دانیشیقدا هر بیر فیکیر بیر جومله ایله ایفاده اولور. هر جومله ایسه معین سؤزلرين معنا و گرامر قايدالارى جهتدن بيرلشمه سيندن يارانير. بللى بير فيكرى بيلديرمك اوچون جومله لرده سؤزلر آراسيندا, صرف قايدالارينا اساسا گؤزه گؤرونمه ين ايلگيلر يارانير. جومله ده سؤزلرين بئله بيرلشمه سينه "نحوى ايلگيلر" و يا "نحوى علاقه لر" دئييلير.
جومله تركيبينده اولان سؤزلر آراسينداكى نحوى ايلگيلر اولدوقجا چوخ و چئشيدليدير.
سؤزلر و كلمه لر نئجه بيرى- بيريله ايلگىيه گيرير؟
اؤز فيكرينى بيلديرمك ايسته ين اينسان كلمه لرى بيرى-بيريله باغلى شكيلده سئچمه ليدير. بو مضمون ايلگيسينه, نحوى ايلگى دئييلير. جومله لرده بیری-بیریله نحوی ایلگی ساخلایان سؤزلرين بعضيسى تاماميله موستقيل اولور و باشقا كلمه لرى اؤزونه باغلى و تابع ائدير, بعضى كلمه لر ايسه غئير موستقيل اولور و موستقيل سؤزه تابع و اوندان آسيلى اولور. بعضى كلمه لر ايسه بير طرفدن باشقا كلمه لره تابع اولور, اوبيرى طرفدن ايسه باشقا سؤزلرى اؤزلرينه تابع ائديرلر.
مثلا "معلليم مكتوبو يازدى" جومله سينده "معلليم" سؤزو تاماميله موستقيل دير و جومله نين معناسى اونون اطرافیندا دولانیر و "یازدی" فعلینی اؤزونه باغلى ائدرك, اؤزو كيمى اوچونجو شخص تكده اولماغا مجبور ائتميشدير. دئمك "معلليم " بو جومله ده تابع ائدن و "يازدى" فعلى تابع اولاندير. آنجاق "يازدى" فعلى, تابع اولماقلا برابر, هم ده "مكتوب" سؤزونه نيسبت موستقيل دير و اونو اؤزونه تابع ائتميشدير. "مکتوبو" سؤزو ايسه تاماميله "يازدى" فعلينه تابع دير.
جومله لر آراسيندا اولان ايلگيلر ايكى شكليلدن بيرينده اولار:
