لیبرالیسم: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

 

== فرانسه دئوریمی ==

 

آمریکا دئوریمی قاره آوروپاسینی ائتکیله یه رک اینگیلیس’ئ، فرانسا’یا یول گؤسترمیش و آمریکا دئوریمی'ندن داها ائتکی‌لی اولاراق ۱۷۸۹’دا فرانسه’ده بیر دئوریم یاشانمیشدیر. فرانسه دئوریمی'ایله فئودال دوزه ندن دوغان سوسیال حقوقی آیریجالیق ( تبعیض )لار، قالدیریلدی و توپراق مالکیتی سینیرلاندیریلیب بوتون اینسانلار یاسالار اؤنونده ائشیت قبول ائدیلدی. فرانسه دئوریمی'ایله اینسان و یوردداشلیق حاقلاری بیلدیری‌سی، میلّی مجلیس طرفیندن ۲۶ آگوست ۱۷۸۹’دا قبول ائدیلدی. بیلدیری گیریش بؤلومونده اینسان حاقلارینین ائوره نسل اولدوغونو بلیرله ییر و اینسان حاقلارینین دوغال حاقلار اولدوغونو آچیقلاییر. دوغال حاقلار اینسانین صرف اینسان اولماسین‌دان دولایی صاحیب اولدوغو حاقلاردیر و اینسانین دیشین‌دا هیچ بیر گوجده ن و اقتیداردان قایناقلانماز. اینسان حاقلاری دئییشیلمه ز. اینسانلار اوزو ایستکلری ایله داهی بو حاقلاردان وازگئچه مزلر. بو حاقلار زامان آشیمینا اوغراماز، قوتسال‌دیر( مقدس دیر ) ، اخلال ائدیله مه زلر. دوولتین آماجی دا اینسانلارین بو قوتسال حاقلارینی قوروماقدیر. اینسانلارین بو دوغال حاقلاری؛ اؤزگورلوک، مالکیت، گووه ن‌لیک و باسقی یا قارشی دیره نمه ‌دیر. بیلدیری هرکسین یاسا اؤنونده ائشیت ساییلاجاغینی آچیقلا ییر و اسکی دوزه نین آیریجالیق ( تبعیض )لارا دایانان اساسینی ییخیر. یاسا اؤنونده ائشیت ساییلان یوردداشلارین یئته نکلرینه گؤره هر طورلو عمومی وظیفه نی، روتبه و موقعیت لره ائشیت اولاراق قبول ائدیله بیله جکلری اعلان ائدیر. بیلدیری، اؤزباشینا توتوقلامالاری و جزالاری قدغن ائدیر؛ قونوشما، یازما و یایین اؤزگورلویونو گتیره ن بیلدیری اسکی دوزه نین سانسورجو سیستمینی ییخیر. وئرگی قویمانی میلتین و یا میلتین تمثیلچیلرینین ایراده سینه باغلایاراق اسکی دوزه نین اؤزباشینا وئرگی لمه سیستمینه، اؤزباشینا ال قویمالارینا سون وئریر، وئرگیده عدالت و ائشیت‌لیک ایلکه‌سینی گتیریردی. بیلدیری، اسکی دوزه نین کاتولیک کیلیسا اؤرگوتونون اینسانلاری ویجدانلاری اوزه رینده قوردوغو بینانی ییخیر، دینی اینانج اؤزگورلویونو گتیریر. کیمسه اینانجلاری اؤزونده ن -کی بونلار دینی اینانج بیله اولسا- راحات‌سیز ائدیلمه یه جکدیر ایلکه‌سینی مودافیعه ائدیر. بیلدیری، لیبرالیسمین تمل ایلکه لرینی بو شکیلده دیله گتیریرکن چاغداش حقوق آنلاییشینی دا لیبرالیسمله اؤرتوشدوروردی. دوولتین، سیاسی توپلومون و اقتیدارین وارلیق سببی اولان اینسانلارین صاحیب اولدوغو حاقلارینین و اؤزگورلوکلرینین قورونماسی‌دیر. دوولت، اقتیدار و خالقین منفعتی اوچون قورولموشدور.