عومومی داخیلی محصول: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶:
 
== نوعمینال و (گرچک) رئآل اۆدم ==
'''نوعمینال اۆدم''–حسابلامادا' حسابلامادا تولید ائدیلن محصوللارین عملیاتۇال [[بازار قیمتی]] گؤتۆرۆلۆر. بۇ سببدن نوعمینال اۆدم محصولۇن قیمت ده‌ییش‌یکلیکلریندن آسیلیدیر–یعنی [[تورم]] ([[deflyasiya]]) نتیجه سینده محصولۇن قیمتی قالخدیقدا (düşdükdə) نوعمینال اۆدم دا قالخیر (düşür).
[[شکیل:عمومی داخلی محصول1.پنگ|500پخ|تهۇمب|ریگهت]]
''نوعمینال اۆدم''–حسابلامادا تولید ائدیلن محصوللارین عملیاتۇال [[بازار قیمتی]] گؤتۆرۆلۆر. بۇ سببدن نوعمینال اۆدم محصولۇن قیمت ده‌ییش‌یکلیکلریندن آسیلیدیر–یعنی [[تورم]]([[deflyasiya]]) نتیجه سینده محصولۇن قیمتی قالخدیقدا(düşdükdə) نوعمینال اۆدم دا قالخیر(düşür).
 
مثلاً,مثلاً، اؤلکه‌ده جمعی 2۲ محصول تولید ائدیلیر,ائدیلیر، آ و ب محصوللاری. [[2007]]۲۰۰۷-جی ایلده آ محصولۇندان 100۱۰۰ عدد,عدد، ب محصولۇندان ایسه 200۲۰۰ عدد تولید ائدیلیب. آ محصولۇنۇن 1386۱۳۸۶ شمسی ایلده بازار قیمتی 30,۳۰، ب محصولۇنۇنکۇ ایسه 20۲۰ [[پول واحیدی]] دیر. بۇ حالدا 1386۱۳۸۶ شمسی ایلده ''ۆدم=100۱۰۰*30۳۰+200۲۰۰*20۲۰=7000۷۰۰۰''. [[2008]]۲۰۰۸-جی ایلده 10۱۰% اینفلاسیا اوْلدۇغۇ حالدا و تولیدین آرتمادیغی حالدا ''نوعمینال اۆدم 100۱۰۰*33۳۳+200۲۰۰*22۲۲=7700۷۷۰۰'' اوْلۇر. گؤردۆیۆمۆز کیمی حتّی تولیدین آرتمادیغی حالدا نوعمینال اۆدم 700۷۰۰ پول واحیدی آرتدی.
 
محصولۇن قیمتیندن آسیلیلیغی آرادان قالدیرماق و سهو یاناشمادان یایینماق اۆچۆن ''(گرچک) رئآل اۆدم'' حسابلانیر. (گرچک) رئآل اۆدم-دا قیمت ده‌ییش‌یکلیکلری نظره آلینیر. بۇنۇن اۆچۆن بیر ایل اساس گؤتۆرۆلملی و نؤبتی ایللرده اساس گؤتۆرۆلمۆش ایلین قیمتلری اۇیغۇلان ائدیلملیدیر. یوخاریداکی مثالدا 1387۱۳۸۷ شمسی ایلده ''(گرچک) رئآل اۆدم=100۱۰۰*30۳۰+200۲۰۰*20۲۰=7000۷۰۰۰''. بۇ اوْ دئمکدیر کی, اساس ایل اوْلاراق 1386۱۳۸۶ شمسی ایل گؤتۆرۆلدۆکده 1387۱۳۸۷ شمسی ایلده (گرچک) رئآل اۆدم-ۇن آرتیمی 0۰%, نوعمینال اۆدم-ۇن آرتیمی ایسه 10۱۰% تشکیل ائدجک.
 
اۆدم دئفلیاتوْر نوعمینال اۆدم-ۇن (گرچک) رئآل اۆدم-ا نسبتینی گؤستریر: <ماتهmath>\\ماتهرمmathrm{عودمUDM}_\\تئختtext{دئفلیاتوْرDeflyator} = \\فراجfrac{\\ماتهرمmathrm{عودمUDM}_\\تئختtext{نوعمینالnominal}}{\\ماتهرمmathrm{عودمUDM}_\\تئختtext{(گرچک) رئآلreal}}\\جدوْتcdot 100</math>
 
یوخاریداکی مثالدا 1387۱۳۸۷ شمسی ایلد: <ماتهmath>\\ماتهرمmathrm{عودمUDM}_\\تئختtext{دئفلیاتوْرDeflyator} = \\فراجfrac{7700}{7000}={110}</math>
 
== اۆدم-ۇن حسابلاما یوْللاری ==