'''زلزله''' یوخسا یئر '''تیتره‌ماغی.''' یئر آلتیندا ضربه‌لر و یئرین اؤزونده تیتره‌ماقدیرتیتره‌ماقدؽر. یئر قابیٛغیٛندا انرژیائنئرژی ییغیشیبیؽغؽشؽب و بیر لحظه‌ده آچیلیرآچؽلؽر و یئر تیتره‌نیر. دوغالدا یئر تیتره‌ماغی قاره‌لرین حرکتیندن عاید اولوراوْلۇر هابئله [[چکیردک بومبو|اتوم پاتلامی]] و آیریجاآیرؽجا گوجلرگۇجلر یئرین تیتره‌ماغیناتیتره‌ماغؽنا سبب اولابیلراوْلابیلر.
دوغالدا [[قاره‌‌لر حرکتی|قاره‌لرین حرکتی]] یئر اؤزوندهاۆزۆنده اولاناوْلان [[قاره صفحه لری]]<nowiki/>ن بیر بیرینه توقاشدیریرتوْققاشدؽرؽر یادا اولاراوْلار بیر بیریندن اوزاقلاشؽر.قاره صفحهلری نین آراسیندا زؤنالاردا حرکتلر انرژی و گوج یارادیر و بۇ گوجگۆج بیر لحظه‌ده آچؽلؽر و زلزله گلیر.
زلزله چوْخلو اؤلکهلرده و قارهلرده و دنیز ایچره اولابیلراوْلابیلر.هائلههابئله [[اود داغی]] پۆسکۆرماقدا زلزله اولاراوْلار.
زلزله ساییسایؽ ریشتر ایله دیر و بیر حساب ساییسایؽ زلزلهنین انرژی سینانرژی‌سین و گوجون بیلیندیریر.
گوج‌لو یئرالتؽ تکانلار ائولری و تیکی‌لیلری اوچورا، سونامی و یئر سۆرۆشمه‌لری عمله گتیره‌بیلر و نتیجه‌ده آداملارین هلاکینا سبب اولا بیلر. زلزله نتیجه‌سین‌ده یئرین اوست قاتی فورماسؽنی دییشه بیلر. زلز‌له‌یه شامیل اولان علمه سئیسمولوژی (seismology) دئییلیر.
== ژئوْموْرفوْلوْژی تئرمی ==
تئکتونیک پروسئسلر نتیجه‌سین‌ده یارانان یئرآلتی تکان و یئر سطحینین تیتره‌ییشی. اونون گوجو بؤیوکلوک مقیاسی و یا ائنئرژی درجه‌سی ایله، سطحی تاثیری‌نین آغیرلیغیآغؽرلؽغی مقیاسینینمئقیاسؽنؽن بالل درجه‌سی/ /ریشتئر، مئرکال‌لی/ ایله قیمتلندیریلیر. هر ایل یئرده قئیده آلینان زلزله‌لرین میقداری یوز مینلره چاتیر،چاتؽر، آنجاق اونلاریناوْنلارین جزعی بیر حیسه‌سی داغینتییاداغؽنتؽیا سبب اولور /مثلن: شاماخی - ۱۹۰۲، سان-فرانسیسکو- ۱۹۰۶، توکیو - ۱۹۲۳، آشقاباد -۱۹۴۸، شیلی- ۱۹۶۰، اهر-ورزقان ۲۰۱۲، ایزمیت 1999 و باشقالاری <ref>[https://ia601500.us.archive.org/13/items/GeomorfolojiTerminlerinIzahliLugeti/geomorfoloji%20terminlerin%20izahli%20lugeti.pdf Zəlzələ] Geomorfoloji terminlərin izahlı lüğəti. — Bakı: "Elm", 2012. — Səhifələrin sayı: 326. — Səh.: 177. — ISBN 978-9952-453-14-0.</ref>.
