محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
|
|
|
[[فایل:Location greek ancient.png|thumb| قدیم یونان]]
'''قدیم یونان''' ({{lang-el|Αρχαία Ελλάδα}})— [[بالکان یاریم آدا‌سی]]نین جنوب حیصّه سینده، [[اگی دنیزی]] آراسیندا ، [[فراکی]] ساحلینده، [[کیچیک آسیا]]نین غرب ساحلینده یارانمیش دؤولتلر قروپونون عۆمومی آدی; ائتکی دایره‌سی [[آپپ‌نین یاریما‌دا‌سی]]نین جنوب ساحیلینه، [[سیسیل]]نین غربینده، [[مرمره دنیزی|مرمره]]، [[قارا دنیز|قارا]] و [[آرا‌لیق دنیزی|آرا‌لیق]] دنیزلری ساحللرینه ده یاییلمیش‌دی. یونان اراضیسینین مسکونلاشما‌سی اوْرتا پالولیته عایید ائدیلیر. [[نولیت]] دؤورونده (میلاددان اؤنجه ۷-جی مینیللیین اوْرتالاری-میلاددان اؤنجه تقر. ۲۸۰۰) [[یونان]] اها‌لی‌سی اکینچی‌لیک و مالدارلیقلا مشغول اوْلور، اوْتوراق حیات کئچیریردی. یونانین ایلک ساکینلری قدیم یونانلار (اوْنلاری [[پلاسگیلر]]، [[کاریلر]] آدلان‌دیریردیلار) یقین کی، هیند-آوروپا‌لی اوْلمامیشلار.میلاددان اؤنجه ۲۸۰۰ و [[۲۰۰۰]]-جی ایللر آراسیندا شیمال‌دان یونانلار هۆجوم ادیب [[آتتیکا]]، شیمال-سرقی [[پلوپوننس]]ی، [[آخایلار]] ایسه پلوپونن‌سین بؤیوک حیصّه سینی، [[اولی‌لیلار]] [[فسالی]] و اوْرتا یونانی توتدولار. [[دوریلر]]ین هۆجومونون ائتکیسی ایله (میلاددان اؤنجه ۱۲ عصرین سوْنو-میلاددان اؤنجه ۱۱ عصر) [[یونی‌لیلار]] و [[اولی‌لیلار]] کیچیک آسیا ساحللرینه و یاخین‌لیق‌داکی آدالارا سورگون ائدیلدیلر. ▼میلاددان اؤنجه تقر. [[۷۰۰]]-جو ایلده اها‌لی عۆمومی آدلا-اللینیلر، اؤلکه ایسه اللا‌دا آدلان‌دی. سوْنرا یونانلار [[قارا دنیز]] و [[آرا‌لیق دنیزی]] ساحللرینده مسکن سالدیلار. بۇ دؤورده قوْنشو کالونیلار ایله دایم مدنی و تیجارت علاقه‌لری ساخلایان [[ناپول]]، تارنت، سیباریس، سیراکوزا، مسنا، کیرنا، [[بیزانس]]، خالکی‌دا، هراکلیا، سینوپا، پانتیکاپی، فودوسی، اوْلیوی، توما و س. کولونیلار یارادیلمیش‌دی.
