هیندوستان: نوسخهلر آراسینداکی فرق
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
4321bot (دانیشیق | چالیشمالار) ک ←قایناقلار: clean up using AWB |
4321bot (دانیشیق | چالیشمالار) ک clean up, replaced: دیلینده ← دیلینده, طرفیندن ← طرفیندن (2), ادیلیر ← ائدیلیر, یاریسیندا ← یاریسیندا |
||
خط ۱۱۴:
[[File:Moghul.1590-95гг.jpg|thumb|left|upright]]
[[File:British Indian Empire 1909 Imperial Gazetteer of India.jpg|thumb]]
هیندوستان اراضیسینده ایلک دؤولت کیمی بیزیم ائرادان اوّل ائ.ا. ۱-جی مینیللیین ایکینجی
تاریخاً موستملکهچیلیکده اولماسی اؤلکهنین سوسیال-ایقتیصادی اینکیشافینا گۆجلو تأثیر ائتمیش، اوزون مدت کؤهنه، مرسوم سوسیال-ایقتیصادی قورولوشون قالماسینا سبب اوْلموشدور. اؤلکه بریتانیانین خام علاوهسینه چئوریلمیشدیر. اقتصادیاتدا بریتانیا کاپیتالی اساس رول اوینامیشدی. ناتورال چیفتلیک (مزرعه) اوستونلوک تشکیل ائدیردی. چیفتلیک (مزرعه)ین مۆعاصیر قورولوشو ایله ایشچیلرین ۵%-i مشغول اولوردو کی، اونلار دا میلّی گلیرلرین آنجاق ۱۰-۱۵%-نی اۆرتیم (تولید) ائده بیلیردیلر.
خط ۱۵۲:
اؤلکهده سنایئلشمهنین اینکیشافی چوْخ ساحهلی چیفتلیک (مزرعه) کومپلکسینین یارانماسینا ایمکان وئریر. میلّی چیفتلیک (مزرعه)ین اؤز-اؤزونه اینکیشاف ائدن برقرار اولا بیلهن بیر سیستمه چئوریلمهسی اؤزونو گؤستریر. معین معنادا اقتصادیاتدا ایکیلی بازار مؤوجوددور. بیر طرفدن اهالینین چوْخ حیسسهسی اۆچون زروری ایستهلاک شئیلرینه اوْلان تدییه قابیلیتلی طلبده طلبده دورغونلوق یارانیر،دیگر طرفدن ایسه اوزون مدته ایستیفاده ائدیلهن ایستهلاک شئیلرینه اوْلان تدییه قابیلیتلی طلب آرتیر. بوتونلوکله میلّی اقتصادیاتین اینکیشاف ائتدیریلمهسینده خصوصی بؤلمهنین داها بؤیوک رولو واردیر. بئله کی،اودم-ین ۷۵%-i خصوصی بؤلمهده فورمالاشیر. کند چیفتلیک (مزرعه)،یونگول ماشینقاییرما،یونگول یئیینتی و طیب صنایعسی، اینشاات، تیجارت، آوتوماشین نقلیاتی و دیگر ساحهلرده خصوصی بؤلمه داها گئنیش یاییلمیشدیر.
اودم-ین تقریباً ۲۵%-i دؤولت بؤلمهسینده
بیر چوْخ ساحهلرده دؤولت بؤلمهسینین خصوصی چکیسی داها چوخدور. بونلاردان نفت چیخاریلماسی و ائمالی،کؤمور،میس،قورغوشون،سینک اۆرتیم (تولید)ی،پولاد اریدیلمهسینین ۶۰%-دن چوخو،آغیر ماشینقاییرما محصوللاری،گمیقاییرما،تییاره و دزگاه قاییرما و س. گؤسترمک اولار. ۲۰۰-دن چوْخ علمی-آراشتیرما اینستوتو و لاباراتورییا دؤولت بؤلمهسینده مرکزلشدیریلیبدیر. ائتتکی-نه آیریلان خرجلر ۰،۷۳% تشکیل ائدیر. حاضیردا هیندوستان یوکسک الکترون تکنولوژیسینا و کوسمیک صنایعسینه مالیک اوْلان اؤلکهلر سیراسینا داخیلدیر. هیندوستان دونیا بازرینا تئلئکوممونیکاسییا و مئتئرولوگییا،رابطه واسطهلری گؤندریر. مووفقیتله اؤزونون میلّی آتوم انرژیسی اوزره اینکیشاف پروقرامینی حیاتا کئچیریر.
