شوشا: نوسخهلر آراسینداکی فرق
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶۷:
}}
'''شوشا''' ({{Lang-az|Şuşa}}) — [[آذربایجان جومهوریتی]]<nowiki/>نده بیر بؤیوک شهر دیر. [[قاراباغ]] بؤلگهسینین ان بؤیوک شهریدیر. شهر ۱۷۵۲-جی ايلده قاراباغ ویلایتینین خانى پناهعلی خان ساریجالى-جاوانشير طرفيندن سالینیب. ايلك چاغلاردا قوروجوسونون شرفينه پناهآباد آدلانديريلمیشدیر. میندوقوز یوز دوخسانایکینجی ایلده ارمنیلر طرفیندن ایشغال ائدیلن شوشا شهری، ایکی مین ایگیرمینجی ایلده، آبان آینین اون سکیزینجی گونونده (نوامبر آیینین سکگیزینده) آذربایجان سیلاحلی قوّهلری طرفیندن ایشغالدان آزاد ائدیلمیشدیر.
== تاریخ ==▼
اون سکگیزینجی عصرده شوشا شهری آذربایجانین ان مهم شهرلریندن بیرینه چئوریلیب و اونون دؤورهسینده بؤیوک و گوجلو سد چکیلیب، چوخ سایلی صنعتکار محلهلری یارانمیشدی. شوشالی تاجیرلر ایران شهرلری و مسکو ایله تجارت علاقهلری ساخلاییردی و بورادا پناهآباد آدلانان گوموش سکّه ضرب ائدیلیردی.▼
شهر ۱۷۵۲-جی ايلده قاراباغ ویلایتینین خانى پناهعلی خان ساریجالى-جاوانشير طرفيندن سالینیب. ايلك چاغلاردا قوروجوسونون شرفينه پناهآباد آدلانديريلمیشدیر. میندوقوز یوز دوخسانایکینجی ایلده ارمنیلر طرفیندن ایشغال ائدیلن شوشا شهری، ایکی مین ایگیرمینجی ایلده، آبان آینین اون سکیزینجی گونونده (نوامبر آیینین سکگیزینده) آذربایجان سیلاحلی قوّهلری طرفیندن ایشغالدان آزاد ائدیلمیشدیر. شوشادا اون یئددی محله وار ایدی، سیدلی، جلفالار، قویولوق، چوخور محله، دؤرد چینار، دؤردلر قوردو، حاجی یوسفلی، چؤل قلعه، قوردلار، ساعتلی، کؤچرلی، مامایی، خوجا مرجانلی، دمیرچیلر، حامام قاباغی، مردینلی و تازا محله. هر محلهده حامام، مسجید و بولاق وار ایدی.
▲اون سکگیزینجی عصرده شوشا شهری آذربایجانین ان مهم شهرلریندن بیرینه چئوریلیب و اونون دؤورهسینده بؤیوک و گوجلو سد چکیلیب، چوخ سایلی صنعتکار محلهلری یارانمیشدی. شوشالی تاجیرلر ایران شهرلری و مسکو ایله تجارت علاقهلری ساخلاییردی و بورادا پناهآباد آدلانان گوموش سکّه ضرب ائدیلیردی.{{قایناق؟}}
اون دوققوزونجو عصرین سونو و ایگیرمینجی عصرین اوّللرینده شوشا قافقازین موسیقی مرکزینه چئوریلمیشدی. شوشانین «کیچیک پاریس»، «قافقازین صنعت معبدی»، آذربایجان موسیقیسینین بئشیگی» و «قافقازین موسیقی معهدی» آدلاندیریردیلار. ایگیرمینجی عصرین اوّللرینه دک آذربایجاندا او جملهدن شوشادا موسیقی صنعتی، ایلک نؤوبهده اوخویان و چالانلار استاد-شاگیرد شکلینده انکشاف ائدیردیسه، آرتیق ایگیرمینجی عصردن باشلایاراق پئشهکار موسیقی تحصیلی داها گئنیش ساحهلری احاطه ائدهرهک، سیستملشدیریلمهیه و کوتلهویلشمهیه دوغرو ایستقامت گؤتورموشدو. او دؤورده آذربایجاندا بستهکار عزیر حاجیبَیوف بؤیوک امگی سایهسینده پئشهکار موسیقی تحصیلینین بینؤورهسی قویولور.▼
▲اون دوققوزونجو عصرین سونو و ایگیرمینجی عصرین اوّللرینده شوشا قافقازین موسیقی مرکزینه چئوریلمیشدی. شوشانین «کیچیک پاریس»، «قافقازین صنعت معبدی»، آذربایجان موسیقیسینین بئشیگی» و «قافقازین موسیقی معهدی» آدلاندیریردیلار. ایگیرمینجی عصرین اوّللرینه دک آذربایجاندا او جملهدن شوشادا موسیقی صنعتی، ایلک نؤوبهده اوخویان و چالانلار استاد-شاگیرد شکلینده انکشاف ائدیردیسه، آرتیق ایگیرمینجی عصردن باشلایاراق پئشهکار موسیقی تحصیلی داها گئنیش ساحهلری احاطه ائدهرهک، سیستملشدیریلمهیه و کوتلهویلشمهیه دوغرو ایستقامت گؤتورموشدو. او دؤورده آذربایجاندا بستهکار عزیر حاجیبَیوف بؤیوک امگی سایهسینده پئشهکار موسیقی تحصیلینین بینؤورهسی قویولور.{{قایناق؟}}
۱۹۰۵، ۱۹۰۲۰ و ۱۹۹۲-جی ایللرده شوشا اوچ دفعه تمامییله یاندیریلمیش دیر. بیرینجی دفعه اونو هر ایکی اجماع، ایکینجی دفعه آذربایجانلیلار، اوچونجو دفعه ایسه ارمنیلر یاندیرمیشدی. قومیّت غرضییله باخمایاراق، هر ایکی اجماعین گؤستریچیلری آراسیندا قاریشیق نکاحلار یئر آلمیشدی. تجارت و روسیهنین حاکمیّتی هر ایکی اجماعی بیر-بیرییله باغلایان تئللر ایدی. بو تئللردن بیرینجیسی طبیعی، ایکینجیسی ایسه صنعی ایدی.
