ویکی‌پدیا

قاراچیلار

قاراچیلار کؤچَری خالقلاردان بیری. کؤکلری هیند-اوروپا دان دیر. قاراچیلاری بوتون اوراسیا اؤلکه لرینده گؤرمک اولار. دئییلیرکی اونلار هیندین شومالیندان غربه ساری کؤچمه یی باشلایببلار. کؤچریلره اوروپا دا رومان (Roman)، اینگیلس دیللی اؤلکه لرده جیپسی (Gipsies) ، تورکیه ده Romanlar یا Çingeneler دئییلیر. قاراچیلارا فارسجا کولی و عربجه غُجَر دئییلیر.
اوروپا یازیچیلاریندان پروسپر مئریم، شارل دو کوستر و ائله جه ده والتر اسکات اؤز اثرلرینده قاراچیلارین منشاءینی اؤتری ده اولسا توخونورلار. مخصوصا پروسپر مئریم کارمئن اثرینده بئله بیر ایفاده ایشلَدیرː

Romani people
Romani flag created in 1933 and accepted by the 1971 World Romani Congress
اهالی سایی‌سی
2–20 million[۱][۲][۳][۴]
چوْخلی اهالی اولان بؤلگه‌لر
 بیرلشمیش ایالتلر1,000,000 estimated with Romani ancestry (5,400 per 2000 census)[۵][۶]
 برزیل800,000[۷]
 تورکیه700,000–5,000,000[۸][۹][۱۰]
 ایسپانیا650,000–1,500,000[۸][۱۱][۱۲][۱۳]
 رومانی535,137[۸][۱۴][۱۵]
 فرانسه350,000–1,200,000[۱۶][۱۷]
 بولغاریستان325,343–800,000[۱۸][۱۹]
 مجاریستان315,583–990,000[۲۰][۲۱]
 یونان300,000–350,000[۲۲]
 بیرلشمیش شاهلیق90,000–225,000[۸][۲۳]
 روسیه182,766–1,200,000[۸][۲۴]
 صربیستان147,604–500,000[۲۵][۲۶]
 ایران100,000–110,000[۲۷]
 ایتالیا120,000–180,000[۲۸]
 آلمان120,000–140,000[۸][۲۹]
 اسلوواکی105,738–600,000[۸][۳۰][۳۱]
 لهیستان55,000-60,000[۸][۳۲]
 مقدونیه53,879[۸][۳۳]
 سوئد50,000–100,000[۳۴]
 اوکراین47,587–400,000[۸][۳۵]
 چک جومهوریتی40,370 (رومان دیلی)[۳۶]–300,000[۳۷]
 آرژانتینت 300,000[۳۸]
 پورتوقال40,000–70,000[۸][۳۹]
 کوزووو40,000[۴۰]
 هولند32,000–48,000[۸]
 مولداوی12,778–200,000[۸][۴۱]
 کروواسی16,975–40,000[۸][۴۲]
 بوسنی و هرزگوین8,864–60,000[۸][۴۳]
 آلبانی8,301–150,000[۸][۳۹][۴۴]
 قازاخیستان6,100[۴۵]
 کانادا5,255–80,000[۴۶][۴۷]
 فنلاند11,000–50,000
 اوسترالیا5,000–25,000[۴۸]
 مکزیک15,850[۴۹]
 کولومبیات 8,000[۳۸]
 جنوبی آفریقا9,200[۵۰]
 بلاروس7,079[۵۱]
 مونتینیقرو5,251[۵۲]
 لیتوانی<3,000[۵۳]
دیل‌لری
رومان دیلی language, Para-Romani varieties, languages of native regions
دین‌لری
Predominantly مسیحیت[۵۴]
ایسلام[۵۴]
Shaktism branch of هندوئیسم[۵۴]
مربوط اولان قومی قروپلار
Dom, Lom, Domba; other Indo-Aryans
قاراچیلارین اوروپا اؤلکه لرده داغیلیمی

