احمد بای‌تورسون اوغلو
احمد بای‌تورسون اوْغلو (قازاق تورکجه‌سی: Ахмет Байтұрсынұлы) اون دوققوزونجو ایله ایگیرمینجی میلادی یۆز ایللرده یاشایان آدلیم سیاستچی، یازیچی و شاعیر دیر. اونون کؤکو قازاقلارین اورتا یۆزیندن و آرقون نسلیندن دیر و آتاسی یاشادیقلاری منطقه‌ده یوخاری معنوی نفوذ یییه‌سی ایدی.[۱]
| احمد بای‌تورسون اوغلو | |
|---|---|
| آد | احمد بای‌تورسون اوغلو |
| قیسا بیلگی | قازاق سیاستچی، شاعیر و یازیچی |
| دوْغوم تاریخ | ۱۸۷۲-جی میلادی ایلین ژانویه‌سینین ۲۸-ی روسیه ایمپیراطورلوغو، تۇرقای اوبلاستی |
| اؤلوم تاریخ | ۱۹۳۷-جی میلادی ایلین دسامبرینین ۸-ی شوروی بیرلیگی، آلما آتا |
| میللیت | تورک |
| تحصیل | اورنبورگ اوخوتوچولار مدرسه‌سی |
یاشاییش
دَییشدیراحمد، روس ایمپیراطورلوغونون منطقه بؤلونوشونه گوره، تورقای ویلایتینین اورتا باب آدلی کندینده دوغولموشدور. اوشاقلیقدا یازیب، اوخوماغی، قرآن و شریعتی مسجید ملّالاری یانیندا اؤیرنیب، سوْنرالار اوخوتوچولار مدرسه‌سینه چاتدی. احمد یاشاییشینین ایلک چاغلاریندان روسلارلا تورکلرین قارشیلاشماغین گؤروب، بۇ قارشیلاشماقلار دۆشونجه‌سینی تأثیرلندیرمیشدی. بۇ تورک-روس اۆزلشمه‌لرین بیری ۱۸۸۵-جی میلادی ایلده باش وئرن حادیثه دیر. بۇ ایلده بؤلگه باشچی‌سی اوْلان پولکوونیک یاکوولئو کازاک گۆجلری ایله تورقای و جینقیلدی چایلارینین بیرلشن یئرینه گلیب؛ قوجالار، خانیملار و اوشاقلاری دؤیوب اونلارا جسارت ائدیر. بۇ صحنه لری دؤزه‌بیلمه‌ین قازاقلار روس گۆجلری ایله ووروشورلار و احمدین آتاسی بای‌تورسون، بؤلگه باشچی‌سین آتدان چکیب یئره سالیر. روس کازاک گۆجلری، ائلین دایانماغین گؤرمکله، قاییدیب، قاچیرلار. روس اوردوسو بۇ حادیثه دن سوْنرا بؤلگه‌ده یاشایان ایگیتلرین چوخون اسیر توتوب، اونلارین وارلیقلارین موصادیره ائدیر. توتولوب سیبرییه تبعید اوْلانلارین ایچینده احمدین آتاسی و ایکی عمی‌سی داها یئرلشیردی.
سۆرگونلوک
دَییشدیراحمد بای‌تورسون اوْغلو سیاستچی‌لیگه باشلایاندان آز سوْنرا ۱۹۰۹-جو ایلده تۇتولوب، اورتا آسیا بوزقیرلاریندان تبعید اوْلونور و اورنبورگ شهرینه گئدیر. تبعید چاغیندا آی قاپ مجله‌سینده یازیلاری یاییلیر، بوندان آرتیق قازاق جریده‌سینده باش یازارلیق ائدیب قیرق میثالی یاییر. سۆرگونلوکده حاضیرلایان ایشلرینین آدلیمی ایوان کریلوْوۇن افسانه‌لرینین قازاق تۆرکجه‌سینه چئویرمه‌سی دیر.
قایناقلار
دَییشدیر- ^ "قازاق ادبیاتی"، انیکلوپدیالیک آنیقتامالیق، آلماتی، آرونا، ۲۰۱۰-جو ایل.