خط ۱۹۴:
== اهالی ==
هیندوستان دونیانین ان چوخمیللتلی دؤولتیدیر. هیندلی آنلاییشی مۆختلیف دیلده دانیشان بیر نئچه یوز خالق و طایفه لرین (هیندو، بنگال، پنجاب و س.) بیرلیگی کیمی باشا دوشولمهلیدیر. اؤلکهده ائله بیر دیل یوخدور کی، اهالینین بؤیوک اکثریتی بۇ دیلده دانیشسین. دؤولت دیلی اؤلکهده ان چوْخ سایلی [[هیندو دیلی|هیندولارین دیلیدیر]]. ایکینجی دؤولت دیلی کیمی [[اینگیلیس دیلی]]ندن ایستیفاده اوْلونور. بونونلا یاناشی هر بیر اوستاندا یئرلی خالقلارین
=== دیل ===
خط ۲۰۹:
هیندوستاندا ۳-جو بؤیوک دینی قروپ کریستیانلاردیر (اهالینین ۳ %). گونئی هیندوستانا ایلک خرایتیانلار هله بیرینجی مینیللیین ۱-جی عصرینده گلمیشلر. حال-حاضیردا هیندوستان کریستیانلارینین یاریدان چوخو اؤلکهنین جنوبوندا (اساساً کئرالا اوستانیندا و مدرهسه رایونوندا) مسکونلاشیب. ناقئلئند اوستانیندا دا چوْخ سایدا کریستیان یاشاییر. اؤلکه کریستیانلارینی ایکی قروپا بؤلمک اولار. بیرینجی قروپا هیندوستان قدیم کریستیان اهالیسینین سوْنراکی نسیللری عاییددیر. پورتوقال لیلارین اؤلکهیه موداخیلهسیندن سوْنرا کریستیانلارا مجبوری شکیلده کاتولیکلیگی قبول ائتدیرمیشلر. اونلاری روم ایله اونییایا داخیل اولماغا مجبور ائتمیش، بونون نتیجهسینده ده هیندوستاندا سیلومالابار کلیساسی یارادیلمیشدیر. معین زامان کئچدیکدن سوْنرا بیر قروپ روم ایله موناسیبتلری پوزاراق کلیسادن اوزاقلاشمیش، لاکین اؤز اوولکی نئستئریان عنعنهلرینه قاییتمامیشلار. اونلار یاکوبیت (مونوفیزیت) ائهکاملارینی قبول ائتمیشلر. بئلهلیکله، حال-حاضیردا گونئی هیندوستاندا قدیم کریستیان کلیسالری مؤوجوددور: سیرو –مالابار کلیساسی (خالدو-کاتولیک، ۲۱۷۸مین نفر)، سیرو-مالانکار کلیساسی (سیرو-کاتولیکلر، ۲۱۳ مین نفر)، یاکوبیت مالانکار پراووسلاو کلیساسی (۱،۵ ملن. نفر)، مقدس فوما مالابار کلیساسی (۵۵۰ مین نفر)، نئونئستوریان خالدئی کلیساسی (۵ مین نفر).
کریستیانلارین ایکینجی قروپونون فورمالاشماسی آوروپالی میسسیونئرلرین فعالیّتی ایله باغلیدیر. اونلار اساساً ۱۹-جو-۲۰-جی عصرلرده اؤز فعالیّتلرینی داها دا آکتیولشدیرمیشلر. حال-حاضیردا محض بۇ قروپ کریستیانلار سای اعتباریله اوستونلوک تشکیل ائدیرلر. روم کاتولیک کلیساسی داها چوْخ نفوذا مالیکدیر (۹۷۰۴ مین نفر آردیجیللاری وار). کاتولیکلر داها چوْخ اؤلکهنین جنوبوندا، و ده بعضی غرب رایونلاریندا مسکونلاشیبلار. پروتئستانت کلیسالری (۴،۳ ملن نفر) ایچریسینده داها چوْخ آردیجیللاری اولانلار گونئی هیندوستان کلیساسی (۷۰۰ مین نفر) و قوزئی هیندوستان کلیساسیدیر (۱۵۳۰ مین نفر). گونئی هیندوستان کلیساسی ۱۹۴۷-جی ایلده اؤلکهنین جنوب حیصّه سینده یاشایان پروتئستانت تشکیلاتلار
ایندویزمدن آرالانمیش سیقخیزم ایندیکی زاماندا هیندوستاندا موستقیل دین کیمی تانینیر. اؤلکه اهالیسینین ۲ فایزینی تشکیل ائدیر. اساساً پنجاب اوستانینده یاشاییرلار.
|