تورکیه قورتولوش ساواشی: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ک clean up using AWB
ک clean up using AWB
خط ۳۳:
[[فایل:Memory of Victory, 1925.jpg|بندانگشتی|ظفر خاطیره‌سی٬ آتاتۆرک و سیلاح آرخاداشلاری]]
[[فایل:After Greek atrocity August 1922.jpg|بندانگشتی|مغلوب اوْلوب چکیلرکن تۆرک قصبه و کندلرینی اوْدلایان یۇنان‌لارین آردیندان جبهه‌یه یئتیشن تۆرک سیلاحلی بیرلیکلری یارالی‌لاری حمل ائدیر.]]
'''تۆرکیه قۇرتولوش ساواشی'''٬ '''ایستیقلال حربی''' یوْخسا '''میلّی مۆجادیله''' اوْلاراق آدلاندیریلان٬ [[بیرینجی دونیا ساواشی|بیرینجی دۆنیا ساواشی]]ندان مغلوب چیخان [[عثمانلی ایمپیراتورلوغو|عوْثمانلیعثمانلی ایمپیراتوْرلوغو]]نون مۆتّفیق دؤولتلرینجه ایشغالی سوْنوجوندا میثاق-میلّی سینیرلاری ایچینده اؤلکه بۆتونلوگونو قوْروماق اۆچون گیریشیلن چوْخ جبهه‌لی سیاسی و عسگری مۆجادیله. ۱۹۱۹-۱۹۲۲ ایللری آراسیندا گئرچک‌لنمیش و ۱۱ اوکتوبر ۱۹۲۲ده ایمضالانان [[مودانیا صولحو|مۇدانیا صۆلحو]] ایله عملده٬ ۲۴ جولای ۱۹۲۳ده ایمضالانان [[لوزان آندلاشماسی|لوْزان عهدی]] ایله رسماً سوْنا چاتمیش‌دیر.
 
== بیرینجی دۆنیا ساواشی سوْنراسی٬ اوکتوبر ۱۹۱۸ - مئی ۱۹۱۹ ==
خط ۵۹:
ایزمیرین ایشغالی دۆشونجه‌سی ۱۹۱۹-ون فِوریه اوْرتالاریندا یونان باشباخانی وِنیزِلوْسون اؤنری‌سی ایله٬ بیرلشمیش کراللیک باشباخانی لوْید جوْرج طرفیندن اوْرتایا آتیلدی. ایزمیرین ایشغالی٬ ۱-جی دۆنیا ساواشی سوْنراسیندا پاریس‌ده توْپلانان اۇلوسلار آراسی باریش کوْنفرانسی‌نین قراری ایله اوْرتایا چیخدی. آمریکا باشباخانی ویلسوْن بۇ اؤنریه اؤنجه کسینلیک‌له قارشی چیخدی٬ آنجاق ۲۵ مارس اوْلاییندا داها یۇموشاق بیر رفتاری منیمسه‌دی. ۷ مئی‌ده بیرلشمیش کراللیک٬ آمریکا و فرانسه٬ یونان دنیزسل اوْردوسونون ایزمیره گؤندریلمه‌سینده موتابیق قالدی‌لار.
 
ایزمیرین ایشغالی قانسیز باشلادی. حتّی ایزمیرین ایشغالی‌نی ۱ گون اؤنجه‌دن بیلدیگیندن ایزمیرده‌کی عثمانلی اوْردوسونا قارشی‌لیق وئرمه‌مه‌سینی امر ائتمیش‌دیر. بئله‌جه ایزمیرده‌کی عوْثمانلیعثمانلی اوْردوسو حرکت‌سیز قالیب یوْنان‌لارا تسلیم اوْلدو.
 
ایشغال گۆنو یونان اوْردوسونون ان یامان بیرلیک‌لری اوْلان اِوزوْن عسگرلری شهرده ظفر تۇرو آتدیلار. بۇ ظفر تۇرو سیراسیندا تۆرک افسرلری ساحیل خطّینده دۆزدولر. عزیز نسین بۇ اوْلایی داها سوْنرا آراشدیرمالارینا دایاناراق کیتابیندا بئله یازیب: بیر تۆرک افسری اِوزوْن عسگری‌نین ''زیتوْ وِنیزِلوْس (یاشاسین وِنیزِلوْس)'' دیه باغیرماسینی ایسته‌دیگی حالدا ائتمه‌دیگی اۆچون اؤلدورولدو. اِوزوْن عسگرلری شهری هر گزدیکلرینده و افسره گئری دؤندوکلرینده بیر دفعه سۆنگولنیردی. بۇ تۆرک افسری ۲۲ دفعه سۆنگولنیب اؤلدورولدو. یونانلار داها ایلک گۆن بیر چوْخ تۆرک عسگر و وطنداشی اؤلدوردو. بئله‌جه ایشغالین ایلک گۆنده ۴۰۰ نفر{{قایناق؟}} اؤلدورولدو.
خط ۷۹:
 
=== عثمانلی مجلیسی‌نین آچیلماسی و میثاق-میلّی٬ نووامبر ۱۹۱۹ - ژانویه ۱۹۲۰ ===
دسامبر آییندا کئچیریلن گئنل سئچیملر سوْنوندا سوْن عوْثمانلیعثمانلی مجلیس-مبعوثانی (۱۹۲۰) قۇرولدو. مجلیسه آنادوْلودان ساده‌جه میلّی مۆجادیله طرفلی‌سی میلّت‌وکیلی کاندیدلری سئچیلدی. ایکی آیری ویلایت‌دن میلّت‌وکیلی سئچیلن [[مصطفی کمال آتاتورک|مصطفی کمال پاشا]]نین ایستانبولا گئتمه‌نی رد ائتمه‌سی اۆزَره٬ سیواس کونقره‌سی باشقان وکیلی اوْلان رئوف اوْربای مجلیس رییس‌لیگینه سئچیلدی. ۲۸ ژانویه ۱۹۲۰-ده مبعوثان مجلیسی داها سوْنرا میثاق-میلّی آدییلا خاطیرلانان «عهد-میلّی بیان‌نامه‌سی»نی قبول ائتدی. بیان‌نامه٬ موندروس مۆتاریکه‌سی سرحدلری ایچینده تام باغیمسیزلیق ساغلایینجایا کیمی مۆجادیله‌یه داوام ائتمه‌نی اؤن‌گؤرمکده ایدی.
 
=== عثمانلی مجلیسی‌نین باغلانیلماسی٬ مارس ۱۹۲۰ ===