قاراچیلارین تاریخی هله ده تانیلماز قالیر. آنجاق بو بللی دیر کی ، اونلارین بیرینجی کیچیک قروپلاری 14جی یوزایلین باشلانیشیندا اوروپانین شرق بؤلوملرینده گؤرونموشدور؛ لاکین اونلارین اوروپا یا هارادان و نه اۆچون گلدیکلری معلوم دئییل و غریبخ بوراسی دیر کی ، آز واخت ایچَریسینده بیربیریندن چوخ اوزاق اولان اؤلکه لرده اونلارین بو قدر آرتیب چوخالماسینا هئچ کیمسه اینانا بیلمیر. قاراچیلارین اؤزلری ده اؤز عادت و دبلری و کؤکلرینه گؤره ایندییه کیمی هئچ نه قورویوب ساخلامامیشلار؛ و اونلارین چوخونلوغومیصری بیرینجی یوردو حیساب ائدیرسه، بو دا اونلارین تا قدیمدن ایندییه دک اؤز آرالاریندا یاییلمیش بو اویدورمایا اساسلانمالاریدیر.

شارل دو کوستر و والتر اسکات دا قاراچیلارین تاریخینی 14جو یوز ایله عایید ائدیر. آیری بیر ایطلاعاتا یه گؤره قاراچیلار ایستانبولون فتحی چاغی اوروپایا گیریبلر. آیری بیر آچیقلاما دا قاراچیلارین همن زاماندا ایکی یولدان اوروپایا گیرمکلری یؤنونده دیر. بو آچیقلامایا گؤره بیر قروپبوسفور بوغازیندان ، آیری قروپ داجبلوتتاریق بوغازیندان (جبل الطارق) اوروپایا گیرمیشلر.

یئرلَشمه دَییشدیر

آذربایجاندا دَییشدیر

2012-2014جو ایللره اولان غئیری رسمی ایطلاعاتا گؤره، آذربایجان جومهوریتینده یاشایان قاراچیلارین سایی 10 مین نفره یاخین دیر. اونلار ایکی قروپا بؤلونورلرː فارس دیلینده دانیشانلار و کورمانج دیلینده دانیشانلار. آذربایجان و ایراندا قاراچیلارین دقیق سایی سی بَللی دئییل. دئییلیر 110 مین نفر اولارلار. تبریزده مسکونلاشاندان سوْنرا محله لری نی قَرَه‌چیلر کوچه‌سی آدلاندیردیلار.

آیری اؤلکه لرده قاراچیلارین ساییلاری دَییشدیر

اؤلکه نفوس سایی سی
آلبانی 1300 - 120.000
آرژانتین 300.000
برزیل 678.000-1.000.000
بولغاریستان 325000
کانادا 80000
چک 11000-220000
فرانسه 280000-340000
تورکیه 5000000-750000
آلمان 110.000 – 130.000
یونان 300.000–350.000
مجاریستان 205.000 – 1.000.000
هیندوستان 2.274.000
ایران 110.000
ایتالیا 90.000–110.000
مقدونیه 53.879 - 260.000
رومانی 535.250
روسیه 183.000 - 400.000
سیربیستان و کوزئوو 108.193 - 540.000
اسلواکی 92.500 - 550.000
ایسپانیا 600.000 - 800.000
اوکراین 48.000 - 400.000
آمریکا بیرلشمیش ایالتلری 1.000.000

دَبلر و عنعنه لری دَییشدیر

قاراچیلارین اوروپایا کؤچمَلری نقشه (خریطه) ده

قاراچیلار تاریخن کؤچری یاشاییش طرزی سورولر. عنعنوی اولاراق آتچیلیقلا و مال حئیوان ساخلاماقلا یاناشی، هم ده اؤز دده بابا صنعتلری اولان ناللاماق، بالاجا معیشت آوادانلیقلاری، کند تصروفاتی (تورپاقدا ایشلمک اۆچون) آلتلری ایستحصالی ایله مشغول اولورلار.