یونان اتفاقینا باشچی‌لیق ائدن آتن ساواش و ایقتیصادی جهت‌دن مؤحکملندی. آتن ایله ایسپارتا آراسینداکی ضدیتلر [[پلوپوننس ساواشی]]نه (میلاددان اؤنجه [[۴۳۱]]-[[۴۰۴]]) سبب اوْلدو. میلاددان اؤنجه ۴ عصردن طرفلرین عۆمومی بحرانی باشلاندی. یونان‌دا حؤکمران‌لیق اۇغروندا موباریزه‌یه گیریشن [[قدیم ماکدونی|ماکدونی]] بۇندان ایسیتفا‌ده ائتدی. [[خرونیا]] یاخینیغین‌داکی وۇروشما‌دا (میلاددان اؤنجه ۳۳۸) مغلوبیت‌دن سوْنرا یونان شهرلری ماکدونیانین حاکمیّتینه کئچدی. [[ماکدونی‌لی ایسکندر]]ین اؤلومون‌دن سوْنرا اوْنون ایمپیراتورلوغو بیر سیرا دؤولتلره (اللینیست مونارخیلارا) پارچالاندی. میلاددان اؤنجه ۳-۲ عصرلرده یونان شهرلرینده اجتماعی ضدیتلر یئنی‌دن کسکینلش‌دی. میلاددان اؤنجه [[۱۴۶]]-جی ایلده یونان [[قدیم روم|رومانین]] ترکیبینه داخیل ائدیلدی. لاکین ۴ عصردن یونان [[شرقی روم ایمپیراتورلوغو]]نین اراضی‌سینه داخیل اوْلموش‌دور.قدیم یونانین اؤزونه مخصوص جهتلریندن بیری‌ده، قدیم مدنیته صاحیب اوْلما‌سی‌دیر. یونان مدنیتی تاریخاً بۆتون دۆنیا اؤلکه‌لری‌نین مدنیتلرینه ائتکی ائتمیشدیر.<ref>http://www.princeton.edu/~hellenic/renaissanceconferenceabstracts.html</ref>
▲'''قدیم یونان''' ({{ langLang-el|Αρχαία Ελλάδα}}) — [[بالکان یاریم آدا‌سی]]نین جنوب حیصّه سینده، [[ اگیاژه دنیزی]] آراسیندا ، [[ فراکی]] ساحلینده، [[کیچیک آسیاآنادولو]]نین غرب ساحلینده یارانمیش دؤولتلر قروپونون عۆمومی آدی;آدی؛ ائتکی دایره‌سی [[آپپ‌نینیونانین یاریما‌دا‌سی]]نینیاریماداسینین جنوب ساحیلینه، [[سیسیل]]نین غربینده، [[مرمره دنیزی |مرمره]]، [[قارا دنیز |قارا]] و [[ آرا‌لیقآرالیق دنیزی |آرا‌لیق]] دنیزلری ساحللرینه ده یاییلمیش‌دی. یونان اراضیسینین مسکونلاشما‌سیمسکونلاشماسی اوْرتا پالولیته عایید ائدیلیر. <ref>http://www.statemaster.com/encyclopedia/Ancient-Greece</ref> [[ Neolit|نولیت]] دؤورونده ( میلاددان اؤنجها.ا. ۷-جی مینیللیین اوْرتالاری- میلاددان اؤنجها.ا. تقر. ۲۸۰۰) [[یونان]] اها‌لی‌سیاهالی‌سی اکینچی‌لیک و مالدارلیقلا مشغول اوْلور، اوْتوراق حیات کئچیریردی. یونانین ایلک ساکینلری قدیم یونانلار (اوْنلاری [[پلاسگیلر]]،پلاسگیلر، [[کاریلر ]] آدلان‌دیریردیلار) یقین کی، هیند- آوروپا‌لیآوروپالی اوْلمامیشلار. میلاددان اؤنجه ۲۸۰۰ و [[۲۰۰۰]]-جی ایللر آراسیندا شیمال‌دان یونانلار هۆجوم ادیب [[آتتیکا]]، شیمال-سرقی [[پلوپوننس]]ی، [[آخایلار]] ایسه پلوپونن‌سین بؤیوک حیصّه سینی، [[اولی‌لیلار]] [[فسالی]] و اوْرتا یونانی توتدولار. [[دوریلر]]ین هۆجومونون ائتکیسی ایله (میلاددان اؤنجه ۱۲ عصرین سوْنو-میلاددان اؤنجه ۱۱ عصر) [[یونی‌لیلار]] و [[اولی‌لیلار]] کیچیک آسیا ساحللرینه و یاخین‌لیق‌داکی آدالارا سورگون ائدیلدیلر.
==ایلک واختلار==
قدیم یونانین دقیق اوْلا‌راق نه زامان فورمالاشدیغی تاریخه معلوم دئییل‌دیر.اساساً [[روم ایمپیراتورلوغو]]ندان اوّلکی، زامانلاردا دا [[یونان]] اراضیسینده اینکیشاف ائتمیش [[مدنییت]]نین یاشادیغی معلوم‌دور.بعضی قایناق‌لرده میلاددان اوّل ۱۱۵۰-جی ایلده داغیلان میکنا [[مدنییت]]سیندا قدیم یونان تاریخی‌نین بیر حیصّه سی کیمی گؤستریلمیش‌دیر.
|
