سهلان یا دا ساغالان كندی شرقی آذربایجان اوستانی‌نین تبریز بؤلگه‌سی‌نده‌کی مرکزی بؤلومونده اولان آجی‌چای قصبه‌سینده یئرلشیب‌دیر.[۱] ۱۳۹۵ اينجی ايلين نوفوس ساییسی اساسيندا بو كندين ۳٫۶۶۴ نفر اهالیسی وارایمیش.[۲]

سهلان
ساغالان
village
سهلان is located in ایران
سهلان
سهلان
موختصاتلار: 38°10′31″N 46°07′44″E / 38.17528°N 46.12889°E / 38.17528; 46.12889موختصات: 38°10′31″N 46°07′44″E / 38.17528°N 46.12889°E / 38.17528; 46.12889
اؤلکه ایران
اوستانشرقی آذربایجان اوستانی
بؤلگهتبریز بؤلگه‌سی
بؤلوممرکزی بؤلوم
قصبهآجی‌چای قصبه‌سی
جمعیت
 (2016)
 • جمع۳٬۶۶۴
ساعات قورشاغییوتی‌سی +3:30 (IRST)
 • یای (DST)یوتی‌سی +4:30 (IRDT)

بو کندین اهالیسی عومومیت‌ده موسلمان اولاراق شیعه مذهبینه اینانج‌لاری وار و دیللری تورکجه دیر.[۳]

ساغالانین ترک ائدیلمیش دمیر یولو دوراغیندان بیر گؤرونتو

کندین آدی دَییشدیر

قایناقلار بو کندین اصلی آدی‌نین ساغالان اولدوغونو گؤستریرلر.[۴][۵][۶][۷] بعضی مقاله یازارلارین نظرینه، ساغالان ساغ ایله آلان کلمه‌لریندن اولوشوبدور. ساغ دوز [۸] ، مجازی صیفت اولاراق صاف، خالیص، بوتؤو، دوز [۹] و آلان منطقه [۱۰] آنلامینی داشاییرلار. سونوجدا ساغالان دوز منطقه معناسیندا اولاجاق.

حسن بی هادی، اتیمولوژیست، دیلچی و توروز سایتی‌نین یییه‌سی، تورکجه-تورکجه اولان توروز آدیندا بیر سؤزلویون ۳۲–جی صفحه‌سینده، آلان (alan) کلمه‌سینی آیدینلاداندا، ساغلانین ساغ آلاندان تؤرندیگینی بیلدیریب و ساغ آلانین، برک موقاویم آلان، یئر یورد و ایستپ معناسیندا اولاجاغینی یازیب. بی هادی بو سؤزلوکده و ۱۰۹۵–جی صفحه‌سینده ساغ (sağ) سؤزونو ایضاحلاندیراندا یئنه ساغلانین ساغ آلاندان عیبارت اولدوغونو خاطیرلادیب، ساغلانین سهلانا ایشاره ائتدیگینی یازیب. هابئله همان آلانداکی آنلاییشلاری تیکرارلاییب.[۱۱] استپ تورکجه سؤزولوکده دشت و بؤیوک دوزنگاهلیق چؤل معناسیندا اولور.[۱۲] بو آنلاییش دوز منطقه آنلاییشینا اوخشاردیر.

صمد چایلی، اتیمولوژیست و دیلچی، آذربایجان جغرافییا آدلاریندان سؤزلویونون ۱۳۴–جو صفحه‌سینده، سهلان ایله سآلان آدلارینی گتیریب. سهلان آدینی یالنیش و سآلانی ساآلانین دئییمی بیلیب. کندین اصلی آدینی ساآلان و آنلامینی بؤیوک آلان یا آچیقلیقدا بیلیندیریب.[۱۳] آچیقلیق تورکجه سؤزولوکده دشت و دوزنلیک معناسیندا اولور.[۱۴] بو آنلاییشدا دوز منطقه آنلاییشینا اوخشاردیر.