سطر ۷۷ ⟵ ۸۰:
شوشا شهری ۱۹۹۲-جی ایل می آیینین سکگیزینده ارمنی بیرلشمهلری طرفیندن ایشغال ائدیلمیش دیر. شوشانین ایشغالی نتیجهسینده شهرده ۱۹۵ نفر آذربایجان وطنداشی، خصوصی آمانسیزلیق ایله قتله یئتیریلمیش، ۱۶۵ نفر یارالانمیش، اونلاردان ۱۵۰ نفر علیل اولموش، ۵۵۲ کؤرپه والدینلرینی ایتیرمیش، ایگیرمی میندن آرتیق اهالی ایسه دوغما یوردونو ترک ائدهرهک مجبوری کؤچکون وضعیّتینه دوشموش دور. اسیر گؤتورولموش ۵۸ آذربایجانلینین طالعینه گؤره بو گونه قدر معلومات یوخ دور.
شوشانین ایشغالی نتیجهسینده آذربایجانلیلارین تاریخی ایزلرینی سیلمک مقصدییله وانداللار آلتی یوزه یاخین تاریخی معمارلیق اثرینی، او جملهدن پناهعلی خانین سارایینی، یوخاری گؤوهر آغا مسجیدینی، آشاغی گؤوهر آغا مسجیدینی، خورشیدبانو ناتوانین ائوینی و ملّا پناه واقفین مقبرهسینی یئرله بیر ائتمیشلر، یئتدی مکتبه قدر اوشاق مؤسسهسینی، ایگیرمی ایکی عموم تحصیل مکتبینی، مدنی معارف، کند تصرّفاتی و اکینجیلیک بیلیم مرکزلرینی، اختصاصی موسیقی اورتا مکتبینی، سکگیز مدنیّت ائوینی، اوتوز بیر کیتابخانانی، ایکی سینمانی، سکگیز موزهنی، او جملهدن شوشا تاریخ موزهسی، آذربایجان خالچا موزهسینین خلق تطبیقی صنعت بوتاغی و موزهسی، قاراباغ دؤولت تاریخ موزهسی، توریسم مرکزینی و قافقازدا یالنیز اولان موسیقی آلتلر دوزلتمه مرکزینی داغیتمیشلار و بوراداکی نادر صنعت اینجیلرینی تالامیش و محو ائتمیشلر. شهرین تاریخی موزهسینین بئش مینه دک اشیاسی، آذربایجان خالچاسی و خلق تطبیقی صنعت موزهسینین شوشا بوتاغی، دؤولت قاراباغ تاریخی موزهسینین مینه دک اشیاسی، پئشهکار و آذربایجان موسیقیسینین بانیسی بستهکار عزیر حاجیبیوفون اوچ یوزدن چوخ اشیاسی، مغنّی بولبولون دؤرد یوزه دک اشیاسی، موسیقیچی و رسّام میر محسن نوّابین یوزدن چوخ اشیاسی خاطره موزهلرینین اساسلاری غارت ائدیلیب.{{قایناق؟}}
▲== تاریخ ==
====
شوشا آدینین کؤکو حقّینده مختلف فیکرلر وار دیر. ایکینجی عصرده یاشایان قدیم روم تاریخچیسی تاسیت کورنئلی قافقاز اراضیسینده دوندار تورک طایفاسینا مخصوص، سوسو (لاتین دیلینده ش سسی یوخ دور) شهرینین اولماسی حقّینده معلومات وئرمیش دیر. خلق افسانهسینه گؤره بو یئرلرین هاواسی بولور کیمی صاف و شفالی اولدوغو اوچون اونو شوشا (شوشه) آدلاندیرمیشلار.
بعضی
==== میلّی نیشان ====
|