سایکولوژی: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Vikibot (دانیشیق | چالیشمالار) ک Beautification Vikipediya) (۲.۷) |
ک replaced: XIX عصر ← ۱۹. یوز ایل, بو ← بۇ (7), اولوب ← اوْلوب (3), چوخ ← چوْخ (2), سونرا ← سوْنرا, اولان ← اوْلان (6), اولدو ← ا using AWB |
||
خط ۵:
== سایکولوژییا تاریخی باخیش ==
سایکولوژی علمی قدیم تاریخه مالیک‌دیر. سایکولوژی آنلاییشلار سیستم شکلین‌ده ایلک دفعه اولاراق [[آریستوتئل]]ین (ائرامیزدان اول ۴-جو عصر) "روح حاقین‌دا" تراکتاتین‌دا شرح اولونموش‌دور. تراکتات سایکولوژی یوخ، "روح حاقین‌دا" آدلانیر.
[[XVIII عصر]]ین سونونا قدر سایکولوژی سؤزو نه اینگیلیس، نه ده فرانسه ادبیاتیندا ایشلنمیش‌دیر. [[آلمان ادبیاتی]]ندا ایسه سایکولوژی سؤزو ائنسیکلوپئدیست عالیم [[کریستیان وولف]]ون [[۱۷۳۲]]-جی ایلده "ائمپریک سایکولوژی" و [[۱۷۳۴]]-جو ایلده "راسیونال سایکولوژی" کیتابلاری نشر اولونان‌دان
[[آذربایجان]]دا سایکولوژی لوغتی [[XIX عصر]]ین سونو – [[XX عصر]]ین اوللرین‌ده روس روانشناسلاری واسطه‌سیله ایشله‌نمه‌یه باشلانمیش‌دیر.
== داورانیش ==
قدیم‌دن داورانیش حاقین‌دا ایکی تعلیم – ماتریالیست و ایدئالیست تعلیم واردیر. سایکولوژینین بیر علم کیمی اینکیشافی اساساً ماتئریالیت تعلیمین اینکیشافی ایله باغلی اولموش‌دور. داورانیش اوبیئکتیو عالمین سوبیئکتیو اینیکاسین‌دان عبارت‌دیر. اینیکاس ماتئرییانین ان عمومی خاصه‌سی‌دیر. اینیکاس دئدیک‌ده ایکی اوبیئکتین قارشی‌لیق‌لی تأثیری پروسسی و اونون نتیجه‌سی نظرده توتولور.
[[ایوان سچنوو]] ثبوت ائتدی کی، داورانیش رفلکتور (لاتینجا رئفلئخوس – عکس اولونان دئمک‌دیر) کاراکتئر داشیییر.
خط ۳۲:
سایکولوژی حادثه‌لرین ایکینجی قروپونو تشکیل ائدن '''سایکولوژی حاللار''' و یا وضعیتلر دا موختلیف‌دیر. شن اهوال، آففئکتلر، ائهتیراسلار، دالغین‌لیق، اینام‌سیزلیق، شوبهه و س. سایکولوژی حاللارا مثال اولا بیلر.
'''سایکولوژی خاصه‌لر''' ده سایکولوژی علمینی بؤلمه‌لاری ایچری‌سین‌ده موهوم یئر توتور. تئمپئرامئنت، کاراکتئر و قابیلیتلر اساس سایکولوژی خاصه‌لردیر. اینسانین اونون اوچون سجیوی
سایکولوژی پروسسلر، حاللار و خاصه‌لر بیر-بیریله عضوی صورت‌ده الاقلیدیرلر. اونلاردان بیری عادته‌ن او بیری‌سینین اساسین‌دا عمله گلیر. سایکولوژی هالتلر و یا وضعیتلر آیری-آیری سایکولوژی پروسسلرین، مثلاً، اهواللار، آففئکتلر حیسلرین، دالغین‌لیق دقتین، ایرادنین، شوبهه تفکّورون تظاهرو کیمی اؤزونو گؤستریر. اونلار ایسه مؤهکملنیب بیر آدامی باشقاسین‌دان فرقله‌ن‌دیره‌ن سایکولوژی خاصه کیمی تظاهر ائده بیلر.
"پروسس"، "حال" و "خاصه" نه دئمک‌دیر؟ نه اوچون دویغولاری، قاوراییشی، دقتی، حافیظه‌نی، تفکّورو، نیطقی و تخییولو، ایرادنی و حیسلری سایکولوژی پروسس آدلان‌دیریرلار. هالبوکی شوبهه‌نی و یا دالغین‌لیغی سایکولوژی حاللار، تئمپئرامئنت، کاراکتئر و یا قابیلیتلره سایکولوژی خاصه‌لر دئییلیر.