 
زبان در آذربایجان باستان و اشاره به تغییر نام ساغالان به سهلان

رحیم بقال اصغری دیل اسکی آذربایجاندا آدلی کیتابینین ایراندا ده ییشیلمیش آدلار بؤلومونده، ساغالانین سهلانا چئوریلدییینه ده ایشاره ائدیب. [۱۵]

 
آذربایجان (احوال جغرافیه و تقسیمات سیاسیه سیله اصول اداره سی و ساغالان چایی

عوثمانلی تورکجه‌سینده، ایستانبولدا 1918 –جی میلادی ایلی چاپ اولموش، آذربایجان (احوال جغرافیه و تقسیمات سیاسیه سیله اصول اداره سی) آدلی بیر کیتابدا، بو کند اولان بوزقیرداکی ایکی چای، آجی چای و ساغالان چایی آدلانمیشلار. ساغالان کند آدیندان آلینمیش، اورانین یئرلرینی سوواران و چوخراق سینیق چایی آدییلا مشهور اولان او چایا وئریلمیش، بو سندده عکسینی تاپمیشدیر. [۱۶]

 
ساغالان آدی سغالان شکلینده

عثمانلی ایمپیراتورلوغو چاغی و 1302- جی هجری قمری ایلینه مربوط اولان بیر خریطه ده ساغالان آدی سغالان شکلینده یازیلیب. خریطه عوثمانلی تورکجه‌سی ینده اولوب، تورکیه بؤیوک میللت مجلیسینین دیجیتال کیتابخاناسیندا ساخلانیلیر. [۱۷]

 
ساغالان آدی تاریخ آذربایجان و آثار باستانی و جمعیت‌شناسی آن کیتابیندا

فارسجا یازیلان تاریخ آذربایجان و آثار باستانی و جمعیت‌شناسی آن کیتابیندا، ساغالان آدی ماغالان شکلینده یازیلیب‌دیر.[۱۸] البته بو کیتابدا ساغالان آدی یالنیشجا م حرفی‌ایله باشلاناراق ماغالان شکلینده ایشلنیب‌دیر، آنجاق یحتمل بو بیر ایملا یالنیشلیغی‌دیر، چونکو بوتون قایناق‌لاردا بو کندین آدی س حرفی ایله باشلانیب‌دیر. اؤرنک اوچون، میرزا مهدی خان استرآبادی جهانگشای نادری کیتابی‌نین ۸۱–جی صفحه‌سینده بو کند آدینی سهیلان قئید ائدیب.[۱۹]جیمز موریه سفرنامه جیمز موریه کیتابی‌نین ۳۴۱–جی صفحه‌سینده کند آدینی ساهالان (Sahalan) یازیب.[۲۰]احمد کسروی تاریخ مشروطه ایران کیتابی‌نین ۷۴۹–جو صفحه‌سینده کند آدینی ساوالان یازیب.[۲۱]محمدباقر ویجویه تاریخ انقلاب آذربایجان و بلوای تبریز کیتابی‌نین ۱۱۹–جو صفحه‌سینده کند آدینی سهلان ذیکر ائدیب.[۲۲]

 
ساآلان آدی اطلس تاریخی نقشه‌ها و تصویرهای جغرافیایی آذربایجان کیتابیندا

کند اهالیسی اؤز محلی لهجه‌لرینده کند آدی‌نی ساآلان (Saalan) شکلینده ایشلدیرلر.[۲۳] ساآلان همن ساغالانین محلی تلفوظو و قیسالتمیش شکلی‌دیر.[قایناق گؤسترین]

اسکی اثرلر دَییشدیر

ساغالانین اسکی اثرلرینین بیری پیرموسی تپه‌سی دیر. اسکی گیلیخان شهری ساغالانین یاخینلیغیندادیر.

آدلیم شخصیتلر دَییشدیر

 
مشروطه ساواشجیلاریندان بیر تصویر، بو تصویرده ۱–جی شوماره‌ایله ستارخان، ۲–جی شوماره‌ایله باقرخان، ۳–جو شوماره‌ایله ساغالانلی محمدعلی و ۴–جو شوماره‌ایله ساغالانلی محمدعلی‌نین اوغلو ایسرافیل موشخص اولوبلار.