قاراچیلارین اؤزلرینه مخصوص ائله دبلری و عنعنه لری واردیر کی، بونلار هئچ بیر خالقا منسوب دئییلدیر. میثال اۆچون، قاراچیلار ان قدیمدن (قوزئی پاکیستان، عربیستانین قوزئی بؤلگه لرینده) عاییله قورارکن قیزلار بیر قایدا اولاراق یالنیز قاراچی طایفاسیندان اولان اوغلانلارا اَرَه گئده بیلرلر. قاراچی اوغلانلاری دا آیری میللتدن اولان قیزلارلا نادیر حاللاردا ائولنه بیلردی. قاراچیلار عاییله مساله سینده قان قوهوملوغو علامتلرینی هر شئیدن یوخاری تۇتورلار. 

گؤرونتولر دَییشدیر

قایناقلار دَییشدیر

  1. ^ Ethnologue: Languages of the World (online). SIL (2009). یوْخلانیلیب15 September 2010. “Ian Hancock's 1987 estimate for 'all Gypsies in the world' was 6 to 11 million.”
  2. ^ "EU demands action to tackle Roma poverty". BBC News. 5 April 2011. http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-12977975.
  3. ^ The Roma. Nationalia. یوْخلانیلیب20 November 2015.
  4. ^ Rom. Encyclopædia Britannica. یوْخلانیلیب15 September 2010. “... estimates of the total world Roma population range from two million to five million.”
  5. ^ The Marginalization of Shadow Minorities (Roma) and Its Impact on Opportunities. یوْخلانیلیب27 July 2016.[دائمی اولو باغلانتیلی]
  6. ^ Kayla Webley (13 October 2010). "Hounded in Europe, Roma in the U.S. Keep a Low Profile". Time. http://content.time.com/time/nation/article/0,8599,2025316,00.html. Retrieved 3 October 2015. "Today, estimates put the number of Roma in the U.S. at about one million."
  7. ^ Falta de políticas públicas para ciganos é desafio para o governo (Portuguese). R7 (2011). یوْخلانیلیب22 January 2012. “The Special Secretariat for the Promotion of Racial Equality estimates the number of "ciganos" (Romanis) in Brazil at 800,000 (2011). The 2010 IBGE Brazilian National Census encountered gypsy camps in 291 of Brazil's 5,565 municipalities.”
  8. ^ ۸٫۰۰ ۸٫۰۱ ۸٫۰۲ ۸٫۰۳ ۸٫۰۴ ۸٫۰۵ ۸٫۰۶ ۸٫۰۷ ۸٫۰۸ ۸٫۰۹ ۸٫۱۰ ۸٫۱۱ ۸٫۱۲ ۸٫۱۳ ۸٫۱۴ ۸٫۱۵ Recent Migration of Roma in Europe, A study by Mr. Claude Cahn and Professor Elspeth Guild (PDF) 87–88. Council of Europe Commissioner for Human Rights and OSCE High Commissioner on National Minorities (October 2010). یوْخلانیلیب15 September 2017.
  9. ^ Türkiye'deki Kürtlerin sayısı! (Turkish) (6 June 2008). یوْخلانیلیب2 January 2016.
  10. ^ Türkiye’deki Çingene nüfusu tam bilinmiyor. 2, hatta 5 milyon gibi rakamlar dolaşıyor Çingenelerin arasında (tr) (8 May 2005). آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2009-10-07. یوْخلانیلیب2 January 2016.
  11. ^ Estimated by the Society for Threatened Peoples [۱] Archived 2016-04-05 at the Wayback Machine.
  12. ^ The Situation of Roma in Spain (PDF). Open Society Institute (2002). آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 1 December 2007. یوْخلانیلیب15 September 2010. “The Spanish government estimates the number of Gitanos at a maximum of 650,000.”
  13. ^ Diagnóstico social de la comunidad gitana en España : Un análisis contrastado de la Encuesta del CIS a Hogares de Población Gitana 2007 (PDF). آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2017-10-10. یوْخلانیلیب27 July 2016.
  14. ^ 2011 census data, based on table 7 Population by ethnicity, gives a total of 621,573 Roma in Romania. This figure is disputed by other sources, because at the local level, many Roma declare a different ethnicity (mostly Romanian, but also Hungarian in Transylvania and Turkish in Dobruja). Many are not recorded at all, since they do not have ID cards [۲]. International sources give higher figures than the official census(UNDP's Regional Bureau for Europe Archived 7 October 2006 at the Wayback Machine., World Bank Archived 2012-06-29 at Archive.is, International Association for Official Statistics Archived 26 February 2008 at the Wayback Machine.).
