تسونامی: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
4321bot (دانیشیق | چالیشمالار)
←‏سونامی‌نین یارانماق نَدنی: ویرایش, replaced: بو ← بۇ (3)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
[[فایل:Propagation du tsunami en profondeur variable.gif|بندانگشتی|سول|دنیزآلتینداکی تیترَمَلر، اوقیانوس اوزونده دالغالاری یارادیر و بو دالغالار ساحیله یئتیشنده ، درینلیگین آزالماسینا گؤره، اوست‌اوسته توپلانیب هوندور دالغالار یارادیرلار]]'''تسونامی '''یوخسا '''سونامی ([[اینگیلیسجه]]. '''Tsunami، [[ژاپون|ژاپونجا]]. 津波 ) [[اوقیانوس]]<nowiki/>دا زلزله (یئر تیترَمه سی) سونوجوندااثرینده یارانان سو [[دالغا]]<nowiki/>سی‌دیر. زلزله‌نین گوجون‌دن آسیلی اولاراق سونامی دالغاسینین بؤیوکلوگو آرتیر و قورودا یاشایان اینسانلارین یاشاییشینا تهلوکه‌لیخطرلی اولور. [[اندونزی|ایندونزی]]<nowiki/>ده 2004-جو ایلده [[هیند اوقیانوسو]]<nowiki/>ندا باش وئرن زلزله نتیجه‌سینده بؤیوک دالغالار یارانیب چوخلو اینسان‌لاری هلاک ائتمیش‌دیر. 
 
== سونامی سؤزجوگونون آنلامیمعناسی ==
[[فایل:SH-60B helicopter flies over Sendai.jpg|بندانگشتی|سول|2011 ایلینده بؤیوک اوقیانوسو آلتیندا 9 ریشترلیک توهوکو زلزله سیندن سونراکی تسونامی ژاپونون قوزئی دوغو ساحیلنده کی سندای تیکینتیلری آلتوست ائتدی]]"تسونامی" سؤزو ژاپون دیلینده '''لیمان(بندر) دالغاسی''' آنلامیندادیر.
 
== سونامی‌نین یارانماق نَدنی ==
تسونامی بیر دالغادان عیبارت اولمور، بیر نئچه دالغالار آردیجیللیغی‌دیر. بؤیوک تسونامی ده بۇ دالغا آردیجیللیغی بیر ساعات‌دان چوخ داوام ائده بیلر و بۇ دالغالارین شیددتی و بؤیوکلوگونون گئتدیکجه آزالاجاغینا ضمانت وئریلمیر. تسونامی‌نین باش وئرمه سببی [[دنیز]]آلتیندا گرچکلَشناوزوئرن زلزله‌لردیر. تسونامی‌نین شیددتی اونون نه قدر درینلیکده باش وئرمه‌سیندن آسیلی‌دیر.
 
[[فایل:Shallow water wave.gif|left|thumb|سو اوزونده دال قاباغا اوینایان دالغالار بیر اوینار گؤرونتوده. چوخ بؤیوک چاتیشمازلیغی چوخ بؤیوک بیر دالغانین گلیشی خبر وئره بیلر.]]
تسونامیلرین یوزدَه 80ـی [[بؤیوک اوقیانوس]]<nowiki/>وندا باش وئریر.
دنیزآلتینداکی زلزله‌لرین تسونامییه گتیریب چیخارماغی تئوری سینی بیرینجی دؤنهدفعه [[یونان]] تاریخچی‌سی تیوسیدیدس، طرفیندن کشف ائدیلیب. 
 
وولکانیک پارتلاییشلار، بؤیوک سوروشمه‌لر، دنیزآلتینداکی نوکلییر پارتلاییش‌لاری و تروپیک (ایستیوا) قاسیرغالار دا تسونامی مئیدانا گلمه‌سینه سبب اولا بیلر. [[میانمار]] 2008-جی ایلده باش وئرمیش تسونامی بؤیوک داغینتی‌لارا سبب اولموش و 200 مینه یاخین اینسان یاشامینی ایتیرمیشدی.
 
اوقیانوسدا تسونامی دالغالارینین یوکسک‌لیگی بیر متر قدردیر، دالغا اوزونلوغو، یعنی ایکی دالغا آراسینداکی اوزاقلیق 40 متره قدردیر. دالغالارین سورعتی ایسه ساعتتدا 800 کیلومتردیر. 
 
وولکانیک پارتلاییشلار، بؤیوک سوروشمه‌لر، دنیزآلتینداکی نوکلییر پارتلاییش‌لاری و تروپیک (ایستیوا) قاسیرغالار دا تسونامی مئیدانا گلمه‌سینه سبب اولا بیلر. [[میانمار]] 2008-جی ایلده باش وئرمیش تسونامی بؤیوک داغینتی‌لارا سبب اولموش و 200 مینه یاخین اینسان یاشامینی ایتیرمیشدیاؤلدورموشدور.
تسونامی اوقیانوسون دایاز بؤلگه‌لرینه چاتدیقجا، دالغا اوزون‌لوغو دارالار و یوکسک‌لیگی آرتار، سورعتی ایسه آزالاراق ساعتدا 80 کیلومتره دوشر.
 
اوقیانوسدا تسونامی دالغالارینین یوکسک‌لیگیاوجالیغی بیر متر قدردیر، دالغا اوزونلوغو، یعنی ایکی دالغا آراسینداکی اوزاقلیق 40 متره قدردیر. دالغالارین سورعتی ایسه ساعتتدا 800 کیلومتردیر. 
تسونامینی قاباقدان تخمین ائتمک اولماز. ساحیلدَکی سولار بیردن چکیلسه، بیر نئچه دقیقه اول‌دن اویاری وئرمک مومکون‌دور.
 
تسونامی اوقیانوسون دایاز بؤلگه‌لرینه چاتدیقجا، دالغا اوزون‌لوغو دارالار و یوکسک‌لیگیواوجالیغی آرتار، سورعتی ایسهده آزالاراق ساعتدا 80 کیلومتره دوشر.
 
تسونامینی قاباقدان تخمین ائتمک اولماز. ساحیلدَکی سولار بیردن چکیلسه، بیر نئچه دقیقه اول‌دن اویاریتذکور وئرمک مومکون‌دور.
[[فایل:Simulación Tsunami.ogv|thumb|اوچ بؤیوتلو فورماتیندا تسونامی]]
2004-جو ایلده هیند اوقیانوسوندا باش وئرن تسونامیده یوخاری‌داکی بیلگیلریایطلاعاتی ایستیفاده ائدن 10 یاشینداکی [[اینگیلیس|اینگیلیسلی]] '''تیللی اسمیت'''، یوزه یاخین آدامین حیاتینی قورتارمیشدیر(نیجات وئرمیشدیر). ساحیل سولارین گئریدالی چکیلمه‌سی‌نین تسونامی گؤستریجی‌سی اولا بیلَجگینی اؤیرنَن اسمیته، عاییله‌سی و اطرافینداکی‌لارین خلاص اولماسینی تامین ائتمیشدیر. تیللی اسمیته، داها سونرا [[بیرلشمیش میلّتلر تشکیلاتی|ب.م.ت]]-ده بۇ قونوموضوعو ایله ایلیشکیلی چیخیش ائتمیش‌دیر.
[[فایل:TsunamiHazardSign.svg|بندانگشتی|سول|دنیز قیراغیندا تسونامی خطری اویاریسی]]
 
«https://azb.wikipedia.org/wiki/تسونامی»-دن آلینمیش‌دیر