آنزیم: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
صفحه‌‌نی ' thumb|300px|left|آنزیملر '''آنزیملر''' یا فرمنتلر – پروتئین طبیع...' ایله ياراتدی
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
[[file:GLO1 Homo sapiens small fast.gif|thumb|300px|left|آنزیملر]]
 
'''آنزیملر''' یا فرمنتلر – [[پروتئین]] طبیعت‌لی[[طبیعت‌]]لی اورقانیک کاتالیزاتورلاردیر. جانلی اوْرقانیزملرده گئدن بۆتون بیوکیمیوی پروسسلرده ایشتیراک ادیر و همین پروسسلری سرعتله‌ن‌دیریرلر. حاضیردا ۱۰۰۰-دن چوْخ آنزیم معلوم‌دور. بونلاردان ۱۰۰-ا قدری کریستال‌لیک شکیل‌ده آلینمیش‌دیر.
 
آنزیملر کیمیوی طبیعتینه گؤره ۲ قروپا بؤلونور: بیرکومپوننت‌لی آنزیملر یالنیز
خط ۹:
== خاصه‌لری ==
 
آنزیملرین چوخ اوْلماسینا باхمئیاراق اوْنلارین اوْхشاراوْخشار хآسسه‌لریخآصه‌لری واردیر. اوْنلار سودا حل اوْلورلار، تِمپراتورون، موحیطین فعّال تورشولوغونون و نملیین تأثیرینه هسساسدیرلارحسّاسدیرلار. ۳۰-۵۰۰س تِمپراتوردا داها فعال اوْلورلار. نم‌لیک چوхآلدیقجاچوخآلدیقجا اوْنلارین فعال‌لیغی آرتیر.
 
آنزیملرین خاص خآصه‌لری ده واردیر. بیر آنزیم یالنیز بیر ماده‌یه تأثیر ادیر، بللی فعّال تورشولوق‌دا داها یاخشی فعالیّت گؤستریر. مثلاً، پپ‌سین ۱،۵-۲،۵ په موحیطین‌ده داها یاخشی فعالیّت گؤستریر. آنزیملر ۲ علامته گؤره – تأثیر اتدیی سوبستراتا و یا
خط ۲۲:
 
* 2.Transferazalar اورقانیک ماده‌لرین بیر کیمیوی قروپونون بیر موْلکولون‌دان دیگر موْلکولا کچمه‌سینی کاتالیزه ادیر. نتیجه‌ده ینی ماده‌لر عمله گلیر. مثلاً، متیلترانسفرازالار،
آمینترانسفرازالار، فوسفوترانسفرازالار، قلوکوزیلترانسفرازالار و س. بۇ قروپا عایید اوْلان ۲۴۰-دان چوхچوخ آنزیم معلوم‌دور.
 
* 3.Hidrolazalar – مورکّب ماده‌لرین سو ایله بیرلشیب پارچالانماسی پروسسینی سورتلندیریر. مثلاً، پروتینازا،[[پروتیناز]]ا، پپتیدازا،[[پپتیداز]]ا، کاربوهیدرازا،[[کاربوهیدراز]]ا، فروکتوفورانوزیدازا[[فروکتوفورانوزیداز]]ا (ساکآرازا)، آمیلازا،[[آمیلاز]]ا، سللولازا و س. جمعی ۹ یاریمسینیفه عایید ۲۱۷-دن چوхچوخ آنزیم.
 
* 4.Liazalara اورقانیک ماده‌لری سوسوز پارچالاییب سو، کربون قازی، آممیاک و س. آیریلماسی تئپکیلرینی سرعتله‌ن‌دیره‌ن آنزیملر عاییددیر. مثلاً، پیروواتکاربوکسیلازا، فوماراتقیدراتازا،
فوسفوپیروواتهیدراتازا و س. بۇ قروپا عایید اوْلان ۱۱۸-دن چوх آنزیم معلوم‌دور.
 
* 5.Izomerazalar اورقانیک بیرلشمه‌لری اوْنلارین ایزومرلرینه چوریلمه‌سینی کاتالیزه اد‌ن آنزیملردیر. مثلاً، تریوزوفوسفاتیزومرازا، قلوکوزوفوسفاتیزومرازا[[قلوکوزوفوسفات]]یزومرازا و س.، جمعی ۴۷ آنزیم. بۇ
آنزیملرین ماده‌لر مۆبادیله‌سین‌ده بؤیوک اهمیتی واردیر.
 
خط ۳۶:
قروپون آنزیملری ایشتیراک ادیر.
 
چؤریین، تورشودولموش سود محصوللارینین، پیوه،[[پیوه]]، شراب،[[شراب]]، چای، توتون،[[توتون]]، تورشودولموش میوه-تروزلرین اۆرتیم (تولید)ی فرمنتاتیو پروسسلرله باشا چاتدیریلیر.
 
== قایناق ==
خط ۴۲:
 
[[بؤلمه‌:ماده‌لر]]
 
[[بؤلمه:بیولوژی]]
[[بؤلمه:فیزیولوژی]]
«https://azb.wikipedia.org/wiki/آنزیم»-دن آلینمیش‌دیر