  15. ^ Rezultatele finale ale Recensământului din 2011 – Tab8. Populația stabilă după etnie – județe, municipii, orașe, comune (Romanian) (XLS). National Institute of Statistics (Romania) (5 July 2013). آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2016-01-18. یوْخلانیلیب18 December 2013. However, various organizations claim that there are 2 million Romanis in Romania. See [۳]
  16. ^ Situation of Roma in France at crisis proportions. EurActiv Network (7 December 2005). یوْخلانیلیب21 October 2015. “According to the report, the settled Gypsy population in France is officially estimated at around 500,000, although other estimates say that the actual figure is much closer to 1.2 million.”
  17. ^ Gorce, Bernard (22 July 2010). Roms, gens du voyage, deux réalités différentes. La Croix. یوْخلانیلیب21 October 2016. “[MANUAL TRANS.] The ban prevents statistics on ethnicity to give a precise figure of French Roma, but we often quote the number 350,000. For travellers, the administration counted 160,000 circulation titles in 2006 issued to people aged 16 to 80 years. Among the travellers, some have chosen to buy a family plot where they dock their caravans around a local section (authorized since the Besson Act of 1990).”
  18. ^ Error on call to Şablon:cite web: Parameters url and title must be specified (bg). Bulgarian National Statistical Institute. یوْخلانیلیب22 June 2015. Self declared
  19. ^ "Roma Integration – 2014 Commission Assessment: Questions and Answers" (Press release). Brussels: European Commission. 4 April 2014. 28 April 2016-ده یوخلانیب. EU and Council of Europe estimates
  20. ^ Hungarian Central Statistical Office Census Data 2011. Retrieved 28 March 2013.
  21. ^ Michael Kimmelman (6 February 2008). "In Hungary, Roma Get Art Show, Not a Hug". The New York Times. https://www.nytimes.com/2008/02/06/arts/design/06roma.html?pagewanted=2&_r=0. Retrieved 7 December 2015.
  22. ^ Greece NGO. Minelres.
  23. ^ "RME", Ethnologue
  24. ^ National Composition of Population and Citizenship (Excel). Perepis2002. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2011-06-09. یوْخلانیلیب16 September 2010. “Census 2002 in Russia: 182,766 Roma”
  25. ^ archive copy (sr) (PDF). State Statistical Service of the Republic of Serbia (29 November 2012). آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2018-07-08. یوْخلانیلیب17 July 2017.
  26. ^ Serbia: Country Profile 2011-2012 (PDF). European Roma Rights Centre. یوْخلانیلیب17 July 2017.
  27. ^ Gypsy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 15 May 2017.
  28. ^ Giornata Internazionale dei rom e sinti: presentato il Rapporto Annuale 2014 (PDF). آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2017-02-03. یوْخلانیلیب2018-04-26.
  29. ^ "Roma in Deutschland", Regionale Dynamik, Berlin-Institut für Bevölkerung und Entwicklung, 2017-04-29-ده اوریجنال-دن آرشیولشدیریلمیشدیر, 2018-04-26-ده یوخلانیب {{citation}}: |archive-date= / |archive-url= وقت مؤهورونون اۇیغونسوزلوغو (کؤمک); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (کؤمک)
  30. ^ Population and Housing Census. Resident population by nationality (PDF). Statistics. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 15 July 2007.
  31. ^ Po deviatich rokoch spočítali Rómov, na Slovensku ich žije viac ako 400-tisíc (Slovak). SME. SITA (25 September 2013). یوْخلانیلیب25 September 2013.
