بيچيملی – ئوتمه
بیچیملی – ئوتمه (موزون سجع)-ایکی کلیمه کی هیجالارین سایی و نؤوعو بیرگه ولور،آنجاق «روی» حرفینده آیری اوْلا،دئییلیر.«اوچـماق» ایلـه «اوْلسون» کلیمـه لـری کیمـی، کی هرایکی کلیمه ایکی هجالی،هجالارین نووعو هر ایکی سینده ترتیب ایله «باغلی هجا» و «بویوک هجا» دیرلار.اما «روی» حرفلری فرقلیدیر.
- آغ ساققاللی بابان یئری اوچماق اولسون - (دده قورقود)
هابئله «آسیب» ایله «آزار» کلیمه لری کی هر ایکی سی ده،ایکی هجالی و هجالارینین نووعو ترتیب ایلـه «قیساهجا» و «بویوک هجا» دیر اما «روی» حرفی بیربیرینـدن فرقلـه نیرلر:
- الین،دیلین،گؤزون هرکیمسه ساخلار.........یقیـن دیرگـؤرمز اوْل آسیب و آزار - (فــدائی)
ائلـه اوجوردا «یاس» ایله «یاش» آراسیندا موزون سجع واردیر، چونکو هرایکی کلیمه تک هجـالی دیر و هر ایکـی هجا نووعودا«بویوک هجا» دیر.اما«روی» حرفلری بیر بیریندن فرقلنیرلر.
- یادیمدادیر
وفاسیز کپه نه گین اوچوشون
بیر سوْن باهار آخشامی
یاسلی یاشلی گؤزلرله
تعقیب ائده ن چیچکلری - (حمید نطقی)
کلیمه آراسیندا،سجع لرین توپلانیشی
دَییشدیر- موازی سجع(آربا-ئوتمه)= اؤلچودش +روی بیرگه
- موزون سجع(بیچیملی-ئوتمه)= اؤلچو دش + روی باشقا
- مطرف سجع(یانلی-ئوتمه)= اؤلچو باشقا + روی بیرگه
خاطیرلاماق لازیمدیرکی، شعریده موزون سجع ایله، قافیه قورولماز اما موازی سجع هابئله مطرف سجع لرایله،قافیه قورماق اوْلور،چونکو بونلاردا«روی»بیرگه دورور،بوقافیه شرط لریندن حساب اوْلونور.
جومله لر آرا
دَییشدیرجومله لرآرا سجع لر قارشیلادیقجا،ایکی جومله نی هماهنگ لشدیریر.جومله نی هماهنگ لشدیرن سجعلرین ان اهمیت لی سی بونلاردان عبارتدیر: