دالغا بویو

دالغا بوْیو بیر دالغانین سیرالی (دال-دالا) ایکی تپه‌ یا ایکی چۇخور یا هر هانکی ایکی ائشیت فازدا اوْلان نوقطه‌لر آراسینداکی فاصیله دیر.^[۱] دالغا بوْیو لاندا (λ) حرفی ایله سیمگه‌لنیر و فرکانس ایله ترس مۆتناسیب‌دیر. دالغا بوْیو چوْخالدیقجا، دالغانین فرکانسی آزالار و دالغا بوْیو آزالدیقجا دالغانین فرکانسی چوْخالار. ایکی دالغانین یئیینلیگی (سۆرعتی) بیر اوْلورسا، آشاغی فرکانسی اوْلان دالغا، یوخاری دالغا بوْیونا و یوخاری فرکانسی اوْلان دالغا ایسه آشاغی دالغا بوْیونا صاحیب اولار.^[۲] دالغا بوْیونون میلتلر آراسی بیریملر سیستمینده (SI) اؤلچمه بیریمی (واحیدی) متر دیر.^[۳]

گؤرۆشن ایشیق دَییشدیر

اۆچ‌بوجاقلی منشور ایله سپه‌لنمیش ایشیق ساچلاری (شوعالاری).

ایشیق یا گوروشن ایشیقدا، ایشیق بوْیاسی (رنگی) دالغا بوْیونا باغلیدیر.

فورمول دَییشدیر

دالغا بوْیو-فرکانس ایلیشگی‌سی (رابیطه‌سی):
- $f={\frac {v}{\lambda }}$

بو فورمولدا $f$ فرکانس، ${v}$ دالغا سۆرعتی و ${\lambda }$ ایسه دالغا بوْیونو سیمگه‌له‌ییر.

هر بیر دالغادا، دالغا بویو ایله فرکانس‌ین چارپیم (ضرب) سونوجو، ثابیت و دییشیلمز بیر عدد دیر. بو عدد "ایشیغین خلأده‌کی سۆرعتی" آدلانیر.
- $c=\lambda f$

بو فورمولدا $c$ ایشیق سۆرعتی، $f$ فرکانس و ${\lambda }$ ایسه دالغا بوْیونو سیمگه‌له‌ییر.

بیرده باخین دَییشدیر

قایناق دَییشدیر

^ Raymond A. Serway; John W. Jewett. Principles of physics (4th ed.) Cengage Learning, 2006. pp. 404, 440. ISBN 0-534-49143-X
^ Theo Koupelis and Karl F. Kuhn. In Quest of the Universe. Jones & Bartlett Publishers, 2007. ISBN 0-7637-4387-9
^ La Métrologie Française: The Units of measurement. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2018-09-25. یوْخلانیلیب2018-09-29.

[1] Raymond A. Serway; John W. Jewett. Principles of physics (4th ed.) Cengage Learning, 2006. pp. 404, 440. ISBN 0-534-49143-X

[2] Theo Koupelis and Karl F. Kuhn. In Quest of the Universe. Jones & Bartlett Publishers, 2007. ISBN 0-7637-4387-9

[3] La Métrologie Française: The Units of measurement. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2018-09-25. یوْخلانیلیب2018-09-29.

[۱]

[۲]

[۳]