  32. ^ Poland – Gypsies. Country studies. یوْخلانیلیب28 August 2015.
  33. ^ The 2002-census reported 53,879 Roma and 3,843 'Egyptians'. Republic of Macedonia, State Statistical Office. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 21 June 2004. یوْخلانیلیب17 September 2010.
  34. ^ "Sametingen. Information about minorities in Sweden", Minoritet (in سوئدی), IMCMS, 2017-03-26-ده اوریجنال-دن آرشیولشدیریلمیشدیر, 2018-04-26-ده یوخلانیب {{citation}}: |archive-date= / |archive-url= وقت مؤهورونون اۇیغونسوزلوغو (کؤمک); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (کؤمک)
  35. ^ Error on call to Şablon:cite web: Parameters url and title must be specified (uk). State Statistics Service of Ukraine (2003). یوْخلانیلیب15 September 2017.
  36. ^ Sčítání lidu, domů a bytů. czso.cz.
  37. ^ Současná romská komunita v Evropě. romove.radio.cz. یوْخلانیلیب15 September 2010. “Census 2001 in Bulgaria: 370,908 Roma”
  38. ^ ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ Marsh, Hazel. The Roma Gypsies of Colombia. latinolife.co.uk. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2021-04-23. یوْخلانیلیب17 July 2017.
  39. ^ ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ Roma /Gypsies: A European Minority Archived 2020-05-15 at the Wayback Machine., Minority Rights Group International
  40. ^ Historical Dictionary of the Gypsies (Romanies).
  41. ^ 2004 census
  42. ^ POPULATION BY ETHNICITY – DETAILED CLASSIFICATION, 2011 CENSUS. Croatian Bureau of Statistics. یوْخلانیلیب21 June 2015.
  43. ^ 1991 census
  44. ^ Albanian census 2011 (XLS). instat.gov.al. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 24 September 2015. یوْخلانیلیب7 December 2015.
  45. ^ Romani, Sinte in Kazakhstan (en).
  46. ^ Roma in Canada fact sheet (PDF). home.cogeco.ca. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2007-06-14.
  47. ^ Statistics Canada. 2011 National Household Survey: Data tables. یوْخلانیلیب11 February 2014.
  48. ^ Yvonne Slee. A History of Australian Romanies, now and then. Open ABC. یوْخلانیلیب28 July 2016.
  49. ^ Emilio Godoy (12 October 2010). Gypsies, or How to Be Invisible in Mexico. Inter Press Service. یوْخلانیلیب30 July 2016.
  50. ^ Romani, Romanichal in South Africa (en).
  51. ^ Republic of Belarus, 2009 Census: Population by Ethnicity and Native Language (ru). آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 18 September 2010. یوْخلانیلیب21 April 2018.
  52. ^ Census of Population, Households and Dwellings in Montenegro 2011 (July 12, 2011). یوْخلانیلیب13 July 2011.
  53. ^ Emmanuel Haddad (21 March 2012). "Kirtimai:Lithuania's Roma on education and 'missing England'". Cafebabel. 2017-09-25-ده اوریجنال-دن آرشیولشدیریلمیشدیر. 29 July 2016-ده یوخلانیب. {{cite journal}}: |archive-date= / |archive-url= وقت مؤهورونون اۇیغونسوزلوغو (کؤمک)
  54. ^ ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ ۵۴٫۲ Gall, Timothy L, ed. (1998), Worldmark Encyclopedia of Culture & Daily Life, vol. 4. Europe, Cleveland, OH: Eastword, pp. 316, 318, 'Religion: An underlay of Hinduism with an overlay of either Christianity or Islam (host country religion)'; Roma religious beliefs are rooted in Hinduism. Roma believe in a universal balance, called kuntari... Despite a 1,000-year separation from India, Roma still practice 'shaktism', the worship of a god through his female consort...
«https://azb.wikipedia.org/w/index.php?title=قاراچیلار&oldid=1556619»-دن آلینمیش‌دیر