بوسنی و هرزقووین: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
M.XIII (دانیشیق | چالیشمالار) |
M.XIII (دانیشیق | چالیشمالار) ک ایملا دۆزلیشی using AWB |
||
خط ۹۷:
[[اوروپا]]نین جنوبوندا یئرلَشن بیر [[اؤلکه]] دیر.<ref>Central Intelligence Agency - CİA - The World Factbook:ٍ Europa</ref>
'''بوسنییا و هرزقووین''' ({{lang2|bs|hr|Bosna i Hercegovina, BiH}}، {{lang-sr|Босна и Херцеговина, БиХ}}) — [[Balkan yarımadası|بالکان یاریماداسی]]نا یئرلَشن کونفدراتیو دؤولت.اؤلکه بیر بۆتونو میدانا گتیره‌ن اۆچ ائتنیک قروپا ائو صاحب‌لیگی ائتمک‌ده‌دیر: بوشناکلار، صربلر و کروْواتلار. اینگیلیسجه‌ده و داها بیر چوْخ دیل‌ده ائتنیک شخصیت گؤز قارشی‌سین‌دا تۇتولمادان بۆتون بوسنییا-هرزوقووینا خالقینا بوسنییالی دئییلیر. آنجاق تورکجه‌ده تاریخ‌دن گلن یاخین‌لیق‌دان اؤتری بوسنییالی دئییلدیی وا بوشناکلار یعنی بوسنییالی موسلمانلار لوغتی نظرده توتولار. آیریجا اؤلکه‌ده بوسنییالی و یا هرزوقووینالی اوْلماق دا آیری ائتنیک شخصیتی وورغولاماق اۆچون ایستیفاده ائدیلر. بوسنییالییام دئمک موسلمانام دئمک‌دیر. هرزوقووینالی دئمک کروْواتام دئمک‌دیر. اؤلکه اداره باخیمین‌دان ایکی
اؤلکه‌نی، شیمال، غرب و جنوب‌دان [[کروواسی]]، شرق‌دن [[صربیستان]]، یئنه جنوب‌دان [[مونتنقرو]] چئویرمک‌ده، [[آدریاتیک دنیزی]]نه ایسه نم شهرینین تاپیلدیغی یئرده یالنیز ۲۰ km-لیک (لیمانی اوْلمایان) بیر ساحلی واردیر. اؤلکه‌نین جوغرافیاسی مرکز و جنوب‌دا داغ‌لیق، شیمال-غرب‌ده تپه‌لیک، شیمال-شرق‌ده دوزلوک بیر خصوصیّت سرگیلییر. دؤولتین باشکندی و ان بؤیوک شهری سارایبوسنا، بیر چوْخ یۆکسک داغلا اترافلانمیش‌دیر. بۇ جوغرافی خصوصیتین‌دن اؤتری شهر قیش توریزمینه الوئریش‌لی‌دیر و ۱۹۸۴ قیش اوْلیمپیادالارینا ائو صاحب‌لیگی ائتمیش‌دیر.
خط ۱۰۹:
آرالیق دنیزی ساحلین‌ده‌کی دیگر شهرلر کیمی بوسنییادا تاریخ سهنه‌سین‌ده‌کی یئرینی روم ایمپراتورلوغو ایچریسینده گؤتورموش‌دور. روم ایمپئراتورلوغونون چؤکوشون‌دن سوْنرا بوسنییانین رهبرلیگی ۱۲۰۰-جو ایللرده موستقیللیینی الده ائد‌نه قدر مۆختلیف روللارا ال دییشدیرمیش‌دیر. موستقیللیینی ۲۶۰ ایلده‌ن چوْخ بیر مدت قورویان بوسنییا کرال‌لیغی بۇ مدت بویونجا ماجارلار و صربلره قارشی تورپاقلارینی مۆدافیعه ائتمک مجبوریتین‌ده قالمیش‌دیر.
