اوچورتما
بردووان ، اوچورتما یوخسا یئل بردووانی اوشاقلارین اویناتمالیسی‌دیر و اونو یئله وئریب و گؤیه قالخیزارلار. بردوان یئللیک هاوادا گؤیه قالخار و یئل اونو یئردن قالخیزیب و گؤیده اوچار. بردووانی اوشاقلار بیر ایپ یا ساپ ایله ساخلاییب و اوجالیقا آپاریب و مسابقه وئریب و اویناماقدا بیربیرین قاباخلارلار.
بردووانی کاغاذ، پارچا و یونگول پارچادان و کاغاذ ورقیندن دوزلدرلر. بردووان گرک یونگول و دواملی بیر پارچا یا کاغاذدان دوزلسین.
آد دَییشدیر
پارچا اوُچوُرتماسی چینده مویوان و کاغاذاوچورتما جیریوان آد وئریلیب و اویغور تورکلر اونی چینی‌لردن آلیب و آدین بردوان ائدیب‌لر بوردیوان همان مویوان تورکی اولموشودی کی بوردی یا البوردی یئل معناسینا گلیب و یوان اونون چینی آدی یانی اوچان معناسینا گلیب بوردی اوچان(یئلده اوچان) اونون اصیل تورکوسو اولور.
تاریخی دَییشدیر
چین یازیلاریندا 400 ایل م.ق ایلده "لو بان" آدلی بیر نجار و "مو زی" آدلی بیر بیلگیسی اولان کیشی خیزران تخته‌سیندن بیر بردووان دوزتدیلر و بونا مویوان آدینی وئردیلر سوندا چینلی‌لر خیزراندان و ایپک پارچادان بردووان دوزتدیلر. و سوندا کاغاذدان بردووان دوزتدیلر و اونا جیریوان آدی وئردیلر (جیر=کاغاذ)تانگ امپراطوریسینین آخیریتده(618-907م)اونا بیر فوشقا تاخاردیلار و او گؤیده اوچاندا فیشیلداردی.
بیزیم اؤلکه‌ده دَییشدیر
بیزیم اؤلکه ده چین اؤلکه سیندن گلیب و اسگی تاریخده اوشاقلار اونی اوچورداردیلار بردوانی تورکلر یاخچی تایناردیلار و تورک اؤلکه لرده اوشاقلار بالاجا بردوان اویناداردیلار و مسابقه وئرردیلر بردوان پارچادان و ایپک پارچادان دوزلینردی و قلمه تخته سی کی یونگول اولار اونون دوره سی اولاردی.
قوشوُندا دَییشدیر
قوشوندا ایکی اوردونون آراسیندا بردوان اوچولداردیلار کی بیر بیرینه سوز یازسینلار و اولار اوخوسون یا ایکی اوردونون آرالیقین اولچماق اوچون اونی گؤیه یولاردیلار و یلین اسمه سین بیلیندیرماق اوچون بردوان اوچورداردیلار. بردوان گؤیده اردونون شعارین و وارلیقین گؤیه آپاراردی
اوچمان دَییشدیر
دونیاده اَن بیرینجی اوُچمان کی آمریکا اوُچمان موُزه‌سینده یازیلیب اوُچوُرتما و چینی موشکی آد وئریلیب کی چین اؤلکه سینده دوُزه‌لینیب و رایت قارداش‌لاری بیرینجی اوچمانی دوُزتمه‌میشدن قاباخ بیرینجی اوُچان اوُچوُرتما و چینی موُشکیدی.
اتک یازی دَییشدیر
قایناقلار دَییشدیر
englisg ویکی‌پدیاسی‌نین ایشلدنلری طرفیندن یارانمیش«kite»، مقاله‌سیندن گؤتورولوبدور. (1400 تاریخینده یوْخلانیلیبدیر).