ویکی‌پدیا:قارالاما دفتری: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۱۰۰:
بو قولدا هر تورلو دوزن، نظم، سيرا، ترتيب، دوروش و يئرلشيمدن سؤز گئدير.
سؤزون يا کلمه نين قورولوشونو يوخلاييب اونا ريتميک بير دوزن وئرمک اوچون سينتاکس قولوندان يارارلانيريق(فايدالانيريق).
قايناق:عمومي ديلچيليک، دوکتور علي داشقين
اؤزتله ين: مهدي شاهوردي زاده
 
== ديلچيليک علمينين ساحه لري ==
 
 
1-نظري ديلچيليک
2- تطبيقي ديلچيليک
3- عمومي ديلچيليک
4- خصوصي ديلچيليک
ديل ساحه سينين اؤنملي(مهم) مسئله لري:
1- يازي مسئله سي
سسلري، سسليک لري، حرفلري و سؤزلري تانيياندان سونرا، اونلاري نئجه ياناشديرماق(بيربيرينه ياخين ائتمک)، اويغونلاشديرماق(موناسب ائتمک)، فورما و شکيل وئرمک و... کيمي دوشونجه لر، اؤزو ده بؤيوک مسئله ايدي.
يازي ائله اولمالييدي کي، اونو هر بير ديله باغلي اولانلارين هاميسي اوخويا بيلسين. بونا گؤره ده، يازينين ثابيت و دينج اؤيرنيملي يول- يؤنتمي اولماليدير.
2-نورما مسئله سي
ديلچيليک علمي بير سيرا آنلاتما واسيطه يا دا واحيدلرينه يييه دير. بير علم قولونو راحات و دينج ليکله آنلاتماغا چاليشديغيميز زامان ايستيفاده ائتديييميز واحيدلر يا دا تئرمينلر(اصطلاحلار) نورما(معيار) دير.
اؤرنک: ادبيات قولوندا گؤزلجه ايشله ديليب سئويلن دئييم، دويوم، بنزتمه و سؤز اويناتمالاري طبيعي کي، رياضيياتدا يئرسيز دير. ديلده سس، سسليک، حرف، فون، فونئم، آغيز، بوغاز و ... کيمي سؤزلر اولدوغو حالدا، رياضيياتدا چارپي، ائکسي، آرتي، بؤلو و ... کيمي دئييم و واحيدلر يئر توتور.
3-لوغت مسئله سي
لوغت يا سؤز، هر بير ديلين لئکسيک قايناغي و گوج آنباري ساييلير.
هر بير موعاصير و چاغداش ديل اوچون سئچيلميش لوغت و سؤزجوکلر او ديلين قورولوش، گونده ليک دانيشيق و اينساني جوغرافيياسيني دا نظرده توتمالي دير.
زامان آشاماسيندا اسکيليب و يوخ اولوب گئدن لوغتلرين يئريني ديل و ديلچيليک عاليملرينين دوشونوب داشينديغي سؤزلرله دولدورماق لازيم دير.
4-نورماتيو(قايدالي) اثرلر
هر بير توپلومون و ايجتيماعنين انسانلاري آيري آيري بؤلگه و منطقه لرده ياشاديغي اوزوندن، اونلار اوچون واحيد، بنزر و اويغون درس واسيطه لري حاضيرلاماق لازيم دير.
درسليک لر ايسه، ديلين اؤزونه مخصوص نورما(معيار) يا دا واحيدلرين کؤمه يي ايله ال وئريشلي(مطلوب) دير. درسليکلر اورتاق فيکير، اورتاق اليفبا، اورتاق شکيل و رسيم، اورتاق فونت و يازي قايداسي ايله الده ائديليرسه، نورماتيو اثر کيمي آليناجاق دير.
5- آوتوماتيک ترجومه مسئله سي
بير ديلده يارانان مؤوضوعنو زامان ايتيرمه دن و قيسا بير موددت ايچريسينده باشقا ديللي خالقلارا چاتديرماق ايسته ييريک سه، او اثري آوتومات اولاراق چئويرمه لي و آنلاشيلان شکيلنده عموم خالقا تقديم ائتمه لييک. ترجومه چي هر ايکي ديلي اولدوغو کيمي بيلمه لي و اونون خالق آراسينداکي بوغازلاريني قاورامالي(هر يؤنونو آنلامالي) دير. بئله اولمازسا، نظرده توتولموش ترجومه اثري طبيعي وارليغيني ايتيرر و آيري بير آنلاييشلا اورتايا چيخار.
قايناق:عمومي ديلچيليک، دوکتور علي داشقين
اؤزتله ين: مهدي شاهوردي زاده