هیندوستان: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ک ←‏فیزیکی-جغرافی خصوصیّت: آی آدلارینین ایصلاحی using AWB
ک ایملا دۆزلیشی using AWB
خط ۱۲۳:
۱۹۵۰-جی ایلده هیندوستان جومهوریتی اعلان اوْلون‌دو. همین ایل قبول اوْلونموش آنا یاسا هیندوستانی ۲۲ اوستان و ۹ موتتفیق اراضی‌دن عبارت فدراتیو جومهوریتی، ایداره فوْرماسینا گؤره پارلانمئنت جومهوریتی کیمی تثبیت ائتدی. "نئهرو خطی"نین حیاتا کئچیریلمه‌سی سایه‌سین‌ده اؤلکه‌ده نیسبتاً ثابت دموکراتیک اینکیشافی تامین ائدن اساسلار یاران‌دی. هیندوستان‌دا هئچ واخت دؤولت چئوریلیشلری، حربی رژیملرین حاکمیّتی اولمامیش‌دیر. هیندوستانی "دونیانین ان بؤیوک دموکراتییاسی" آدلان‌دیریرلار. نئهرو و سلفلری، قیزی [[ایندیرا قان‌دی]] و نوه‌سی [[راجیو قان‌دی]] ۳۹ ایل هیندوستان حؤکومتینه باش‌چی‌لیق ائتمیش‌دیلر. [[هیندوستان میلّی کوْنقره سی]] اوزون مدت سیاسی حیات‌دا رئال موخالیفته راست گلمه‌دن رهبر اوْلموش‌دور. "نئهرو خطی" ایقتیصادی اینکیشافی سورتلندیردی. اؤلکه‌ده [[قاریشیق اقتصادیات]] یارادیل‌دی، اؤزل بؤلمه ایله یاناشی دؤولت بؤلمه‌سینین اینکیشافینا دقت یئتیریل‌دی، بؤیوک صنایع آچیغا چیکمامیشی میدانا گل‌دی. [[یاشیل اینقیلاب]] ۷۰-جی ایللرده اؤلکه‌نی ارزاق تاخی‌لی ایله تامین ائتمه‌یه ایمکان وئردی. ۸۰-جی ایللرده هیندوستان‌دا بازار اصلاحاتلاری کئچیریلمه‌یه باشلان‌دی. اوّللر صنایع‌ده اساس دقت ایدخالی آزالتماغا یؤنلمیش‌دی‌سه، ایندی ایخراجا ایشله‌یه‌ن صنایع ساحه‌لرینین اینکیشاف ائتدیریلمه‌سینه اوستونلوک وئریل‌دی. هیندوستان بؤیوک اینتئللئکتوال آچیغا چیکمامیشی واردیر. ۷۰-جی ایللرده اؤلکه‌ده [[نۆوه انرژی‌سی]] الده اوْلون‌دو. هیندوستان ۱۹۸۰-جی ایلده اؤز راکئتداشیییجی‌سی واسطه‌سیله اوزایا رابطه پئیکینی بوراخ‌دی، ۹۰-جی ایللردن اعتباراً اؤلکه‌ده تاکتیکی و باللیستیک راکئتلر حاضیرلانیر. لاکین فعال [[دئموقرافیک سیاست]]ین آپاریلماسینا باخمایاراق، اهالی آرتیمینین سۆرعت‌لی اولماسی، بونا قارشی اصلاحاتلارین تأثیرینی آزال‌دیر. اهالینین بؤیوک اکثریتی یوخسوللوق حدین‌دن آشاغی سوییه‌ده یاشاییر.
 
