عبدالرئوف فطرت: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق

فطرت ایکی دیللی ادیب ایدی و تورک ادبیاتیندان علاوه تاجیک ادبیاتینا دا بؤیوک خدمتلر ائتمیشدیر. او ۱۹۰۵ ایله ۱۹۰۷-جی ایللر آراسیندا «مناظره» (هیندوستاندا بیر فرنگی ایله بخارالی بیر مدرّسین بیر نئچه مسئله‌لر و اصول جدید خصوصوندا ائتمیش مناظره) اثرینی یاراتمیشدیر. «صیحه»، «سیّاحِ هیند» (بیاناتِ سیّاحِ هیند)، «رهبرِ نجات» و «تاریخِ اسلام» اثرلرینی ده تورکیه‌ده تحصیل چاغیندا یازمیشدیر. ۱۹۰۸-جی ایلده مناظره، ۱۹۱۰-جو ایلده صیحه و ۱۹۱۳-جو ایلده سیّاحِ هیند ایستانبولدا و ۱۹۱۵ ایله ۱۹۱۶-جی ایللرده «رهبر نجات» و «عائله» کیتابلاری باکیدا نشر ائدیلمیشلر. فطرتین بو اثرلری چوخ قیسا زماندا عموم ملّت آراسیندا یاییلدی و باشقا دیللره ده ترجمه ائدیلدی. بونلاردان علاوه اونون «مولودِ شریف»، «ابو مسلم» و «بگیجان» اثرلری و شعرلری «آینا»، «ترقّی»، «صدای تورکیستان»، «توران»، «حریّت» و «بخارای شریف» کیمی جریده‌لرده نشر اولوندو. اونون، سؤزو سورولن «مناظره» و «سیاح هیند» اثرلری، ایگیرمینجی عصرین باشلانیشیندا تورکیستاندا اویانیش حرکتینه بؤیوک ایز بوراخدی و گنجلرین باخیشینی دییشمکله اونلاری جدیدچیلیک غایه‌لرینه جذب ائتدی. سونرالار، اؤزللیکله استالین تمیزله‌مه‌لری دؤورونده، بو اثرلر اوچون فطرت ملّتچیلیک، تورکچولوک و ایسلامچیلیغا متهم اولدو.

عبدالرئوف فطرت اوروپا، روسیه و باشقا سؤمورگه‌چی گوجلرین اصل نیّتینی اسلام امّتی و مسلمان ملّتلرینی حیات صفحه‌سیندن سیلمک بیلیردی. او اؤز دَیَرلی «شرق سیاستی» مقاله‌سینده یازمیشدیر<ref>{{وب قایناقلاماسی |یازار = عبدالرئوف فطرت|باغلانتی= http://www.kutubxona.com/wiki//index.php?title=Abdurauf_Fitrat._Sharq_siyosati|باشلیق= شرق سیاستی|دیل= اؤزبک تورکجه‌سی| یاییملاییجی = کتبخانه (O'zlibKutubxona)|تاریخ = |یوخلاما تاریخی= |آرشیو باغلانتی‌سی= |آرشیولنمه تاریخی= }}</ref>:

ابراهیم خدایار فطرتدن، بخارا خلق جمهوریتینین رسمی دیلینی تورکجه ائتمه‌سی اوچون رضایتسیزلیگینی بیلدیریر. محمدجان شکوری بخارایی دا عبدالرئوف فطرتین تاجیک ادبیاتینا ائتدیگی خدمتلره اعتراف ائدیب لکن اونلارا باخمایاراق «چنگیز پرستی» آدینی اونون باشقا فعالیتلرینین بیر قیسمینه قویور. محمدجان شکوری یازدیغی مقاله‌ده عبدالرئوف فطرتین اؤزبک کؤکلو اولماسینی قبول ائتمه‌ییب بخارا اهلینی ده تاجیک بیلدیریر. بوندان علاوه یازیچی بو مقاله‌ده عبدالرئوف فطرتی دیندن دؤنموش آدلاندیریر.<ref>{{درگی قایناقلاماسی |سوْی آد= شکوری بخارایی|آد= محمدجان|یازار باغلانتی‌سی= |تاریخ= |باشلیق= از معارف پروری تا چنگیز پرستی|باغلانتی= | درگی = نامه فرهنگستان| جیلد= | سایی= | صفحه‌لر= |دیل=| فوْرمت= | یوخلاما تاریخی= |آرشیو باغلانتی‌سی= |آرشیولنمه تاریخی= }}</ref> لکن فطرتین اؤز یازیلاریندان بو ادّعایا بیر قرینه ذکر ائتمه‌ییر. سؤزو سورولن مقاله‌ده یازیچی فطرتین تاجیک ادبیاتیندان دؤنمه‌سینی و اؤزبکجه یازماسینی چنگیز ایله تیمور روحونا اوزلشمه ایله برابر یازمیشدیر. فطرتین بخارا دا حاکمیت دؤورونده یانلیشلاری اولسا دا، لکن ایراندا اونون نقدی علم اساسیندا یوخ، ملّتچیلیک اساسیندا اولموشدور. فطرت اثرلرینین ملیّتیملیّتچیلیگی اساس آلمایاراق (تورک اولور اولسون، تاجیک اولور اولسون) و طرفسیز نقدی، گونوموزون گرکیایراندا دیراولمامیشدیر.