تومریس: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

[[فایل:Tomyris Plunges the Head of the Dead Cyrus Into a Vessel of Blood by Alexander Zick.jpg|200px|thumb|left]]

 

== تاریخی قایناقلاردا ==

[[هئرئدوت]]ون کيتابيندا يئر آلان افسانوي اولایلاردان بيري ده ايران شاهي [[کوروش]]ون ائرادان قاباق 529-جو ايلده اؤلدورولمه سي ايله باغليدير.

 

بو روايتين قهرماني ماسساکئتلرين اؤلدورولموش شاهي‌نين دول قاديني توميريس دير.

 

کوروشون قوشونو بۇ ايشلرله مشغول اولارکن توميريس جارچيلاري چاغيريب، اونلارين ديلي ايله کوروشا بئله بير موراجيعت ائتدي: " ائي ميدييا حؤکمداري! اؤز نيتيندن گئري چکيل. آخي سن ايره‌ليجه‌دن بيله بيلمزسن کي، بۇ کؤرپولرين قورولماسي سنه خئييردير، يوخسا زييان؟ بۇ ايشين باشيني بوراخ، گئت اؤز اؤلکنده شاهليق ائله و بيزيم اؤز اؤلکه ميزده حؤکمرانليق ائتمه ميزه پاخيلليغين توتماسين. آنجاق سن البت کي، بۇ مصلحته قولاق آسماياجاق و اؤز بيلديگين کيمي حرکت ائده جک، آراميزداکي باریشی پوزاجاقسان. اگر سن ماسساکئتلرين اوزرينه هوجوما کئچمگي بئله چوْخ ايسته ييرسنسه، کؤرپو قورولماسيني داياندير. راحاتجا اؤلکه ميزه گير، بيز قوشونلاريميزي چايدان اوچ گونلوک مسافه يه گئري چکريک. يوخ، اگر سن بيزي اؤز تورپاغينا بوراخماق ايسته ييرسنسه، ايشيني داوام ائلتدير. " بۇ موراجيعتدن سونرا کوروش فارس اعيانلاريني اؤز يانينا چاغيرتديريب، اونلاردان مصلحت ايسته يير. هامي بير آغيزدان مصلحت گؤرور کي، توميريسين قوشونونو بورادا گؤزله مک داها مقصدويغوندور.

موشاويره ده ايشتيراک ائله ين ليدييالي کرئز ايسه بۇ قرارين علئيهينه چيخير. " منه بئله گلير کي، بيز گرک چايي کئچه رک، اؤلکه نين ايچريلرينه دوغرو ايره ليله يک. اونلار گئري چکيلديکجه بيز ايره ليله يک. من بيلن فارس حيات طرزي نين گؤزلليکلري و بيزيم آلديغيميز بؤيوک حض و لذتلر ماسساکئتلره معلوم دئييل. بونا گؤره ده من دوشونورم کي، بيز گرک اؤز دوشرگه ميزده اونلار اوچون قوناقليق دوزلدک، چوخلو قويون کسک، ماسالارين اوستونه شراب و جوربجور يئمکلر دوزک. بوتون بونلاردان سونرا آز ميقداردا قوشونو اوردا ساخلاييب، قالانلاري ايله چايا طرف گئري چکيلک. اگر من اؤز دوشونجمده يانيلميرامسا، دوشمن بۇ تله يه دوشه رک، اؤزونو نئعمتلريميزين اوستونه آتاجاق و بيزيم بؤيوک هونرلر گؤسترمه ميز اوچون شراييط ياراناجاقدير. "

 

توميريس قوشونونون و اوغلونون عاقيبتيندن خبر توتان کيمي کوروشون يانينا چاپار گؤندرير. چاپار دئيير: " قانيچن کوروش! اؤز هونرينله اؤيونمه! شراب باشا ووراندا سيز فارسلار بۇ اوزوم سويوندان مست اولور و لياقتسيز سؤزلر دانيشارسينيز. باخ، ائله همين زهريمارلا دا سيز منيم اوغلومون قوشونونا قاليب گليبسيز. اگر حيله ايله غلبه چالماسايدينيز، شرفلي دؤيوشده سيلاح گوجونه هئچ نه ائله يه بيلمزدينيز. ايندي گل ماسساکئتلرين اوچونجو حربي حيصه سيني يئنندن سونرا خوشلوقلا منيم مصلحتيمه قولاق آس: اوغلومو قايتار و نئجه گلميسنسه، ائلجه ده ساغ-سالامات چيخ گئت. اگر بونو ائتمه سن، آند اولسون بوتون ماسساکئتلرين پناهي اوْلان گونش آللاهينا کي، من دوغرودان دا سني قان گؤلونده بوغارام. "

 

کوروش ايسه بۇ سؤزلره اهميت وئرمه دي. توميريسين اوغلو اسپارقاپيس شرابين دوماني باشيندان چکيلن کيمي هانسي وضعيته دوشدويونو آنلايير و کوروشدان اللريني آچديرماسيني خواهيش ائدير. اللري آچيلان کيمي شاهزاده اؤزونو اؤلدورور.

 

 

بئله ليکله، فارسلارين بؤيوک ميدييانين خاراباليقلاري اوزرينده قوردوقلاري ايران دؤولتي نين ايلک شاهي شرفسيز شکيلده قادين الينده محو اولدو.

 

== قایناق‌لار ==