اوغوز خان
اغوز خان ، اوغوز تۈرکلرین آتاسی تانیلیر . اسکی یازیلاردا اونون نسبین بئله بیلدیریرلر : " اغوز خان بن قاراخان بن یافث بن نوح " . منبعلردن نئچهسی اوغوزخانی ، مئته تانری قوت ( آسیا هون خانلیغینین باشچیسی ) ایله بیر کیشی تانیییرلار.
Legendary khan and hero of the تورک خالقلاری Oghuz Khan | |
---|---|
دوغوم | |
تانینماق سببی | being an eponymous ancestor of Oghuz Turks |
باشلیق | خاقان |
اؤنجهسی | Qara Khan |
سوْنراکیسی | Division of Empire between his sons |
اوشاقلاری | Gun, Ay, Yildiz, Kok, Tagh, Tengiz |
والیدینs |
|
اوغوز خان کیمدیر
دَییشدیرخواجه رشید الدینین یازدیغینا گوره یافث بن نوح تورک لرین آتاسیدیر. تورک لر یافثی ابولجه خان ده یردیلر. ابولجه خان دیپ یاقوی آدیندا اوغلو واریدیر کی اونون دا قراخان، اورخان،کرخان و گرخان آدیندا اوغلانلاری واریدیر اوغوز خان قراخانین اوغلویدو یانی یافثین نتیجه سی اولوردو. اوغوز اورخانین قیزینی آلیر و بیله سینن ائولنیر اوندان سورا ساواشا چیخیر و بخارایاجان فتح ادیر بو ساواش دا اونا نچه قوم کمکلیق ادیر لر کی بیری اویغور آدلانیر کمک اتماق معنی سینده اوبیرسیده قنقلی دییلیر . بو ساواشدا مغلوب اولانلاردا کی مجبور اولورلارشرقه قاچسینلار مغول آدلانیللار. اوغوز اوندان سورا ایت براق قومینن ساواشا چیخیر آما بو ساواشدا مغلوب اولور و ایکی چای آراسی جزیره سینه گدیر اوردا بیر کادین حامله ایدی و گدیر کوروموش آغاجین آراسیندا اوشاقین دوغور و بو اوشاق اوغلان اولور ،اوغوز بونون آدینی قپچاق قویور و اوغوللوغونا قبول ادیر. 17 ایل دن سورا اوغوز ایت براق قومونومغلوب ادیر و ایرانا گیریر. اوغوز خانین ایرانی تورانی رومی مصری شامی و فرنگی فتح الیر و نچه ایل سورا اوز یوردونا قاییدیر و قیزیلدان آلاچیق یاپدیریر.
اغوزنامه
دَییشدیرگئچمیشلردن اوغوز خانا گؤره چوخلو یازیلار تۈرکجه ، عربجه و فارسجا دا بیزه قالیبدیر ، بو یازیلاری عموما اغوزنامه آدلاندیریرلار :
- اویغور تۈرکجهسینده یازیلان اوغوزنامه ( بو اوغوزنامه یاپ قدیمی اوغوزنامه دیر)
- ابوالغازی بهادور خان یازان شجره تراکمه کیتابی
- رشید الدین فضل اللهین جامع التواریخ کیتابیندا گهلهن اوغوزنامه
اوغوز ائللری
دَییشدیراوغوز خانین آلتی اوغلو واریدی بو آلتی اوغلاندان دؤرت اوغول اوشاغی دوغولدی و اوغوز ائللهری بو اوشاقلارین آدی ایله آدلانیپلار :
بوز اوخلار :
- گۈن خان -> قایی ، بایات ، آلقاائولی ، قارا ائولی
- آی خان -> یازیر ، دؤگر ، دوردورغا ، یاپارلی
- اولدوز خان -> آووشار ، قیزیق ، بهک دیلی ، قارقین
اۈچ اوخلار :
- گؤی خان -> باییندیر ، بچنه ، چاوولدور ، چبنی
- داغ خان -> سالور ، ایمور ، آلا یونتلی ، اؤرهگیر
- دنیز خان -> ییگدیر ، بۈگدۈز ، ییرا ، قینیق
قایناقلار
دَییشدیرجامع التواریخ رشیدی
تاریخ ایران منصور جدی