ماد: نوسخهلر آراسینداکی فرق
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
M.XIII (دانیشیق | چالیشمالار) ک ایملا -+ using AWB |
M.XIII (دانیشیق | چالیشمالار) ک ایملا دۆزلیشی using AWB |
||
خط ۲۴:
ق. قئیبوللایئو یازیر:
مادای (ماتای) اولجه تورک منشألی موستقیل بیر بؤیوک طایفانین، سوْنرا طایفا ایتتیفاغینین و ائرامیزدان اول 673-جو ایلدن دؤولتین و اؤلکهنین آدیدیر. دئمهلی، مادای هم ائتنونیم، هم ده ائتنوتوپونیمدیر. میدیا دؤولتی یاراناندان سوْنرا مادای ائتنونیمی بۇ دؤولتین
.
مادای اتنیک آدینی داشییانلارین تورکمنشالی اولماسی فیکرینی تصدیقلهین فاکتلاردان بیری ایندیدک قازاخیستاندا ماتای، آتالیق-ماتای، کاپجاقای ماتای، گنجه-ماتای <ref>Гейбуллаев Г. А. К этногенезу азербайджанцев. Том 1. Баку: 1991, стр. 252</ref>، تووادا هله XIII عصرده مادی <ref>История Тувы. М., 1964, стр. 201, 215</ref> (تورک دیللرینده آ-ای اوزلنمهسی سجیییهوی حالدیر)، مادی-قوْشون و مات <ref>История Тувы. М., 1964, стр. 242-243</ref>، سیبیرده و آلتایدا ماادی، مادار و ماختار <ref>Гейбуллаев Г. А. К этногенезу азербайджанцев. Том 1. Баку: 1991</ref> (مادا، ماتا و تورکمنشالی طایفالارین، مثلاً، آوشار، آوار، بولقار، قاجار، کنگر، خزر و ب. آدلاری اوچون سجیییهوی آر، ار – کیشی، ایگید، دؤیوشچو سؤزلریندن) طایفالارینین مؤوجود اولماسیدیر.
خط ۷۶:
قیاسالددین قئیبوللایئو قئید ائدیر کی: "میدیالیلار دئییلرکن میدیا ایمپئریاسیندا یاشایان اهالی نظرده توتولورسا، البته، اورادا ایراندیللیلر – موعاصیر فارسلارین، کوردلرین، تالیشلارین، گیلکلرین، تاتلارین و ب. اولو اجدادلاری دا واردی. لاکین بوتون دؤورلرده تورکمنشالی میدیا دؤولتینین، فارسمنشالی اهمنیلر و ساسانیلر دؤولتلرینین اراضیلرینده هئچ واخت ایراندیللی اهالی اکثریت تشکیل ائتمهمیشدیر. اگر ایراندیللیلر معناسیندا ― میدیالی دئدیکده، مادای اتنیک آدینی داشییانلاری نظرده توتورلارسا، بو دوغرو دئییل و رئال تاریخی فاکتلار قارشیسیندا قوندارما فیکیر کیمی گؤرسنیر.
اوچ جیلدلیک آذربایجان تاریخینین بیرینجی جیلدینده ایسه یازیلیر کی: "میدیا طایفالاری ایراندیللی طایفالار دئییلدیلر، یالنیز سونرادان میدیا فارسلار طرفیندن ایشغال ائدیلدیکدن سونرا معیین قدر فارسلاشمایا معروض قالمیشدیلار....فراورتانین حاکیمیتی دؤورونده میدیالیلار ماننانی اؤزلرینه تابع ائتدیلر. ماننا دؤولتی سوقوط ائتدی. بوندان سونرا عومومی "میدیالیلار" مفهومو آذربایجانین گونئی حیصصهسینده یاشایان ماننالاری و باشقا طایفالاری دا
ایقرار علیئو ایسه آتروپاتئنانین تاریخینه داییر اثرینده ائ.آ. قرانتووسکییه ایستیناد ائدهرک ماننادا کیفایت قدر ایراندیللی عونصورلرین اولدوغونو یازمیشدیر . اونون فیکرینجه آتروپاتئنانین اهالیسی اساساً ایراندیللی ایدی . اودور کی، س.قاسیمووا III–VII عصرلرده گونئی آذربایجاندا "قدیم ایران میدیا دیالئکتلری" ایفادهسینی ایشلتمیشدیر . گونئی آذربایجان اراضیسینده اهالینین ایرانتیپلی آذری دیلینده دانیشماسی فیکری ده بونونلا باغلیدیر.
خط ۱۵۳:
بوتون بونلارا دؤزمک ایستمهیهن مادایلار، موختلیف سرکرده و قهرمانلارین رهبرلیگی ایله دفعهلرله آزادلیق حرکاتینا باشلاسالاردا هر دفعه فارس اوردوسو طرفیندن مغلوب ائدیلمیش، هئرودوتون "لیاقتلی اینسانلار" دئیه تعریف ائتدیگی مرد مادایلار قول حالینا سالینمیشدیر. ایلک قیام ائله II کیرین حاکیمیتی زامانی باش وئرمیش، کیاکسار آدلی مادالی سرکرده میدیا دؤولتینی برپا ائتمهیه جهد گؤسترمیشدی. لاکین او، فارس سرکردهلری طرفیندن مغلوب ائدیلمیش و ائکباتان شهری یئنیدن ایشغال ائدیلمیشدیر. قیسا زامان عرضینده باش وئرمیش ایکینجی قیام ائ.ا. 409-جو ایلده، II دارانین حاکیمیتی زامانی باش وئرمیشدیر. لاکین آذربایجاندا اهمنیلره قارشی داواملی و ان اوزون مۆدت ده موباریزه آپاران خزر دنیزی ساحیلینده یاشامیش کادوسیلر اوْلموشلار. دئمک اولار کی، اکثر اهمنی حؤکمدارلاری اونلارین عوصیانلارینی یاتیرماق اوچون آذربایجانا – کور و آراز چایلاری ساحیلی اراضیسی و خزر ساحیلی اراضیلره یوروشلر تشکیل ائتمیشلر. کادوسیلرین اوسیانینا دیگر یئرلی طایفالار، خصوصیله اونلارلا قونشولوقدا یاشایان تورک منشألی کاسپیلر بؤیوک دستک وئرمیشلر.
فارس حاکیمیتی آلتینا کئچدیکدن سوْنرا، میدیا ایکی حیصصهیه – ساتراپا بؤلوندو: مادایلارین آنا وطنی اوْلان کیچیک میدیا (آذربایجان) و میدیا دؤولتینه تابع اوْلموش دیگر اراضیلری
اهمنیلر ایمپئریاسینین چؤکوشو ارفهسینده کادوسسیلر و دیگر داغلی طایفالار اؤز موستقیللیکلرینی اعلان ائتدیلر، ائرمنیستان ایسه آیریجا ساتراپلیق اعلان اولوندو. لاکین بۇ دؤورده آسسوریا کیچیک میدیا ایله بیر ساتراپلیقدا بیرلشدیریلدی. بۇ سببدنده کسئنوفون آناباسیس اثرینده آسسوریا اراضیسینی ده میدیا آدییلا یاد ائدیر.
|