۱۲۰ دَییشیکلیک
«شوشا» نوسخه‌لری‌نین آراسینداکی فرقلری
←اون سکگیزینجی و اون دوققوزونجو عصرلر
|
«شهر هوندور قایالی داغلارین یاماجیندا تیکیلیب. یاماج او قدر دیکدیر کی، سانکی ائولر اورادان قوش قفسلری کیمی آسیلیب. من زیروه‌یه چاتانا کیمی ایکی ساعات یوخاری قالخمیشام.»
کپله گؤره، شهرده ایکی مین ائو وار ایدی. شهر اهالیسینین دؤرددن اوچونو آذربایجانلیلار، دؤرددن بیرینی ارمنیلر تشکیل ائدیرمیش:
«دیللری تورک دیلینین لهجه‌سی دیر، لکن ارمنیلردن باشقا، یئرلی ساکینلر اساسا فارس دیلینده اوخویوب یازیرلار. تجارتله اساسا ارمنیلر مشغول اولورلار، اونلار شکی، نخجیوان، خوی و تبریز شهرلری ایله تجارت ائدیرلر.»
اۏندوققوزونجو عصر احاطه ائدن اوچونجو مرحله‌ده شهرین داغلیق – غرب حصّه‌سینده یئنی محله‌لر سالینمیش و اصلینده، بونونلا شوشانین بیر شهر کیمی فورمالاشماسی دؤورو باشا چاتمیشدیر. شهرین داغلیق اراضیده سالینمیش «قازانچالی» آدلانان اوچونجو محله‌سینین تیکینتیسی ۱۸۰۵-جی ایلده قاراباغ خانلیغی روسیه طرفیندن ایشغال ائدیلدیکدن سونرا سالینماغا باشلامیش و بوتون اون دوققوزونجو عصر عرضینده دوام ائتمیشدی. اون ایکی کوچه‌دن عبارت اولان بو محله شوشانین ان چوخ اهالی یاشایان محله‌سی اولموشدو. میرزا آدی‌گؤزل بی بو محله‌نین کوچه‌لری کیمی مئهریلی، قازانچالی، جیلبؤرد، دره، باغلار و باشقالارینین آدلارینی چکیر. شوشا روسیه ایمپراطورو بیرینجی نیکولای طرفیندن ۱۰ آوریل ۱۸۴۰-جی ایلده تصدیق اولونموش اینضیباطی ایصلاحات حقّینده «زاقافقازیا اؤلکه‌سینین اداره‌چیلیگی اوچون تأسیسات» آدلی قانون اساسیندا یارادیلان کاسپی ویلایتینین ترکیبینه داخیل اولموشدور. اون دوققوزونجو عصرین بیرینجی یاریسیندا شوشایا شهر وضعیّتی وئریلمیش و روسیه ایمپراطورلوغونون «شهر اساسنامه‌سی»نین (۱۷۸۵) ۲۸-۲۹ ماده‌سینه اساسا، ۱۸۴۳-جو ایل مئیین ۲۱-ده شوشا شهرینین میلّی نیشانی تصدیق اولونموشدور. ۱۸۸۷-جی ایلده تیکیلمیش کازانچئتسوتس کیلسه‌سی اولدو، بو کیلسه دونیادا ان بؤیوک ارمنی کیلسه‌لریندن بیری ایدی و ارمنی بورژوازییاسینین شوشادا چیچکلنمه‌سینین رمزی ایدی.
==== ایگیرمینجی عصر ====
| |||