"سر جیمز چدویک" (اینگلیسیجا: Sir James Chadwick) [[بریتانیا]]لی [[فیزیک]] بیلگیسی اولان کی 1932 اینجی ایلده [[نوترون]] ذره سین تاپدی اوندان ایلکن [[رادرفورد]] 1920 اینجی ایلده بو ذره نین اولاریشین بیلمیشدی و جیمز چادویک اونی بیرینجی دفعه [[اتوم]] ایچره تاپدی.
بولینگتن شهرینده بریتانیاده آنادان اولدو و بو شهریده بؤی آچدی و سون ایللر منچستر شهرینه یوخاری مکتب اوچوناۆچون کوچدو و [[کمبریج]] یونیورسه سینه یول تاپدی. 1913 ده آلمانا کوچدو و برلین شهرینده هایسن گایگر آلمانی فیزیک بیلگیسی اولان ائیله چالیشدی.بو ایللرده ارنست رادرفورد ائیله فیزیک بیلگیلرینده چالیشدی.[[بیرینجی دونیا ویریشماسی]]ندا او آلماندا ایشلیردی و برلیندن کناردا بیر اردو یئرینده ایشلرین گوردی.او بیر آت پره سینده اوز ایشلرین فیزیک بیلگیسینده گوروردی و [[چارلز آلیس]] اونا یاردیم اولدی و او [[فسفر]] یونیزاسیون اوسته و کولور و مونواکسیدکربون شیمیائی ایشلرینده باش قاتدی.
1932 اینجی ایلده کمبریج یونیورسه سینده بیر یئنی ذره نی اتوم چکیردکینده تاپدی و آدین [[نوترون]] قویدی.نوتورن تاپیلماسی اورانیم 235 سیندیرماق اوچوناۆچون چوخ دئیرلی اولدو و بو ذره نین [[الکتریکی یۆکو]] یوخدو و چکیردکی سیندرماق اوچوناۆچون ایشه گلدی.آلفا ایشیقی و بتا ایشیقی الکتریکی یوکو اولماقا گوره اتوم چکیردکیندن اوزاخلاشیردیلار اما نوترون الکتریکی یوکو الماماقا گوره چکیردکین ایچه ریسینه یول تاپیردی و چوخ آغیر چکیردکلری بمباردمان ائتماقیلا اولاری سیندیرماق اولدی و [[اورانیوم]] 235 بو ایشده ان دئیرلی سینان ماده تانیندی.اونون تاپماخدا[[انریکو فرمی]] ایشلریندن فایدلاندی انریکو فرمی ایتالیالی فیزیک بیلگی سی اولان ونوبل جایزه سی آپاراندی.
1935 ده [[لیورپول]] شهرینده یونیورسه اوستادی اولدی.او لوسی مود کمیته سینده باش اولدی و تیزارد ایشلرینه گوره کانادا و آمریکا اؤلکه لرینن بیرلیقدا اتوم بمبی (چکیردیک بومبی) دوزتماق اوچوناۆچون 1940اینجی ایلده قوزی آمریکا اؤلکه سینه یوللاندی و منهتن پروژه سینده اتوم بمبی تاپماقا چوخلی بیلنلرینن ایش گوردی.او 1940 اینجی ایلده نوامبر ایندا ایشدن ال گوتوردی و بریتانیا اؤلکه سینه قایتدی و بئله بیلدی کی بو ایش چوخ چتین دی و [[ایکینجی دونیا ویریشماسی]]ندا بو تئزلیقدا اونا ال تاپماق اولماز.فرانتیس سیمون دسامبر آیندا بو ایل لوسی مود ایشچی سی اولدو و بئله بیلدی کی اورانیوم چکردکین سیندیرماق اولار.سیمون سوزلرینده بوتون برنامه لر و ایشلر اورانیوم چوخاتماق اوچوناۆچون و بوتون مخاریج بو بؤیوک اورانیوم چوخالدان یئری دوزتماق اوچوناۆچون دئیلدی.جیمز چادویک یازار کی من بو سوزلری اوخودوم وبیلدیم کی اورانیوم پالانیشی نه تکجه اولار بلکه اوندان آیری یول یوخدو و گرک بو قورخولو ایش گورولسون و یازار کی من بونی بیلندن سورا چوخ قورخولو اولدوم و گئجه لر یوخی داواسی آتاردیم.
بیر آز سورا منهتن پروسه سین قوردو و چوخلو فیزیک بلنلر بو پورسه ده ایشله دی. آخیرده ائیله بیلدیلر اورانیوم چکیردکین داغیلدیب وهیروشیما وناکازاکی شهریلیرن بمباردیمان ائتدیلر.1940 اینجی ایلده سلطنتی انجمن اونی ایکی فرانسوی فیزیک بیلنین ایشلرینه گوره سئچدی و او بو ایکی بیلن هنس ون هالبان و لو کوارسکی ائیله ایشلرین گوردی و دئیلدی کی بو ایکی بیلنین یازیلاری و ایشلری گیزلیکده قالسین.2007 اینجی ایلده بو ایکی فرانسوی یازیلاری پول سایلارا یئیشن چاغدا تاپیلدی.هله بیلنمیر کی بو ایکی فرانسوی نجور اتوم پاتلانیشیندا ایش گوروبلر.
