|
| below =
}}
'''دیوان لغات الترک''' یوخسا '''تورک سؤزلرین دیوانی''' ایلک [[تورکجه]]ـ‌ـ[[عربجه]] یازیلان سؤزلوک و تۆرک دیللرینین بؤیوک بیر مجموعه، بیلیکلیک و دائره المعاریفی و جامع [[سؤزلر]] خزینه‌سیدیر. بۇ دیوانی ۱۱-نجی میلادی عصرده یاشایان [[کاشغرلی محمود]]، تۆرک یوردلاریندا اۇزون چاغ یاشاماقدان سوْنرا، عربلره تۆرکجه اؤیرتمک اۆچون یازیب دیر.
== یازیچی‌سی ==
[[کاشغرلی محمود]]ون مزاری [[کاشغر-تاشقورغان یولو]]نون ۶۰کیلومترلیغیندا [[اوپال]] یولوندا اوْلان [[آزیق]] کندینده دیر.
== دیوانین یاپی‌سی قورولوشو==
دیوانین بؤلوملری کیتاب آدلانیر و دیوان سککیز کیتابا بؤلونوب دور:
:# کتاب همزه
== دیوان لغات الترک شهیدلری ==
علی امیری افندی نین «بو کیتاب دئگیلدئییل. تورکیستان اؤلکه‌سیدیر. تورکیستان دئگیلدئییل. بوتون جیهانجاهان دیر» دئدیگی دیوان لغات الترک‌ونالترکون دئییشیکدییشیک تورک لهجه لرینده یایینلانماسی بیلیم آداملارینی و آیدینلاری هیجانلاندیرماقدایدی. تورک دونیاسی نین هرگؤشه سیندن بۇ بؤیوک کیتابا یوغونبؤیوک ایلگی واردیر. دیوان الغاتلغات تورک ونالترکون وارلیغینین بیلینمه سینینبیلینمه‌سینین تورک کؤکنلی خالقلارین مورال دونیاسینا یاپاجاغی قاتغی، اونلارا قازاندیراجاغی اؤزگوون، مع السفالاسف. بعضی یؤنئتیملرینیؤنتیملرین یاپای پارادیغمالارینی تک باشینا پارچالایابیله جک گوجدهپارچالایابیله‌جک ایدیگوجده‌ایدی. مثلاً کندیاؤز دیلینین دیوان الغات تورک گیبیکیبی بیر بؤیوک وارلیغا صاحیب اوْلدوغونو بیلن کافکاسیالی،قافقازلی، اوْرتا اسیالیآسیالی و یا سیبررییالی بیر گنجه، « یوکسک روس دیلینی» کاییتسیزقیدسیز شرطسیز قبول ائتدیره بیلمک اسکیسی قدر قولای اولمایاجاقدی.
کاشغرلی محمودون قاراخانلی ساراییندا کومپلو و دهشتله باشلایان سرووئنی، عادتا اثری اوزریندن بیرقادرمیش جه سینه دوام اوده جکدیر. دیوان الغات تورک ون دونیاسیندا ایلک ترجومه گیریشیمی، آذربایجاندا اوْلموشدور. سوویئت بیلیملر آکادئمیسی نین آذربایجان شوعبه سی، بۇ ایش ایچین خالد سعید حوجایئوی گؤرئولندیریر. حوجایئو، 37-1935 ییللاریندا بۇ گؤرئوی تاماملار. فقط باشاریسینین موکافاتی، اؤلوم اولور. حوجایئو، ایلک دیوان شهیدلریندن اولور. عزیز خاطیره سی اؤنونده سایغی ایله اگیلی یوروز.
| 