خزر دنیزی: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
4321bot (دانیشیق | چالیشمالار) |
4321bot (دانیشیق | چالیشمالار) |
||
خط ۱:
{{Infobox lake
|name = Caspian
|other_name = [[آذربایجان جومهوریتی]]: Xəzər dənizi
|image = Caspian Sea from orbit.jpg
|caption = The Caspian Sea as taken by the [[Moderate-Resolution Imaging Spectroradiometer|MODIS]] on the orbiting [[Terra (satellite)|Terra satellite]],
|image_bathymetry =
|caption_bathymetry =
|coords = {{Coord|41|40|N|50|40|E|type:waterbody_scale:5000000|display=inline,title}}
|type = [[Endorheic]], Saline, Permanent, Natural
|inflow = [[ولقا چایی]]
|outflow = [[Evaporation]], [[Garabogazköl]]
|catchment = {{Convert|3626000|km2|sqmi|abbr=on}}<ref name="vanderLeeden" />
|basin_countries = [[آذربایجان جومهوریتی]]
|length = {{Convert|1030|km|mi|0|abbr=on}}
|width = {{Convert|435|km|mi|0|abbr=on}}
خط ۲۲:
|elevation = {{Convert|-28|m|ft|0|abbr=on}}
|frozen =
|islands = [[:Category:Islands of the Caspian Sea|26+]]
|islands_category = Islands of the Caspian Sea
|cities = [[باکی]] (Azerbaijan), [[بندرانزلی]] (Iran), [[Aktau]] (Kazakhstan), [[مخاچ‌قلعه]] (Russia), [[Türkmenbaşy, Turkmenistan|Türkmenbaşy]] (Turkmenistan) (''see [[#Cities near the Caspian Sea|article]]'')
|reference =<ref name="vanderLeeden">van der Leeden, Troise, and Todd, eds. , ''The Water Encyclopedia''. Second Edition. Chelsea F.C. , MI: Lewis Publishers, 1990, p. 196.</ref>
}}
[[File:Fernão Vaz Dourado 1570-1.jpg|thumb|265px|left]]
خط ۳۲:
خررین ساحه‌سی ۳۸۰ مین مربع کیلومتردیر. ساحیل خطینین عومومی اوزونلوغو (پئری متری) ۶۳۸۰ کیلومتردیر. ان اوزون ساحه‌سینین اوزونلوغو ۱۲۰۵ کیلومتر، انی ۵۵۴ کیلومتر، ان درین یئری ۱۰۲۵ متردیر. خزرین سویّه‌سی [[اوقیانوس]] سطحیندن ۲۸ متر آشاغیدادیر.
== خزر دنیزینین آدی حاقّیندا تاریخی معلومات ==
خزر دنیزی حاقیندا ان قدیم معلوماتلارا آسوریا گیل قابلارینین اوزرینده‌کی یازی‌لاردا راست گلینیر و او جنوب دنیزی آدلانیر. [[یونان]] تاریخ و جوغرافیاچیسی [[هئکاتئی میلتسکی|هکاتی میلتسکینین]] (میلاددان قاباق ۶-جی عصر) اثرلرینده بۇ دنیز کاسپی و هیرکان کیمی آدلانیر. بیرینجی اتنونیم او زامان دنیزین جنوب-غرب ساحیل‌لرینده، موعاصیر آذربایجانین اراضی‌سینده یاشامیش کاسپی خالقینین آدی ایله علاقه‌داردیر. ایکینجی آد دنیزین جنوب-شرق کونجونده یئرله‌شمیش هیرکان اؤلکه‌سیندن (فارسجا
== خزر دنیزی اطرافیندا یئرلشن دؤلتلر ==
سطر ۴۴ ⟵ ۴۵:
== خزر دنیزینین آدالاری ==
▲خزرده چوخلو میقداردا آدالار وار
▲([[پیرآللاهی]]، [[پلیتا]]، [[زوریا]]، [[موغان داشی]]، [[کور داشی]]، [[قاراسو]] و س.)
== خزر دنیزینین یاریم‌آدلاری ==
خط ۷۶:
خزر - اهمیتلی نقلیات یولو و اطراف موحیطین و هاوانین تمیزلیگینده اهمیتلی فاکتور اولماقلا یاناشی قیمتلی طبیعی یاتاقلارا مالیک‌دیر. خزرین اساس ثروتی نفت و قازدیر. [[۱۹۹۴]]-جو ایلین سپتامبر آییندا غرب دؤلتلرینین کونسرتلری ایله باغلانان قرارداد «عصرین قراردادی» آدلانیر. آپاریلان تدقیقاتلار گؤستریر کی، خزر دونیادا بؤیوک نفت آنباری‌دیر. حال-حاضیرده [[آذربایجان جومهوریتی]]نده حاصیل اولونان نفتین ۶۷٪ی، قازین ایسه ۹۵٪ی خزردن چیخاریلیر. خزر نادیر و قیمتلی بالیق نؤعلری ایله ده زنگین‌دیر.
آبشرون یاریم‌آداسیندان شرقده، نفت‌له زنگین بؤلگه‌ده دنیزین ۱۰۰ متر درین‌لیگینده مِتال بونؤوره‌لرین اوستونده ۱۰۰-دن چوخ صونعی آداجیقلار تشکیل اولونوب استاکادالار دوزلدیلمیشدیر. استاکادالارین عومومی اوزونلوغو ۴۰۰ کیلومتر-دن چوخدور. استاکادالارین اوستونده چوخ مرتبه‌لی یاشاییش ائولری و ایجتیماعی بینالاری اولان
خزرین قوملو چیمرلیکلری اهالی‌نین سئویم‌لی ایستیراحت یئری‌دیر. خزرین زومرود سویو، «قیزیل» قومو،
== خزر دنیزینین بیولوژی ثروتلری ==
خزر دنیزینین فاونا و فلوراسینین اؤزونه مخصوص زنگین‌لیگی وار. او باشقا دنیز و گؤل‌لردن سئچیلیر. خزرین فاوناسی تیپیک دنیز فاوناسیندان جیدّی فرقلنیر. خزرین ساحیل زوناسیندا اوچ قوروق یارادیلمیشدیر: آذربایجان جومهوریتینده قیزیل‌آغاج، روسیه‌ده هشترخان، تورکمنیستان‌دا خزر. خزرده ۹۲۰-یه یاخین حئیوان نوعو یاشاییر. خزرده اونورغالیلارین ۷۹ نوعی موجوددور. بونلاردان باشقا خزرده ۱۰۱ بالیق نوعو ده موجوددور. خزر دنیزینده، نره، اوزون‌بورون، قایا بالیغی، آغ قیزیل‌بالیق، قیزیل بالیق، خزر سییه‌نیینین بئش نوعو، دنیز سیفی، زییاد، گولمه، چکی، خشم و باشقا بالیق نوعلار وار.
سطر ۹۵ ⟵ ۹۴:
{{مین مقاله}}
== منابع ==
{{پانویس}}
[[بؤلمه:جوغرافیا]]
| |||