عصمت اینونو: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دوام
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{ایش گئدیر}}
{{Infobox officeholder
|honorific-prefix =[[تۆركيه]]ىنین [[تۆركيه جمهوريتىنین جمهورباشقانی|۲- اينجي جمهورباشقانی]]
سطر ۱۲۷ ⟵ ۱۲۶:
 
===۲۷ ماى انقلابى===
۱۹۶۰لارا گلديكده ج.ح.پ. ايله د.پ. اراسينداكى موباحيسلار داحا دا آرتيب. حمچينين اىنونو باشدا اولماخلا ج.ح.پ. ايرلى گلنلرى اوزولرينه حوجوملار تشكيل اولونوب. ج.ح.پ. يى دستكلين قزئتلر ارد اردا اورتولوب، موخاليف ژورناليستلر حبس اولوندو. بونون اوزرينه آپرل ۱۹۶۰ تاريخينده د.پ. مطبوعاتى اراشديرماق ماقساديله طاحقيقات قوميسسياسى ياراديلماسينى ايستين قانون تكليف اتدى. بو قانوندا قوميسسيايا قزئتلری باغلاما و ژورناليست حابس اتمه سلاحييتى وريلمسى تكليف اديليردى، بونا گوره ج.ح.پ. لى وكيلار سرت بير شكيلده بو قانونا قارشى چيخدى. گوروشلر زامانى ج.ح.پ.لى وكيللره بازى محدودييتلر گتيريلدى. اىنونونون اوزونه ايسه ۱۲ ايجلاسدا ايشتيراک ياساغى وريليب. د.پ، ۱۹۶۰-جى ايلدا ۲۷ ماى اينقيلابى ايله حاكيميتدن اوزاقلاشديريب ينى قونستيتوسيا قابول اديلديكدن سونرا، ۱۵ اوكتابر ۱۹۶۱-جى پارلامنت سچكيلريندن ج.ح.پ. تک باشينا ايقتيدار اولاجاق اكثریتى تأمين ایتمسى ده، بيرينجى پارتيا اولاراخ چيخاندا، ۲۴ ايل سونرا ينيدن باش ناضير اولاراق حوكومهتى قورماقلا طاپشيريليب. بو دورده قواليسيا حوكومتلرينه رحبرليک اديب. ينى ياراديلان سياسى سيستمين ساغلام شكيلده ايشلمسى اوچون ساى گوستردى. اىنونو حوكومتى مجليسده كچيريلن بودجه سس ورمسينده رد سسلرينين قابول سسلريندن چوخ چيخماسى اوزرينه ايستفا وردى و ۲۰ فورال ۱۹۶۵-جى ايل تاريخينده يرينى [[سعاد خیری اورگوپلو]] حوكومتينه بوراخدى. ۱۰ اوکتوبر ۱۹۶۵ سچكيلرينده پارتياسينين سچكينى ييتيرمسى اوزرين، پارتيادا داخيلى فكر ايريليقلارى درينلشيب. اىنونونون دستكلدغى ''أورتهنين سولو'' سياستينين ج.ح.پ طرفيندان قابول اديلمسينه باخماياراق، پارتيا ۱۹۶۹-جى ايلدا كچيريلن پارلامنت سچكيلرى ده ييتيردى. تورک سلاحلى قولرينين ۱۲ مارت ۱۹۷۱ تاريخينده موداخيلسيندن سونرا، ج.ح.پ. باش كاتبى [[بولنت اجویت]] اله مناقشهىه دوشدو. اجویته گوره، موداخلنين مقصدى، ج.ح.پ. داخيلينده حكیم اولان أورتهنين سولو سياستينه سون قویمق و پارتيانين اقتدار اولماسينى قارشيسينى الماق. اىنونو ده موداخيليه قارشى اولدو. موداخيلدن ۲ گون سونرا ج.ح.پ. غروپوندا چوخ سرت چيخيش اديب؛ آنجاق ينه ده حاوانين يومشالماسى اوچون ينى قابينته ناظير ورميى قابول اديب. ينى قورولاجاق حوكومته پارتيانين اعضا وريب ورميجغى بارده يارانان موناقيشه نتيجسينده اجويت ايستفا وردى. اجويت اله گرگين موباريزيه گيردى. ماى ۱۹۷۲ تاريخينده طوپلانان ۵-نجى فوقالاده قورولتايدا، سياساتينى پارتياسى تصدیق ایتمهمهسى وضعیتينده ايستفا ورجغنى اچيقلايب. قورولتايدا پارتيا مجليسى اجويتن يانيندا ير الاندا دا ۸ ماى ۱۹۷۲ تاريخينده ۳۴ ايلدير وظیفە اتديغى ج.ح.پ صادرليغندن ايستفا وردى. تورك سياسى حاياتيندا پارتيا داخيلى موباريزه نتيجسينده ديشن الک اومومى باشچى اولدو. ۴ نويابر ۱۹۷۲ تاريخينده ج.ح.پ اوزولوغوندان، ۱۴ نويابر ۱۹۷۲ تاريخينده ده وكيلليكدن ايستفا وردى.
 
== اولومو==
۲۵ دكابر ۱۹۷۳تاريخينده وفات اديب. ۲۸ دكابر ۱۹۷۳ تاريخينده دولهت مراسيمى اله [[آنیت‌کابیر]]ده تورپاغا وريليب.
 
==مديا==
* http://en.wikipedia.org/wiki/Image:IsmetInonu1963.ogg ''İsmet İnönü'den ses dosyası, Kemal Atatürk, 10 Kasim 1963''
* http://en.wikipedia.org/wiki/Image:IsmetInonu1963_text.pdf ''İsmet İnönü ses dosya metni''
==قایناق‌لار==
{{قایناق}}
{{تۆرکیه‌نین باش باخانلاری}}
{{تۆركيه‌نین جۇمهور باشقانلارى}}
 
ه‌سی ک