'''بیلیمجی''' یا '''بیلیم اینسانی''' علم‌له[[علم]]له مشغول اوْلان، دۆشونن و یارادیجی طبقه‌نین نماینده‌سینوماینده‌سی اوْلان شخص‌دیر. عالیملر دیگر اینسانلاردان اؤز باجاریقلاری، ساواد و دۆشونجه‌لری ایله فرق‌لنیرلر. اوْنلار بیر آراشتیرماآراشدیرما ساحه‌سی ایله سیستماتیک شکیل‌ده مشغول اوْلا‌راق یئنی بیلیکلرین الده اوْلونما‌سینا چالیشیرلار.
عالیملرین آماچ مؤوجود ایش شرایطینده بیرباشا و یا دولایی یوْللا اینسانلارین[[اینسان]]لارین حیات طرزی‌نین یاخشیلاشدیریلما‌سیندان عبارت‌دیر. اوْنا گؤره ده، تاریخ بوْیو عالیملرین ایشلری دؤولتلرده سؤز صاحیبی اوْلان شخصلر و قۇروملار طرفیندن دستکلنمیش و نظارت ائدیلمیشدیر. ایلک تشکیل اوْلونموش شکیل‌ده آپاریلان علمی ایشلره قدیم یونان‌دا، پلاتون آکادمیاسیندا راست گلینیر. اوّللر علم‌له مشغول اوْلان شخصلر سارای ایانلاری کیمی اؤزل ایمتیازلارا مالیک اوْلسالار دا، سوْنرا‌دان اوْنلارا وئریلن علمی درجه‌لرله جمعیت‌ده الیتار بیر طبقه یارانمیش‌دیر.