پروسس لاتین سؤزو
معاصر سایکولوژیدا پروسس سؤزو اصلینده گئنیش و دار معنادا ایشلنیر. گئنیش معنادا سایکولوژی
دار معنادا ایسه سایکولوژی پروسس دئدیک‌ده دویغو، قاوراییش، دقت، حافیظه، تفکّور، نیطق، تخیّول، ایراده و حیسلر نظرده توتولور.
خط ۵۲:
بیولوژی عامللره اؤزونمخسوس جاواب وئرمک اصوللاری تروپیزملر و یا تاکسیکلر آدلانیر.
تروپیزملرین آشاغی‌داکی نؤولرینی فرقله‌ن‌دیریرلر: فوتوتروپزیم – جان‌لی اورقانیزمین ایشیغین تأثیری ایله حرکت ائتمه مئی‌لی؛ تئرموتروپیزم – ایشیغین تأثیری ایله هرکتئتمه مئی‌لی؛ خئموتروپیزم – معین فیزیکی-کیمیوی موحیطی سئچمه مئی‌لی؛ توپوتروپیزم – مئخانیکی قیجیقلاندیریجیلارین تأثیری ایله حرکت ائتمه مئی‌لی و س.
جان‌لیلاردا داورانیشنین تشککول تاپماسی اونلارین موحیطه اویغونلاشا بیلمه‌مه‌لری ایله باغلی
بیر
اینستینکتیو داورانیش معین بیر نؤوون هامی‌سی اوچون خاراکتئریک
آلی حیوانلاردا اینستینکتیو داورانیش فورماسی ایله یاناشی دییشکه‌ن فورمالی داورانیش – وردیشلر و اینتئللئکتوال حرکتلر ده مؤوجوددور. وردیشلر اینکیشافین ان آشاغی پیلله‌سین‌ده بئله اؤزونو گؤستریر. لاکین آچیق-آشکار ایفاده اولونان وردیشلر یالنیز باش بئیین قابیغینا مالیک
آلی حیوانلاردا داورانیشین ان یوکسک سوییه‌سی اینتئللئکتوال داورانیش‌دیر. اینتئللئکتوال داورانیشین اساسینی آیری-آیری جیسیملر آراسینداکی مورکّب موناسیبتلری الس ائتدیرمک تشکیل ائدیر. لاکین حیوانلارین اینتئللئکتوال و یا عقلی داورانیشی طبیعی کی، اینسان آغلین‌دان فرق‌لی کئیفیته مالیک‌دیر.
خط ۶۲:
سایکولوژی علمی اؤز اینکیشافینین موختلیف مرحله‌لرین‌ده کئچمیش‌دیر. بونلار آشاغی‌داکیلاردان عبارت‌دیر:
'''ائلمقدرکی بیرینجی مرحله'''. قدیم دؤوردن باشلایاراق بیزیم ائرادان اوولکی ۷-جی-۶-جی عصرلره قدرکی دؤورو احاطه ائدیر.
'''ایلکین علمی تسووورلر (ایکینجی مرحله)'''.
سایکولوژینین اینکیشافینین مرحله‌لره آیریلماسی دیگر علملرده
'''سایکولوژی علمینین اینکیشافینین اوچونجو مرحله‌سی''' آلماننین لئیپسیق شهرین‌ده V.Vundtun ایلک ائکسپئریمئنتال سایکولوژی لابوراتوریاسینین یاراتماسی ایله باشلاییر.
ائکسپئریمئنتال سایکولوژی لابوراتوریاسینین یارانماسی ایله سایکولوژی موستقیل، اوبیئکتیو و ائکسپئریمئنتال علم ساحه‌سینه چئوریل‌دی. لاکین V.Vundtun آسسوسیانیست یاناشمانین اساسین‌دا قوردوغو سایکولوژی مودئل اینسانین روحو عالمی، ائموسیونال هالتی، شخصیتین ایستروکتورو، یارادیجی فعال‌لیغی ایله باغلی یئنی فاکتلار وئره بیلمه‌دی.
۲۰-جی عصرین ۲-جی یاری‌سین‌دا یئنی سایکولوژی مکتبلری و ایستیقامتلری: هومانیست سایکولوژی، گئنئتیک سایکولوژی، کوقنیتیو سایکولوژی میدانا چیخ‌دی. بئله‌لیکله، دئمک اولار کی، ۲۰-جی عصرین ۶۰-جی ایللرین‌دن باشلایاراق سایکولوژی علمی اؤزونون یئنی اینکیشاف مرحله‌سینه داخیل
== قایناقلار ==
| |||