جعفر کاویان ساغالانین ان آدلیم اینسانی اولوب. کاویانین آتاسی ساغالانلی محمدعلی و قارداشی ایسرافیل دا مشروطه جریانلاریندا ستارخان ساواشجیلاریندان اولموشدورلار.[۲۴]

مسجیدلر دَییشدیر

 
ساغالانین جامع مسجیدیندن بیر گؤرونتو

بو کندین اوچ عدد مسجیدی وار؛ تپه مسجیدی، جامع مسجیدی و امام رضا(ع) مسجیدی.[۲۵]

قایناقلار دَییشدیر

  1. ^ امار واطلاعات ایران کندلری. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2011-08-23. یوْخلانیلیب2018-01-09.
  2. ^ ایرانین آمار مرکزی، شرقی آذربايجان اوستانینين آماری. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2011-07-11. یوْخلانیلیب2021-02-08.
  3. ^ archive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2021-09-29. یوْخلانیلیب2021-09-29.
  4. ^ ابوالحسنی سهلان، قدرت. ریشه شناسی نام روستای سهلان.، ائل بیلیمی، تیرماه سال 1395، شماره 78.
  5. ^ ابوالحسنی سهلان، قدرت. اولیا چلبی و روستای سهلان.ائل بیلیمی، شهریورماه سال 1398، شماره 116.
  6. ^ ابوالحسنی سهلان، یاری; قدرت، جلیل ساغالان (بازخوانی یک سند تاریخی).اوزان، فروردین ماه سال 1400، شماره 20.
  7. ^ ساغالان در اسناد تاریخی سه قرن گذشته. خردادماه سال 1401.
  8. ^ دوز سؤزو ساغ معنالاری آراسیندا.
  9. ^ آذربایجان دیلینین ایضاحلی لوغتی جیلد 4. باکی: نشر شرق-غرب، 2006.
  10. ^ məntəqə سؤزو alan معنالاری آراسیندا.
  11. ^ توروز سؤزلویو 15-02-2014-1394-4.
  12. ^ dəşt ایله böyük düzəngahlıq çöl سؤزو İSTEP معنالاری آراسیندا.
  13. ^ آذربایجان جغرافییا آدلاریندان سؤزلوک.
  14. ^ dəşt ایله düzəngə سؤزو AÇIQLIQ معنالاری آراسیندا.
  15. ^ زبان در آذربایجان باستان.
  16. ^ گوگل سایتینین کیتابلاری.
  17. ^ تورکیه بؤیوک میللت مجلیسینین دیجیتال کیتابخاناسی.
  18. ^ مشکور، محمدجواد. تاریخ آذربایجان و آثار باستانی و جمعیت‌شناسی آن. تهران: نشر بهمن، 1349.
  19. ^ استرآبادی، میرزا مهدی خان. تاریخ جهانگشای نادری: نسخه دیجیتال کتابخانه هندوستان.
  20. ^ موریه، جیمز. جیمز موریه جلد 2. ترجمه ابوالقاسم سری. تهران: نشر توس، 1386.
  21. ^ کسروی، احمد. تاریخ مشروطه ایران جلد 1. تهران: امیرکبیر، 1363.
  22. ^ ویجویه، محمدباقر. تاریخ انقلاب آذربایجان و بلوای تبریز. تهران: گهر، 2535 شاهنشاهی.
  23. ^ انوری، امیرهوشنگ. اطلس تاریخی نقشه ها و تصویرهای جغرافیایی آذربایجان. تهران: نشر ندای تاریخ، 1394
  24. ^ ابوالحسنی سهلان، قدرت. خاطرات مردم از جعفر کاویان وزیر جنگ فرقه دموکرات آذربایجان.، خداآفرین، تیرماه سال 1396، شماره 153.
  25. ^ ابوالحسنی سهلان، قدرت. معرفی روستای سهلان.، ائل بیلیمی، تیرماه سال 1395، شماره 78.