ماتریالیزم: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
4321bot (دانیشیق | چالیشمالار)
اوچون»»»اۆچون
خط ۲:
هر شئیین مادّه دن یاراندیغینی و شعور (بیلینچ) دا داخیل اولماق اووزره بوتون [[شعور]]لا باغلی اولان هر شئیی، مادّه سوبیکت لرینین (موضولار و بحث لرینین) موناسیبت لری سوره سی (اِوریم، تکامول) کیمی قبول ائدن و هئچ بیر متافیزیکسل قاورام (آنلاییش) قبول ائتمه ین فلسفه قایداسی دیر. باشقا بیر باخیشلا مادّه، موجود اولان تک عونصور دور. ماتئریالیزم "فیزیکسل مادّه نین تک و یا اساس حقیقت اولدوغو" ایستیقامتینده کی قایدادیر.
[[فلسفه]]ده مادّه نین "Opponmen"تی (داییمی موخالیفتچی سی) کیمی ایده آلیزم و معنوی چیلیک طرفدارلاری چیخیش ائدیرلر.
[[فلسفی مکتب]]لرین چوخلوغونا و آرالارینداکی فرق لره باخمایاراق، بوتون فلسفی سیستملرین بیربیرلرینه دابان- دابانا ضید ایکی آنا کاتِقوری ده یئرلشه بیلدیگی دئییلیر. ایده آلیزم و ماتئریالیزم. بو ایکی کاتِقورینین تمل اؤنه ری لری (مولاحیظه لری) گرچه گین طبیعتی حاقّیندا دیر، و آرالاریندا تمل فرق "حقیقت نه دن مئیدانا گلیر و اصلی نه دیر؟" سوروسونا وئردیکلری جواب دا تاپیلیر. ایده آلیست لر اوچوناۆچون [[روح]] و شعور، عاغیل اساس کن، ماتئریالیست لر اوچوناۆچون مادّه اصل دیر، روح و یا شعور دا، بۇ اصل اولانین نتیجه سی اولاراق دوغولوب و ایکیمجی یئرده دیر.
ماتئریالیست لر، یارانیشین اینسان شعورو کیمی ماددی اولمایان قاورام (آنلاییش، مفهوم) لارلا تمل لندیریلمه سینه قارشی چیخارلار. اونلارا گؤره خاریج دونیاسینین گرچک لیگی (حقیقتی) سورغولانا بیلمز و اینسان دا بۇ ماددی دونیایا باغلی دیر. سؤز گلیشی، آنتیک ماتریالیست لر، اینسان روحونو بدن خاریجینده و اؤلومسوز بیر وارلیق اولاراق دوشونمه سینی قبول ائتمزلر. اینسانی، خاریج دونیاسینین بیر پارچاسی اولاراق گؤرمه سی و اینسان شعورونون طبیعت اووزرینده کی خلیفه لیگینی قبول ائتمه مه سی ایستیقامتی ایله "determinizm"(عیللت- معلول) دوشونجه سی ایله پارالل لیک گؤستریر.
ماتئریالیزم، معلوماتین قورولوشو و میدانا گلمه سی حاقدا بیر "Postulat" (اصل) دیر. بوتون معلوماتین، موشاهیده و تجروبه سایه سینده میدانا گلدیگینی مودافیعه ائدیر.
ماتئریالیزم، علمین قورولوشو اوچوناۆچون ایکی دایاناق قارشیا قویور.
- گؤزه گؤرونمه ین لری، تانری، روح کیمی ثبوت ائدیلمه میش اؤنه ری لرله آچیقلاماقدان قاچینماق لازیمدیر. عکس حال دا، گؤزه گؤرونمه ین لرین ماددی کؤکلری یوخ ساییلا بیلر. سؤز گلیشی شعور قایناغینی بئیینین چالیشماسیندان آلان ساحه گؤزه گؤرونمز دیر و اونا متافیزیکسل آچیقلامالار گتیرمک خاریجی دونیانین گرچک اولماییشی کیمی یانیلمالارا یول آچا بیلر.
- بوتون اؤنه ری لر موشاهیده و تجروبه ایله تانیتلانمالی و دوغرولانمالی دیر.
خط ۲۴:
==== مارکس ین مادّه چیلیگی ====
" Karl Marx" و"Friedrich Engels", "Hegel" ین دیالکتیکاسینی باش آشاغی چئویره رک ایکی آیری قاورامی اورتایا چیخاردیلار: دیالکتیک ماتئریالیزم و تاریخین آخیشینا ماتئریالیست بیر آچیقلاما گتیرن تاریخسل ماتئریالیزم. مارکس ین فلسفه سینین تملینی ایستحصالچی گوجلر و بۇ گوجلرین توپلومسال (ایجتیماعی) حیاتا عکس اولونمالاری اولان علاقه لری (خصوصیله صینیف علاقه لری؛ ایشچی- ایش وئرن، ارباب- رئیت و…) میدانا گتیریر. بۇ تمل توپلومسال علاقه لردن علمی (علمی)، اکونومیک (ایقتیصادی)، حقوقی، اخلاقی ایدئولوژیک فورمالار و دَیَرلر دوغار. بوتون توپلومسال دیرلر صینیف علاقه لرینین عکس اولونماسی دیر و توپلومو شکیللندیرن بۇ دیرلرین آلت قورولوشونو اکونومیک چیخارا سؤیکه نن صینیف علاقه لری میدانا گتیریر.
مارکس و انگلس ماتریالیزم تِرمینینی (غایی هدفینی) گونلوک اکونومیک و ماددی احتیاجلارین تاریخین دؤنملرینی میدانا گتیرن و شکیللندیرن فاکتورلار اولدوغو ایستیقامتینده کی تاریخسل دونیا گؤروشو اوچوناۆچون ایستیفاده ائتدیلر. آلمان ایده آلیست فلسفه سینه قارشی ماتئریالیزم توپلوم و حقیقتین، اینسانلارین سیغیناجاق، یئمک، گئیه جک کیمی ماددی احتیاجلارینی قارشیلاماق اوچوناۆچون دوام ائتدیردیکلری ساده اکونومیک حرکت لردن قایناقلاندیغینی دئییر. ماتریالیزم، اینسانلارین فیزیکسل اَمَک و ایستحصالچی فعالیت لرله گونده لیک احتیاجلارینی قارشیلادیقلاری حقیقتینی باشلانغیچ نوقطه سی اولاراق گؤتورور. تک باشینا بۇ اکونومیک فعالیت، مارکسا گؤره، سیاسی، قانونی و دینی مدل لری ایچینده ساخلایان توپلومسال علاقه لر سیستمینه سبب اولور.
علمی سوسیالیزم توپلومسال و اخلاقی دیرلرین، مدنی خصوصیت لرین- ایده آلیزمده اولدوغو کیمی دییشمز بیر طبیعت قانونوندان دئیل، توپلومسال اطراف و دولاییسیله ده توپلومون اؤزونه خاص تشکیلاتلانما فورماسیندان قایناقلاندیغینی مودافیعه ائدیر. بۇ توپلومسال علاقه لر، ایستحصال علاقه لری، دوغال چئوره نین اینکیشاف ائتمیشلیگی کیمی توپلومداکی ماددی فاکتورلار طرفیندن تعیین اولونور.