۱۹۸۰-جی ایللرده هیندوستان‌دا سیقه فاناتیزمی دالغاسی قالخدی. موستقیل [[سیقه دؤولتی]] یاراتماق اوغرون‌دا موباریزه آپاران بۇ ایجمانین عضولری مرکزی حؤکومته تضییق واسطه‌سی کیمی تئررور کامپانییاسینا باشلادیلار. باش نازیرلر ایندیرا قان‌دی ۱۹۸۴-جو ایلده، راجیو قان‌دی ایسه ۱۹۹۱-جی ایلده بۇ تئررورون قوربانی اوْلدولار. جواب تئپکیسی کیمی [[هیندوسلار]] دا هیندوس دؤولتی یاراتماق اوغرون‌دا موباریزه‌یه باشلادیلار. انحصارچیلارین کیچیک بیر قروپونون ایقتیصادی قودرتینین آرتماسی ایله اونلارین حاکم پارتییانین رهبرلیینه تأثیری گۆجله‌نیردی. عینیعئینی زامان‌دا آنتی‌انحصارچی قوه‌لر ده آرتیردی. حاکم پارتییا ایکی حیصّه یه پارچالان‌دی. انحصارچی قوه‌لره خیدمت ائدن ساغلاردان عبارت سیندیکات و ایندیرا قاندینین باش‌چی‌لیغی ایله سوْل-مرکزچی کوالی‌سییا یاران‌دی. ایندیرا قان‌دی "قان‌دی خطی"-نی داوام ائتدیردی. داخیلی پارچالانما، یارانان یئنی موناسیبتلره چئویک موناسیبت گؤستریلمه‌مه‌سی، دینی آیریسئچکی‌لیک ادعالاری، دینی-سیاسی قوه‌لرین فاللاشماسی هیندوستان میلّی کوْنقره سینین نفوذونو چوْخ آزالت‌دی. اؤلکه‌ده سیاسی بحران باش وئردی. حاکمیّت اوغرون‌دا موباریزه کسکینلش‌دی. ۱۹۷۷-۱۹۸۰-جی ایللرده [[جاناتا پارتییاسی]]، ۱۹۸۹-۱۹۹۱-جی ایللرده موخالیف میلّی جبهه حاکمیّته گل‌دی. ۱۹۹۱-۱۹۹۶-جی ایللرده هیندوستان میلّی کوْنقره سی حاکمیّتی اله آلسا دا، اونو اوزون مدت اؤزون‌ده ساخلایا بیلمه‌دی. ۱۹۹۸-جی ایلده [[بهاترییا جاناتا پارتییاسی]] حاکمیّته گل‌دی. بوتون سادالانان چتین‌لیکلره باخمایاراق، هیندوستان یئنه ده، گونئی آسیادا آپاریجی مؤوقئیینی ساخلاییر. اقتصادیاتین لیبئراللاشدیریلماسی، خاریجی کاپیتالین گئنیش جلب ائدیلمه‌سی، اؤزللش‌دیرمه اونون اینکیشافین‌دا باش‌لیجا مئیللردیر.
 
== فیزیکی-جغرافی خصوصیّت ==
خط ۱۷۴:
آغیر صنایعنین اینکیشافی کورسونون حیاتا کئچیریلمه‌سین‌ده بیر چوْخ وتنپرور قوه‌لر موستقیللیین مؤحکمله‌نمه‌سی خاطرینه شهر بورژوازییاسینا کؤمک‌لیک گؤستریردیلر.
 
تیجارت فاییتی ساحه‌سین‌ده دؤولتین رولو چوْخ آرتمیش‌دی. بوتون بونلارین نتیجه‌سین‌ده چوخساهه‌لی کومپلکس یارادیلماسی اۆچون زمین فورمالاشمیش‌دیر. عینیعئینی زامان‌دا صنایع ایله کند چیفتلیک (مزرعه) آراسیندا غیری-موتناسیب‌لیک ده آرتیردی.
 
اوچونجو مرحله ۶۰-جی ایللرین اورتالارین‌دان باشلامیش‌دیر. بۇ مرحله آغیر صنایع ایله کند چیفتلیک (مزرعه) و خیردا اۆرتیم (تولید) آراسین‌داکی غیری موتناسیبلیین لغو ائدیلمه‌سی ده پروبلم کیمی قارشی‌دا قویولموش‌دو. همین ایللرده "یاشیل اینقیلاب" ایستراتئگییاسینی باشلانغیجی قویولموش‌دور. یوخسول کن‌ده-کند چیفتلیک (مزرعه)ینا،خیردا اۆرتیم (تولید)ا کؤمک‌لیک ائدیلمه‌سی باره‌ده پروقرام قبول ائدیلمیش‌دیر. بۇ مرحله‌ده‌کی ایقتیصادی سیاست‌ده اساس مرحله‌لردن بیری ده ۱۹۶۹-جو ایلده بانکلارین میللیلشدیریلمه‌سی اوْلدو. بئله‌لیکله، صنایعنین و خیردا ساهیبکارلیغین مۆدافیعه ائدیلمه‌سی سیاستی و دؤولت کؤمک‌لیگی تیجارت بؤلمه‌سین‌ده سابیتلیین تامین ائدیلمه‌سینه سبب اوْلموش‌دور.
«https://azb.wikipedia.org/wiki/هیندوستان»-دن آلینمیش‌دیر