شیمی: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{Infobox
[[File:Chemicals in flasks.jpg|thumb|right]]
|data1 = [[File:14LaAc periodic table IIb.jpg|x200px]]
|data2 = [[File:Hydrogen discharge tube.jpg|x50px|left]][[File:Barium unter Argon Schutzgas Atmosphäre.jpg|x100px|right]]
|data3 = [[File:Copper.jpg|x100px|left]][[File:HEUraniumC.jpg|x100px|right]]
|data4 = [[File:Bromine vial in acrylic cube.jpg|x100px|left]][[File:HeTube.jpg|x100px|right]]
|data5 = Top: The [[periodic table]] of the chemical elements.<br/>Below: Examples of certain chemical elements. From left to right: [[hydrogen]], [[barium]], [[copper]], [[uranium]], [[bromine]], and [[helium]].
}}
 
'''کیمیا''' - طبیعت علمی. طبیعتی اؤیرنن دیگرعلملر ده وار. همین علملرین اۆمۇمی آدیٛ طبیعت شۆناسلیٛقدیٛر. فیزیک، کیمیا، بیولوژیی، فیزیکی جوغرافییا، استرونومییا.
'''کیمیا''' مادّه‌لرین [[یاپی‌سین]] (ساختار)، اؤزللیک‌لرینن، [[بیلَشیم‌]]ین (ترکیب) و [[تَپکیمه‌]]سین (واکنش) آراشدیران و بۇنلارا گؤره بحث ائدن [[علم|بیلیم]] آدی‌دیر. عۆمومیّت‌له بو بیلیم [[اتوم|اتوملارین]] بیربیرلریله بیلشیم‌لرین و حاصیل اوْلان مادّه لرین اؤزللیک‌لرینه گؤره‌دیر.
 
== کیمیانیٛن اساس آنلاییٛشلاریٛ ==
کیمیانیٛن تدقیقات اوبیئکتی ماددلرین - اتوم ومولئکۇللاردیٛر. بۇنلار کیمیاوی هیسجیکلر آدلانیٛرلار. اونلاریٛن اؤلچۆسۆ 10<سۇپsup>-10</سۇپsup> – 10<سۇپsup>-6</سۇپsup> مئتر آراسیٛندااولۇر. بۇندان کیچیک اؤلچۆلۆ هیسجیکلری فیزیک اؤیرنیر. همین هیسجیکلر میکروهیسجیکلر آدلانیٛر. اؤلچۆسۆایری اولان هیسجیکلرده باش وئرن پروسئسلری ده فیزیک اؤیرنیر.
 
 
سطر ۲۳ ⟵ ۳۰:
پلاتو کایناتیٛ مئیدانا گتیرن 4 تمل ائلئمئنتین گئومئتیریک قاتیٛلاردان مئیدانا گلدیینی بۇ قاتیٛلاریٛندا اۆچ بۇجاق سطحلردن مئیدانا گلدیینی ایدعا اائتمیشدیر. اریستوتئلئس (ئ. ه384-323)ائلئمئنتلرین خۆصۇصییتلری دۆشۆنجسینی تعیین ائتدیرمیشدیر. فرقلی ائلئمئنتلرین فرقلی خۆصۇصییتلری اولدۇغۇنۇ وبۇنۇن مۆختلیف دییشنلره باغلیٛ اولدۇغۇنۇایفاده ائتمیشدیر. بۇ خۆصۇصییتلری دییشدیریلدیینده بیرائلئمئنتین باشقا بیرائلئمئنته چئوریله بیلجیینی وماددلرین دییشمه حالیٛندااولدۇغۇنۇایدعا ائتمیشدیر.
 
=== الکیمیا(کیمیاگرلیک) دؤورۆ===
کیمیا، تاریخی اولاراق کیمیاگرلیکدن آیریٛلاراق اورتایا چیٛخمیٛشدیٛر. کیمیانیٛن یارانماسیٛنا قدر کئچن مینلر ایل بویۇنجا ماددلرین خۆصۇصییتلریله وبیر-بیرلریله اولان قارشیٛلیٛقلیٛ تاثیرلرییله ماراقلانانلار کیمیاگرلراولمۇشدۇر. عئینیله گۆنۆمۆز کیمیاچیٛلاریٛ کیمی کیمیاگرلر ده زامانلاریٛنیٛن بؤیۆک بیر حیسسینی لابوراتوریالاریٛندا کئچیردی. آما اونلار، کیمیاچیٛلار کیمی ماددلر آراسیٛنداکیٛ علاقه لریرین نئجه اولدۇغۇنۇ، دییشملرین نیه اورتایا چیٛخدیٛغیٛنیٛ آنلاماغا چالیٛشمازدیٛ. کیمیاگرلر باشلیٛجا مشغۇلییتی، سیٛراوی ماددلری داها قییمتلی ماددلره چئویرمنین یوللاریٛنیٛ تاپماق ایدی. هرکیمیاگرین خۆلیالاریٛنیٛ بعضاً ماددلرینین باشیٛندا دا "فلسفه داشیٛ" (یا دا "فلسفچی داشیٛ")اولاراق بیلینن، جادۇلۇ بیر داشیٛ الده ائتمک گلیردی.
 
«https://azb.wikipedia.org/wiki/شیمی»-دن آلینمیش‌دیر