۱۴۶۳-جو ایلده عثمانلی ایداره‌سی آلتینا کئچه‌ن بوشناکلار
۱۹۱۸-جی ایله قدر سوره‌جک اوْلان اوتریش-ماجاریستان ایمپراتورلوغو ایداره‌سی آلتین‌داکی دؤورده اؤلکه یئنی‌دن قۇرولوشلان‌دیریلاراق چؤکمک‌ده اوْلان عثمانلی ایمپراتورلوغو ایداره‌سی آلتین‌داکی دؤورون سوْنلارین‌دا یاشادیغی چتین‌لیکلردن اۇزاقلاشاراق ریفاها قوووشاجاق. بۇ اینکیشافلارین بؤیوک صربیستان قۇرولماسینی مقصد قویان روسیه نین مالی دستیی ایله رئاللاشدیغی شوبهه‌سیزدیر. بوسنییاداکی موسلمان نۆفوس ون عثمانلی ایداره‌سی آلتین‌داکی دیگر تورپاقلارا کؤچو و اوْنلارین ترک ائتدیی یئرلره صربلرین یئرله‌شمسیله بوسنییاداکی ائتنیک قۇرولوشون دییشمه‌سی بۇ دؤورده یاشانمیش‌دیر.
خط ۱۱۵:
۱۹۱۸-۱۹۴۱-جی ایللر آراسینداکی دؤور یوقوسلاوییانین ایچ قاریشیق‌لیقلاری و دؤیوشله کئچمیش‌دیر. ۱۹۴۱-۱۹۴۵-جی ایللری آراسینداکی ایکینجی دونیا دؤیوشو اثناسیندا نازیلار یوقوسلاوییانی ایشغال ائد‌رک سلووئنیانی آلمان، کروواسینی، ایتالیایا و ماکئدونییانی بولقاریستانا باغلایاراق خصوصیله یهودی و قاراچیلارا قارشی بیر ائتنیک تمیزلیک حرکتینه گیریشه‌رک توْپلاما دوشرگه‌لرین‌ده مینلرله اینسانی اؤلدوردولر.
۱۹۴۵-۱۹۹۰-جی ایللر آراسینداکی سویوق دؤیوش دؤورونون ۳۵ ایللی تیتونون رهبرلیگی آلتیندا کئچدی. بۇ دؤورده بوسنییا – هرزوقووینانین سرحدلری ۱۹۱۸ اوّلی دؤن‌دو و بوشناکلار مدنی شخصیتلرینه یئنی‌دن قوووش‌دولار. غربین دستیی ایله یوقوسلاوییادا دؤیوشون ایزلری تئز سیلین‌دی. غرب‌لی اؤلکه‌لر یوقوسلاوییانی یالنیز ایقتیصادی دئییل
۱۹۸۶-۱۹۹۲-جی ایللر آراسیندا یاشانان قان‌لی وطنداش محاربه‌لرینین سوْنراسین‌دا یوقوسلاوییا پارچالان‌دی. حَددیندن آرتیق میللیت‌چی سلوبودان میلوسهئویجه و اوْنون دستکلدیی خادیملر طرفین‌دن بؤیوک سئربیاس(ن)ı قورما خیاللاری ایله سیستئماتیک بیر سویقیریم رئاللاشدیریل‌دی. بۇ دؤورده ۱۰.۰۰۰ین اۆزرینده بوشناک حیاتینی ایتیردی. صربلرین باشدا سارایبوسنا اوْلماق اوزره احاطه ائتمه آلتیندا توتدوغو شهرلری بومبالاماسینا، سنیپئر آتشی ایله گوناه‌سیز وطنداشلاری اؤلدورمه‌سینه، باشدا ضیالیلار اوْلماق اوزره سئچیلمیش کسلرین توْپلاما دوشرگه‌لرین‌ده اؤلدورولمه‌سی ایله رئاللاش‌دیریلان ائتنیک تمیزلیک حرکتینه غرب‌لی اؤلکه‌لر اۇزون مدت لازیم اوْلان تئپکینی گؤسترمه‌یه‌رک سویقیریما تاماشاچی قالدی.
خط ۱۸۶:
== برچکو دایره‌سی ==
برچکو دایره‌سی
== خاریجی علاقه‌لر ==
| |||