Turkmen
عضویت ۱۴ دسامبر ۲۰۱۵-دن
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
M.XIII (دانیشیق | چالیشمالار) |
M.XIII (دانیشیق | چالیشمالار) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۳:
== Ərəb əlifbalı Türk dili ==
{|border=1 cellpadding=2 cellspacing=1
{| class="wikitable"
سطر ۲۳۸ ⟵ ۲۳۷:
|}
==قیسا متن==
'''گۆن آنا''' - [[تورک میفولوژیسی|تۆرک]] و آلتای میفوْلوْژیسینده گۆنش تانریچاسی. کۆن آنا و یا گۆنش (کۆنئش) آنا اوْلاراق دا بیلینر. بعضا یاشیک آنا دا دئییلیر. مغوللار نار (نارا) ائجئ دئییرلر. آلتای تۆرکلری‌نین اینانجیندا گؤی عالمی‌نین ان یۆکسک قاتیندا اوْتوران، گۆنش تانریچاسی اوْلاراق گؤروله بیله‌جک مقدس بیر وارلیقدیر. بۇ اینانجا گؤره گۆن آنا اینسانلارین ایلک بؤیوک آناسی و [[آی آتا]] ایلک بؤیوک آتاسیدیر. گؤیون یئددینجی قاتیندا اوْتورار. [[تۆرک|تۆرکلرله]] ده علاقه‌‌لی بعضی اؤن آسیا کۆلتورلرینده دیشی اوْلاراق قبول ائدیلمیشدیر. ایندیکی واختدا قێزلارا گۆنش آدینین وئریلمه‌سی‌نین سببلریندن بیری ده بۇدور. تۆرکلرده گۆنش ایستی‌نین آی ایسه سوْیوغون سیمووْلودور. [[اورال باتیر|اۇرال باتیر]] افسانه‌سینده گؤی ایلاهی سامراوین ایکی آروادی واردیر بیری‌نین آدی کۇیاش آنادیر. (دیگری ده آی آنادیر.)
ضیا گؤی آلپ بئله دئمکده‌دیر: "قدیم تۆرک تلقی‌سینه گؤره، [[خاقان|خاقانلا]] خاتون گؤی ایله یئرین اؤولادلاریدیر. گۆنش آنا ایله آی آتا اوْنلارین گؤی اۆزونده‌کی نۇماینده‌‌لری ایدی. خاقانین مۆمثیلی اوْلان آی آتا، گؤی اۆزونون آلتینجی قاتیندا، خاتونون مۆمثیلی اوْلان گۆن آنا ایسه داها اۆستده، سمانین یئددینجی قاتیندا ایدی.
==qısa mətn==
Gün Ana - türk və altay mifologiyasında Günəş Tanrıçası. Kün Ana və ya Günəş (Küneş) Ana olaraq da bilinər. Bəzən Yaşık Ana da deyilir. Monqollar Nar (Nara) Ece deyirlər. Altay türklərinin inancında göy aləminin ən yüksək qatında oturan, günəş tanrıçası olaraq görülə biləcək müqəddəs bir varlıqdır. Bu inanca görə Gün Ana insanların ilk böyük anası və Ay Ata ilk böyük atasıdır. Göyün yeddinci qatında oturar. Türklərlə də əlaqəli bəzi ön Asiya kültürlerinde dişi olaraq qəbul edilmişdir. İndiki vaxtda qızlara Günəş adının verilməsinin səbəblərindən biri də budur. Türklərdə günəş istinin ay isə soyuğun simvoludur. Ural Batır əfsanəsində göy ilahı Samravın iki arvadı vardır birinin adı Kuyaş Anadır. (Digəri də Ay Anadır.)
Ziya Gökalp belə deməkdədir: "Qədim türk tələqqisine görə, xaqanla xatun göy ilə yerin övladlarıdır. Günəş Ana ilə Ay Ata onların göy üzündəki nümayəndələri idi. Xaqanın müməssili olan Ay Ata, göy üzünün altıncı qatında, xatunun müməssili olan Gün Ana isə daha üstdə, səmanın yeddinci qatında idi.
| |||