[[فایل:Evliya_çelebi'nin_evi_müzesi.JPG|بندانگشتی|310x310پیکسل|اولیا چلبینین موزه اولاراق ایستیفاده ائدیلن کوتاهیهدهکی ائوی]]
'''اولیا چلبی''' (دوغوم: 25 مارس 1611، [[ایستانبول]]- اؤلوم: 1682)، 17-نجی عصرین باشداگلن سیاحلارینداندیر. اللی ایلدن چوخ مودتینده [[عوثمانلی]] تورپاقلارینیتوْرپاقلارینی گزمیش و گؤردوکلرینی [[سیاحتنامه]] آدلی اثرینده توپلامیشدیر.
== کیملیگی ==
چلبی عاییلهسی اصلینده کوتاهیهلی اولوب،اوْلوب، ایستانبولون فتحیندن سونراسوْنرا بورایا یئرلشمیش، و آرا-سیرا کوتاهیهده ده قالمیشدیلار. ایستانبولون فتحی اثناسیندا اولیا چلبینی باباسی قارا احمد بیین باباسی اولاناوْلان یاووز اؤزبک، [[فاتیح سولطان محمد]]<nowiki/>ین هوجومچولاریندان اولوباوْلوب ساواش غنیمتلری ایله [[اونقاپانی]]<nowiki/>ندا یوز توکان، بیر مچید و بیر ائو تیکدیرمیشدیر. اسکی آدی ساغریچیلار مچیدی اولاناوْلان بوبۇ مچید یاووز سولطان مچیدیدیر. اولیا چلبینین باباسی قارا احمد بی، کوتاهیهدهکی ائولرینین اؤنوندهکی توربهده دفن اولونوبدوراوْلونوبدور. آتاسی درویش محمد ضلی، بیرینجی سولیماندان بیرینجی احمده قدر کی پادیشاهلارین "جواهیرچی باشی"وظیفهسینده اولموشاوْلموش بیر چوخ سفره چیخمیش، چوخ یاشلی ایکن وفات ائتمیشدیر. آناسی [[آبخاز]] دیر. آناسینین باجیسی ملیک احمد پاشانین آناسی اولدوغواوْلدوغو اوچون ملیک احمد پاشانین حیمایهسینده اولموشدوراوْلموشدور. عمیسی فراقی عبدوالرحمان چلبیدیر. آتاسی، آناسی و خانننهسی [[بیاوغلو]]<nowiki/>دا ایندیکی لوهوسا سولطان توربهسی یاخینلیغینداکی قبریستاندا دفن ائدیلمیشلر. [[یونئسکو]] طرفیندن دوغومونون 400 ایللیگی موناسیبتی ایله 2011-نجی ایل، اولیا چلبی ایلی اعلان ائدیلمیشدیر.
== حیاتی ==
هیجری 10 محرم 1022، میلادی 25 مارس 1611ده [[ایستانبول]]<nowiki/>دا آنادان اولوباوْلوب.
اولیا چلبی، چوخ یاخشی تحصیل آلمیشدی. اؤنجه محله مکتبینه گئتدی. داها سونراسوْنرا شیخ الاسلام حامد افندی مدرسهسینه داخیل اولدواوْلدو. بورادا یئددی ایل اوخودوقدان سونراسوْنرا سارایا مخصوص اولاناوْلان '''اندرون'''دا تحصیلینی داوام ائتدی. اندروندا [[صرف]]، [[نحو]]، [[قافیه]]، حسن خط درسلری آلدیغی کیمی اندرون موسیقیشوناسلاریندان موصاحیب درویش آغادان دا موسیقی اؤیرندی.
مکتب تحصیلی خاریجینده خصوصی اوستادلاردان [[قرآن|قورآن]]، [[عربجه]]، گؤزل یازی، [[موسیقی]]، بدن تربیهسی و خاریجی دیل درسلری آلدی. قورآنی ازبرلهییب حافیظ اولدواوْلدو. تحصیلینی بیتیردیکدن سونراسوْنرا 25 یاشیندا ایکن ایاصوفیه مچیدینده مقابله اوخودوغو زامان مچیده گلن دؤردونجو مورادین ایرادهسی ایله سارایا داخیل اولوباوْلوب موصاحیبلر آراسینا قاتیلدی. سارایا داخیل اولماسینا او عرفهده سیلاحدار اولاناوْلان قوهومو ملیک احمد پاشا، روزنامهچی ایبراهیم افندی و خطاط حسن پاشا یاردیم ائتمیشدیلر. ائتدیگی ایشلری پادیشاه و دؤولت باشچیلاری طرفیندن بیهنیلمیشدی. دؤردونجو مورادین وفاتینا قدر ذکا و گؤزل دانیشیق قابلیتی سایهسینده پادیشاهین توجهونو قازاندی. بونا گؤره چوخ یوکسک وظیفهلره گتیریلمهسی دوشونولوردو.
== شخصیتی ==
خط ۲۰:
== قایناقلار ==
* [https://tr.wikipedia.org/wiki/Evliya_Çelebi آنادولو تورکجهسی ویکیپدیادان، یوخلاما تاریخی ۹ آذر ۱۳۹۵]