قارا یانوار: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ک clean up using AWB
4321bot (دانیشیق | چالیشمالار)
replaced: یانوار ← ژانویه (4), ←
خط ۱۱:
 
[[فایل:The tragedy of January 20.jpg|بندانگشتی|سول|قارا یانوارا گؤره یاییملانمیش تمبر]]
'''قارا یانوارژانویه (قارا ژانویه)''' یا '''۲۰ یانوارژانویه فاجیعه‌سی'''— ۱۹۹۰-جی ایل ژانویه آیی‌نین ۱۹-دان ۲۰-نه کئچن گئجه [[س.س.ر.ي|شوروی]] قیزیل اوردوسونون [[آذربایجان جومهوریتی]]نده حیاتا کئچیردیگی قیرغین و قتل‌عام.
 
== اولای خولاصه سی ==
خط ۱۸:
== اولایدان قاباق ==
1987-جی ایلین اوکتوبروندا ائرمنیلرین آذربایجانا قارشی تورپاق ایددیعالارینین حیاتا کئچیریلمه‌سینه قارشی اولان حیدر علیئف ا.ک.پ م.ک سیاسی بوروسونون عوضویتیندن و شوروی ناظیرلر صدری‌نین بیرینجی یاردیمچی وظیفه‌سین‌دن اوزاقلاشدیریلدی. حیدر علیئوین شوروی اؤندرلیگیندن کنارلاشدیریلماسین‌دان تئزلیکله سونرا ائرمنیلر میخایل قورباچوفون خئییر-دوعاسی ایله [[قاراباغ]] ایشغالینا ایستارت وئردی‌لر.
1988-جی ایل فوریه نین 20-سینده ائر­منیستانین بیلاواسیطه موداخیله‌سی ایله خالق وکیللری شوروی نین ایجلاسی کئچیریلدی. شوروی نین ترکیبین‌دکی 140 وکیلدن 110-او ائرمنی، باشقالاری ایسه آذربایجان‌لی‌لار ایدی. آزر­بایجان‌لی وکیللر ییغینجاغا بوراخیلمادی‌لار. ایجلاسدا دقمو-نین شوروی آذربایجان دان شوروی ائرمنیستان -ا وئریلمه‌سی حاقیندا آذربایجان و ائرمنیستان عالی سووئت‌لرینه مراجعت ائدیلدی. 1988-جی ایل فئوریه نین 25-ده گئورگی شاهنازاروفون و آلکساندر یاکوولفین موشاییعتی ایله شوروی ای.ک.پ م.ک-نین باش کاتیبی میخایل قورباچوف، سیلوا کاپوتیکیانی، و زوری بالایانی قبول ائتمیش‌دیر. اونلار م. قورباچووا قوندارما خریطه‌لر و تاریخی آراییش‌لار تقدیم ائتمیش، اونو د.ق.م.و-نین آذربایجانین ترکیبینده قالماسینین مومکونسوزلوگونه ایناندیرماغا چالیشمیش‌لار. 
 
میلّی عداوتین ایلک قوربان‌لاری ائرمنیستاندا یاشایان آذربایجان‌لی‌لار اولدو. 1988-جی ایلین یانواریندا قافان و مئهری‌دن ایلک قاچقین‌لار آذربایجانا سیغیندیلار. 1988-جی ایل فوریه نین 19-دا ایرواندا '''ائرمنیستان تورک‌لردن تمیزلَنمَلی!'''، '''ائرمنیستاندا یالنیز ائرمنی‌لر یاشامالی‌دیر''' کیمی نیفرتلی شوعارلارلا میتینگلر کئچیریلیردی. ائله همین گون باکیدا دا آنتی‌ائرمنی روحلو کوتلوی میتینگ تشکیل اولوندو. 1988-1989-جو ایللرده ائرمنیستان اراضی‌سینده آذربایجان‌لی‌لارا قارشی سون ائتنیک تمیزلمه حیاتا کئچیریلدی. بئله‌لیکله، ائرمنیستان‌داکی 185 آذربایجان کندین‌دن 230 مین آذربایجان‌لی قووولدو. ائشیکه چیخارتماق و دیپورت چاغی 255 نفر اؤلدورولدو، 1200 آدام یارالاندی، 31 مین ائو، 165 کولخوز و سووخوزون املاکی تالان ائدیلدی. بو اولای‌لارا [[موسکو]] گؤز یومور، م.قورباچوو حیله لی بیانات‌لار وئریر، آذربایجانین او زامانکی اؤندرلری ایسه دوزگون عکس العمل گؤستره بیلمیرلر. 
خط ۴۵:
بئله‌لیکله، قوشون‌لارین قانون‌سوز یئریدیلمه‌سی نتیجه‌سینده باکیدا و جومهوریتین بؤلگه لرینده 147 نفر اؤلدورولموش، 744 نفر یارالانمیش، 841 نفر قانون‌سوز توتوقلانمیش، اونلاردان 112 نفری س.س.ر.ی-نین موختلیف شهرلرینه آپاریلاراق حبس‌خانالاردا ساخلانیلمیشدی. حربی قوللوق‌چولار طرفین‌دن 200 ائو و منزیل، 80 آوتوماشین، او جمله‌دن اورژانس یاردیم ماشین‌لاری داغیدیلمیش، یاندیریجی گوللـه‌لرین تؤرتدیگی یانغین‌لار نتیجه‌سینده کوللی میقداردا دؤولت املاکی و شخصی املاک محو ائدیلمیش‌دیر.
 
== قارا یانوارژانویه و مدیا ==
شوروی د.ت.ک-نین "آلفا" قروپو ژانویه نین 19-دا ساعات 19:27-ده آذربایجان تیلویزیونونون انرژی بلوکونو پارتلاتدی،جومهوریتده نیلویزیون وئریلشلری دایاندیریلدی، مطبوعات سوسدورولدو. آذربایجان دونیادان تجرید ائدیلدی. محض بو فاجیعه‌لی آنلاردا اوزاقلاردان "آزادلیق رادیوسو"نون، میرزه خزرین عظمتلی سسی میخاییل قورباچوفون اینفورماسیون بلوکاداسینی داغیتدی.
 
خط ۸۰:
# آزادلیغا گئدن یول‌لار (فیلم، 1990) 
# هئچ کیم و هئچ نه اونودولمایاجاق - 20 ژانویه (20.01.1994) 
# ایمپئریا ایله توققوشما. 20 یانوارژانویه 1990 (آز تی.وی)
# کانلی یانوار. آغلا کارانفیل آغلا (تورکیه، بئنگو تورک تو) 
# کارانفیلین گؤزیاش‌لاری (تورکیه، ت.ر.ت آواز)