضم سیستمی و دیشلری بله بیر پهریزه یوغونلاش دیریلمیشدیر

بروملیادلار اینکلی ایینین پهریزین 50%-نی تشکیل اده بیلرکی، یودا اونلاری آچماق اوچون گوجلو چنلرله مالیک دیر.

گونش آیی لار هم بوجیی و هم ده بالی اولاماق اوچون اوزون دیللریندن ایستفاده ادیرلر.

رابیطه دَییشدیر

اینسانلارلا موناسیبت دَییشدیر

قوروما دَییشدیر

هوجوم دَییشدیر

بیر نچه آیی نوعو اینسانلار اوچون تهلوکلیدیر.

گورونتولر دَییشدیر

قایناقلار دَییشدیر

  1. ^ Servheen, C.; Herrero, S.; Peyton, B. (1999). Bears: Status Survey and Conservation Action Plan. IUCN. pp. 5–10. ISBN 978-2-8317-0462-3. They are opportunistic omnivores whose diet varies from plant foliage, roots, and fruits; insect adults, larvae, and eggs; animal matter from carrion; animal matter from predation; and fish. Their dentition and digestive system reflects this varied diet.