باغیر: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
صفحه‌‌نی ' '''قاراجییر''' (یون. هپار، {{lang-la|jecur}}) اینسان‌دا اۇیونسوو دؤردبوجاق شکلین‌د...' ایله ياراتدی
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
[[File:Anatomy Abdomen Tiesworks.jpg|thumb|left|340px]]
 
[[File:Liver 01 animation1.gif|thumb|left|340px]]
 
'''قاراجییر''' ([[Yunan dili|یون.]] هپار، {{lang-la|jecur}}) اینسان‌دا اۇیونسوو دؤردبوجاق شکلین‌ده، یاستی و توتقون قیرمیزی رنگ‌ده و ۱۵۰۰ قرام آغیرلیغین‌دادیر. قاراجییر آسان کسیلیر و دیدیلیر؛ اوْنا گؤره چوْخ واخت یونگول بیر تضییق‌دن و یا زده‌دن تز پارچالانیر. بدن‌دن چیخاریلمیش قاراجییر یوموشاق اوْلدوغو اۆچون اؤز شکلینی ایتیریر.
قاراجییرین ایکی سطحی: یوخاری چیخیق دیاف‌راقما سطحی – {{lang-la|facies diaphragmatica (facies superior – BNA)}} و آشاغی باسیق ویسسرال سطحی – {{lang-la|facies visceralis (facies inferior – BNA)}}. یوخاری سطحی پریتون‌دان عمله گلمیش {{lang-la|lig. falciforma hepatis }} واسطه‌سیله ایکی پایا بؤلونور: ساغ پای – {{lang-la|lobus hepatis dexter}} و سوْل پای – {{lang-la|lobus hepatis sinister}}؛ ساغ پای سوْل پای‌دان بؤیوک و قالین‌دیر. دیاف‌راقما سطحین‌ده یوخاری حیصّه – {{lang-la|pars superior}}،–، اؤن حیصّه – {{lang-la|pars anterior}}، ساغ حیصّه – {{lang-la|pars dextra}} و دال حیصّه – {{lang-la|pars posterior (facies posterior – BNA)}} آییرد ادیلیر. آشاغی سطحی بیر آز آرخایا چوریلمیش‌دیر و اۆزرینده اۆچ شیریم واردی: بیری کین‌ده‌له‌ن – قاراجییر قاپی‌سی – {{lang-la|porta hepatis}} و ایکی‌سی بویلامادیر (ساغ و سوْل).بۇ شیریملار هامی‌سی بیر یرده "ه" حرفینه بنزییر. ساغ بویلاما شیریمین اؤن حیصّه ‌سین‌ده اؤدلوک و آرخا حیصّه ‌سین‌ده [[aşağı boş vena|آشاغی بوش ونا]] یرلشمیش‌دیر، اوْنا گؤره این حیصّه ‌یه اؤدلوک چوخورو – {{lang-la|fossa vesica felleae}}،–، آرخا حیصّه ‌یه – {{lang-la|sulcus (fossa – BNA) venae cavae}} دییلیر.
 
== داخیلی قورلوشو ==
[[File:Gray1085.png|thumb|right|240px]]
[[File:Sobo 1906 389.png|thumb|right|240px]]
قاراجییر مورکّب بورولو وزیلردن اوْلوب، بیر چوْخ پایجیقلاردان – {{لانگ-لا|لوبولی هپاتیس}} عبارت‌دیر. بایجیقلاری تشکیل اد‌ن آتمالار قاراجییر اپیتل سلول‌لرین‌دن عمله گلمیش‌دیر. قاراجییر پایجیقلاری شکیلجه چوخبوجاق‌لی اوْلوب، بیر-بیری ایله بیرلشدیریجی توْخوما واسطه‌سیله بیرلشمیش‌دیر. پازجیقلارین داخیلین‌ده رتیکولیار لیفلردن تشکیل اوْلونموش تور واردیر؛ بۇ لیفلر، احتیمال کی، قاراجییر کاپیللیارلاری اندوتلینین تؤره‌مه‌لری‌دیر. همین اندوتل فاقوسیتوز وظیفه‌سینه مالیک اۇلدوزابنزر (کوپفر آدلانان) سلول‌لردن عبارت‌دیر.
=== سقمنتار قورولوشو ===
سطر ۸ ⟵ ۱۴:
 
=== قاراجییرین دامار و اعصابلری ===
[[File:Gray1087-liver.png|thumb|280px|Impressions of the liver]]
قاراجییره قان ایکی دامار ایله گلیر: قاراجییرین خصوصی آرترییاسی – {{لانگ-لا|آرت. هپاتیجا پروپریا}} و [[قاپی وناسی]] – {{لانگ-لا|ونا پورتا. آرت. هپاتیجا پروپریا}} قاراجییرین عمومی آرترییاسین‌دان باشلایاراق ایکی شاخه‌یه بؤلونور: {{لانگ-لا|راموس دختر ات سینیستر}}. ساغ شاخه‌دن اؤدلویه مخصوص {{لانگ-لا|آرت جیستیجا}} گدیر. قاراجییرین خصوصی آرترییاسینین ساغ و سوْل شاخه‌لری ساغ و سوْل پایلارا داخیل اوْلاراق، اوْرادا بیر چوْخ شاخه‌لره – {{لانگ-لا|آرت-آه اینترلوبولارس (رامی آرتریوسی اینترلوبولارس – بنا)}} بؤلونور؛ بۇ شاخه‌لر قاراجییر پارنخیماسینی، بیرلشدیریجی توْخومانی و سروز قیشانی قیدالاندیریر.
 
 
== سروز قیشاسی و فیک‌ساسییا آپاراتی ==
قاراجییرین خاریجی، آرخا کنارین‌دان و اۆزرینده اوْلان شیریملاردان باشقا [[seroz qişa|سروز قیشا]] – {{lang-la|tunica seroza}} ایله اؤرتولودور. بۇ قیشا {{lang-la|tunica fibrosa (capsula fibrosa Glissoni – BNA)}} آدلانان سرت بیرلشدیریجی توْخوما قاتی واسطه‌سیله قاراجییره بیتیشمیش‌دیر. سروز قیشا اوْلمایان ناهییه‌لرده لیف‌لی قیشا چوْخ قالین‌دیر. و قاراجییر قاپیسیندان [[qapı venası|قاپی وناسی]]نین شاخه‌لری ایله برابر قاراجییره داخیل اوْلوب اوْنلاری مۆشایعت ادیر. قاراجییرین سروز قیشاسی دیاف‌راقمایا و قونشو عضولره کچدیک‌ده بیر نچه باغ عمله گتیریر:<br />
# قاراجییرین اوْراغابنزر باغی – {{lang-la|ligamentum falciforme hepatis}}،
# ساغ و سوْل تاج باغلار – {{lang-la|lig. coronarium hepatis dextrum et sinistrum}}،
# ساغ و سوْل اۆچبوجاق باغلار – {{lang-la|lig. triangulare dextrum et sinistrum}}،
# قاراجییر – بؤیرک باغی – {{lang-la|lig. hepatorenalis}}،
بونلاردان اۆچ اوولینجیلری قاراجییری دیاف‌راقمایا و یرده قالانی معده یه، اوْنیکیبارماق باغیرساغا، ساغ بؤیره‌یه، چنبرباغیرساغا تثبیت ادیر. تاج باغلار ایله قاراجییر-بؤیرک باغی بیر قات‌دان، باشقالاری ایسه ایکی قات‌دانه‌مه‌له گلمیش‌دیر.
 
«https://azb.wikipedia.org/wiki/باغیر»-دن آلینمیش‌دیر