ایکینجی طهماسب: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

میرزا القاسدان برک ناراحات اوْلان سۇلطان سۆلئیمان اوْنۇ بۇ یۆرۆشده مۆقسسیر حئساب ائدیر و باغداددان ایستانبۇلا گئری چاغیٛریٛر. لاکین میرزا القاس ایستانبۇلا قاییٛتمیٛر. بئله اوْلدۇقدا سۇلطان سۆلئیمان اوْنۇن آردیٛنجا قوْشۇن گؤندریر و گئری دؤنمسینی تلب ائدیر. القاس بۇ خبری ائشیتدیکدن سوْنرا اوْرادان کۆردۆستانا قاچیٛر و اوْرادا شاه طهماسیب طرفیندن اوْرایا ائزام اوْلۇنمۇش قوْشۇن ایله قارشیٛلاشیٛر. چوْخ کئچمدن طهماسیب شاهیٛن گؤستریشیله آذربایجانیٛن شیمالیٛندا یئرلشن قحقحه قالاسیٛندا یاخالانیٛب یانیٛنا گتیریلیر. بئللیکل، میرزا القاس حبس اوْلۇنۇر و عصیانیٛن قارشیٛسیٛ آلیٛنیٛر. آدیٛ چکیلن قالا صفویلرین حاکیمییت دؤورۆنده سلطنتین خزینسینین ساخلاندیٛغیٛ و دؤولته قارشیٛ عصیان ائتمیش شاهزاده و امیرلرین حبس اوْلۇندۇقلاریٛ یئر اوْلمۇشدۇر. بئللیکل، [[هیجری قمری تقویمی|ح.ق.]] ۹۵۷-جی ایلده ([[میلادی تقویم|م]] ۱۵۵۰/۱۵۵۱)لقاس ائله اوْراداجا وفات ائدیر

 

عوثمانلیٛلارلا صفویلر آراسیٛنداکیٛ دۆشمنچیلیکلر ایلک باخیٛشدا باشا چاتمیٛش گؤرۆنۆردۆ. لاکین عوثمانلیٛ امیری ایسکندر سرحدیانی شهرلره هجوم ائدیب قان تؤکۆر و درحال گئری قاییٛدیٛردیٛ. بۇ هجوملاریٛن قارشیٛسیٛنیٛ آلماق مقصدیله طهماسیب شاه [[۱۵۵۲]]-جی ایلده همن منطقه لره قوْشۇن یۆرۆدۆر. اوْ، اؤز قوْشۇنۇنۇ کیچیک دستلره بؤلۆب عوثمانلیٛلاریٛن کیچیک شهر و منطقه لرینه گؤندریر و بۇ هجوملار نتیجسینده همن منطقه ده یئرلشن بیر چوْخ قالا و آبیدلره بؤیۆک زییان دییر. ائله همن واخت صفویلر میرزا ایسماییٛلیٛن رهبرلیی ایله قیٛزیٛلباشلارا هجوم ائتمیش و اوْنلاریٛن بیر هیسسینی قتله یئتیرمیش عوثمانلیٛ ایسکندر پاشانیٛن اوْردۇسۇنا هجوم ائدیر. شهر دیوارلاریٛندان کناردا باش وئرن بۇ شیددتلی دؤیۆشده رۇملۇنۇن یازدیٛغیٛنا گؤر، هر ایکی طرف ۲۵۷۶ نفر ایتکی وئریر و میرزا ایسماییٛل دؤیۆشده قالیب گلیر. سۇلطان سۆلئیمان [[۱۵۵۴]]-جی ایلده دؤردۆنجۆ دفه اوْلاراق، سوْن درجه قۆدرتلی و تجحیز اوْلۇنمۇش اوْردۇ ایله آذربایجانا یۆرۆش ائدیر. گؤرۆندۆیۆ کیمی، بۆتۆن بۇ دؤیۆشلرین سببکاریٛ عوثمانلیٛلار اوْلمۇشدۇر. صفویلرین آپاردیٛقلاریٛ مۆباریزلر ایسه سیٛرف مۆدافیه خاراکتئری داشیٛمیٛشدیٛر. بۇنۇ دا نزردن قاچیٛرمامالیٛییٛق کی، عمومیتله صفویلر عوثمانلیٛ دؤولتی ایله گئنیش حربی عملیاتلار آپارماق اۆچۆن ائله بیر بؤیۆک حربی قۆوویه مالیک اوْلمامیٛشدیٛر. دیققت یئتیرمک لازیٛمدیٛر کی، عوثمانلیٛلار دینده رافیزیلیک (یوْلۇنۇ آزمیٛش) آدلاندیٛردیٛقلاریٛ شیعه مذهبینی آرادان قالدیٛرماغا چالیٛشیٛر و آذربایجانیٛ اؤز اراضیلرینه بیرلشدیرمک مقصدیله واختاشیٛریٛ بۇرایا قوْشۇن یۆرۆدۆردۆ. لاکین قیٛزیٛلباشلار عوثمانلیٛلار قارشیٛسیٛندا ائله بیر گۆجلۆ مۆقاویمت گؤستریرلر کی، اوْنلار نینکی بۇ اراضیلری ایشغال ائده بیلمیرلر، اکسینه سۆلح سازیشی ایله ده رازیٛلاشمالیٛ اوْلۇرلار. بۇغۇرت قالاسیٛ یاخیٛنلیٛغیٛنداکیٛ زفردن سوْنرا طهماسیب شاه عوثمانلیٛ سۆلئیمانا گؤندردیی مکتۇبدا یازیٛر: «وْنلارا قارشیٛ مۆحاریبه و تجاوۆز نییتینده اوْلمامیٛشلار. یارانمیٛش چتینلیکلر ایسه یالنیٛز بیر قرۇپ دلدۇز و فیتن-فساد تؤردن شخسلر طرفیندن اوْلمۇشدۇر». سۆلئیمان ایسه طهماسیب شاها گؤندردیی جاواب مکتۇبۇندا یازیٛردیٛ: «هجوملاردان ان باشلیٛجا مقصد شیعه لیک و رافیزیلیی آرادان قالدیٛرماق اوْلمۇشدۇر. طهماسیب شاه بۇ دفه اوْتۇز یئددی سحیفلیک بؤیۆک بیر جاواب مکتۇبۇ یازیٛر و اوْرادا صفویلرله عوثمانلیٛ دؤولتی آراسیٛندا گئدن دؤیۆشلرین دینی، داها دقیق دئسک، مذهبی خاراکتئر داشیٛدیٛغیٛنیٛ آچیٛقلاییٛر. اوْ، بۇرادا اؤز مذهبینی تام قتییتله مۆدافیه ائدیر و سۆننی مذهبینه قارشیٛ اوْلدۇقجا کسکین مؤوقئ تۇتۇر. شیعه لیی ایتتیحام ائدن سۇلطان سۆلئیمانا گؤندریلن بۇ ردد جاوابیٛنیٛ همن دؤورۆن شیعه لیینین باخیٛشیٛ کیمی ده قبۇل ائتمک اوْلار».