سنگلاخ: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

:::: دیوان لغات التورک ایله باشلایان تورک لئکسیکوگرافی گلنه‌گی چوخ کؤکلو بیر گئچمیشه صاحیبدیر. بونون ان اؤنملی اؤرنکلریندن بیری چاغاتای ساحه‌سینه عائد میرزا مهدی خان استرآبادی 18 یوز ایلین ایکینجی یاریسیندا علیشیر نوایی‌نین اثرلرینه دائر قلمه آلدیغی سنگلاخ آدلی تورکجه- فارسجا لوغت‌دیر. بو لوغتین ان مهم خصوصیتی علیشیر نوایی‌نین اثرلرینده گئچن تورکجه- فارسجا- عربجه سؤز وارلیغی یانیندا دیگر چاغاتای شاعرلری ایله آنادولو ساحه‌سینده بعضی شاعرلره عائد ادبی عیباره‌لر و تورکچه‌ده گئچن کیمی موغولجا کلمه‌لره یئر وئرمه‌سیدیر. آنجاق اثرین اؤنمی بونونلا سینیرلی دگیلدیر. سنگلاخ، کلاسیک تورک و فارس شعرینه اؤنملی خصوصیتلرده ایچه‌ریر. سنگلاخ‌ین 2015 ییلیندا ایراندا حسین دوزگون طرفیندن ان یئنی علمی نشری یاپیلمیشدیر. <ref>'''Nüsha''' (Şarkiyat araştırmaları dergisi) cilt XVI, sayı 42, 2016, ISSN 1303-0752</ref>

::::«تورک دونیاسی‌نین بو تایی تاپیلماز و باهاسی بیچیلمز کیتابین علمی- تنقیدی متنینی حاضیرلاما ایشی 10 ایل گئجه- گوندوزومو آلدی. بو کیتابین لوغت قیسمی آلفابئتیک سیراسی ایله چاغاتای تورکجه‌سی لوغتلرینی اوچ اساس:1- باب المفتوحات، 2- باب المکسورات، 3- باب المضمومات بؤلوملرده معنا و ایضاح ائدیلمیشدیر. بو بؤلوملرین هر بیریسی ایسه ایلک اؤنجه اونلو ایله باشلایان کلمه‌لر و سونرا اونسوز ایله باشلایان کلمه‌لر گلمیشدیرگلمیش‌دیر. فعللر مصدر شکلینده یازیلمیش و ایسملر «مِنَ الجَوامد» عونوانی آلتیندا یازیلمیشدیر. »<br />

سنگلاخ کیتابی‌نین تام متنی ایلک دفعه دوقتور صدیق قلمی و الی ایله نشر اولدو.<ref>استرآبادی، محمد مهدی. سنگلاخ، مقدمه، تصحیح و تحشیه:‌دکتر حسین محمدزاده صدیق، تبریز، نشر اختر، 1394 ج 1 و 2 ؛ 1395 ج 3.</ref> قاباقجادان [[گرارد کلاوزون]] (1891 – 1974 م.) [[Gerard Clauson]] اونون بیر الیازماسینی اؤن سؤزله تکثیر ائتمیش<ref>Clauson, S. G. (1960). Sanglax, A Persian Guide to the Turkish Language by Muhammad Mahdi Xan (E. J. W. Gibb Memorial series, New Series, XX), Londra.</ref> و '''کارل منگس''' (1908 – 1999 م.) Carl Heinric Menges مبانی اللغة قیسمتینی موستقیل اولاراق یئنه تک نسخه کیمی چاپ ائتمیشدیر.<ref>Menges, Carl Heinrich. (1956). Das Cayatajische in der persischen Darstellung von Mirza Mahdi Xan, Akademie der Wissenschaften undder Literatur (in Mainz). Abhandlungen der Geistes-und sozialwissenschaftlichen klasse, Jahrgana, Nr. 9. </ref> ایراندا روشن خیاوی بو کیتابین لوغتلرین توپلامیش بیر خولاصه چیخارتمیشدیر.<ref>استرآبادی، محمد مهدی. س‍ن‍گ‍لاخ‌: ف‍ره‍ن‍گ‌ ت‍رک‍ی‌ ب‍ه‌ ف‍ارس‍ی‌ از س‍ده‌ دوازده‍م‌ ه‍ج‍ری‌ ب‍ر پ‍ای‍ه‌ ن‍س‍خ‌ خ‍طی‌ م‍ورخ‌ ۱۱۸۸ - ۱۱۷۳ه‍.ق‌. م‍وج‍ود در ک‍ت‍اب‍خ‍ان‍ه‌ م‍ل‍ی‌ و ک‍ت‍اب‍خ‍ان‍ه‌ م‍رک‍زی‌ دان‍ش‍گ‍اه‌ ت‍ه‍ران‌، ویراستار: روشن خیاوی، تهران، نشر مرکز، 1374.</ref>