حسین جاوید
حسین جاوید (دوغوم آدی: حسین عبداله اوغلو راسی‌زاده؛ 24 اوکتوبر 1882، ناخچیوان، ایروان قوبئرنیاسی، روسیه ایمپراتورلوغو – 5 دسامبر 1941، تایشت رایونو، ایرکوتسک ویلایتی) — آذربایجان شاعیری، یازیچی و دراماتورق. آذربایجان ادبیاتیندا رومانتیزم ادبی جریانینین اساس نوماینده‌سی اولان حسین جاوید میلّی رومانتیک شعیرین و منظوم فاجیعه‌نین بانیسی‌دیر.[۱]
حسین جاوید Hüseyn Cavid | |
|---|---|
 | |
| دوغوم | حسین عبداله اوغلو راسی‌زاده ۲۴ اکتبر ۱۸۸۲ |
| اؤلوم | ۰۵ دسامبر ۱۹۴۱ (۵۹ یاش) |
| اؤلوم سببی | رپرسسیا |
| دفن یئری | ناخچیوان |
| میلیت | آذربایجان تورکو |
| پئشه | شاعیر، یازیچی ، دراماتورق |
آدلیم ایش | ایبلیس |
| ایمضاسی | |
 | |
ایبتیدایی تحصیلینی ناخچیواندا موللا مکتبینده، اورتا تحصیلینی م.ت.صیدقینین " مکتبی-تربیه " آدلی یئنی اوصوللو مکتبینده آلمیشدیر. 1899–1903-جو ایللرده تبریزین " طالیبیه " مدرسه‌سینده تحصیلینی داوام ائتدیرمیشدیر. ایستانبول بیلیم‌یوردونون ادبیات شؤعبه‌سینی بیتیردیکدن سونرا ناخچیواندا، سونرا ایسه گنجه و تیفلیسده، 1915-جی ایلدن ایسه باکیدا موعلیم‌لیک ائتمیشدیر.
عؤمرونون سونراکی ایل‌لرینده حسین جاوید داها چوخ دراماتورق کیمی تانینمیشدیر. اونون فلسفی و تاریخی فاجیعه‌لری، عاییله-معیشت درام‌لاری اوسلوب، یازی اداسی فورما یئنیلیگی باخیمیندان آذربایجان دراماتورقوندا یئنی بیر مرحله یاراتدیغی کیمی، میلّی تئاتر مدنیتینین اینکیشافینا دا قووّتلی تاثیر گؤسترمیش، "جاوید تئاتری" کیمی سجیه‌لندیریلمیشدیر. دراماتورقوندا دؤورون عوموم‌بشری، بؤیوک ایجتیماعی-سیاسی و مدنی اهمیته مالیک پروبلم‌لری عکسینی تاپمیشدیر. آذربایجان ادبیاتیندا ایلک منظوم فاجیعه اولان " شئیخ صنعان" اثرینده خالق‌لاری بیر-بیرینه قوووشدورماق اوچون عوموم‌بشری دین ایدئیاسینی اورتایا آتمیشدیر.
1926-جی ایلده موعالیجه اوچون آلمانا گئدن و 7 آی بئرلینده یاشایان حسین جاوید اورادان ضیالیلارین معنوی ایضطیراب‌لارینی عکس ائتدیرن بیر سیرا سیاسی-لیریک و لیریک-اِپیک شعیرلر یازیر. 1920–1930-جو ایللرده حسین جاوید " پئیغمبر " ، " توپال تئیمور " ، "سیاووش" ، "خیام" کیمی بیر سیرا تاریخی درام‌لار یازمیشدیر.
1938-جی ایلده حبس اولوناراق " عکس-اینقیلابی علاقه‌لر ساخلاماق" ، "بیر سیرا موساواتچیلارلا موساواتچی صؤحبت‌لر آپارماق" ، " اؤز اطرافیندا میلتچی دوشونجه لرله کؤکلنمیش جاوان شاعیرلری توپلاییب موساواتچی روحدا تکمیل‌لشدیرمک" کیمی ایتّیهام‌لارلا گوناه‌لاندیریلیب. 9 ژوئن 1939-جو ایلده شاعیر 8 ایل ایصلاح امک دوشرگه‌سینه محکوم ائدیلیر. او، 1941-جی ایلده ایرکوتسک ویلایتینین تایشِت رایونونوندا دونیاسینی دَییشیب.[۲] اؤلوموندن سونرا 1956-جی ایل مارسین 6-دا آذربایجان س‌س‌ر عالی محکمه‌سینین حؤکمو ایله حسین جاوید برائت آلیر.
آذربایجان جومهوریتی ناظیرلر کابینه‌سی‌نین 7 مئی 2019-جو ایل تاریخلی، 211 نؤمره لی قراری ایله حسین جاوید آذربایجان جومهوریتینده اثرلری دؤولت واریداتی اعلان ائدیلن مؤلیف‌لرین سیاهیسینا داخیل ائدیلمیشدیر.[۳]
ائشیک باغلانتی‌لار
دَییشدیر- حسین جاویدین اثرلری Archived 2021-07-25 at the Wayback Machine.
اتک یازی‌لار
دَییشدیر- ^ "Dram əsərləri". huseyncavid.wordpress.com.29 may 2019 tarixində
- ^ "Расизаде Гусейн Абдулла оглы (1882)" (rus. ). openlist.wiki. 29 mart 2019
- ^ """Əsərlərin dövlət varidatı elan edilməsi Qaydaları"nın və "Əsərləri dövlət varidatı elan edilən müəlliflərin və dövlət varidatı elan edilən filmlərin Siyahısı"nın təsdiq edilməsi haqqında" [[Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti]]nin [[7 may]] [[2019-cu il]] tarixli, 211 nömrəli Qərarı" (azərb.). nk.gov.az. 2019-05-11. İstifadə tarixi:2019-05-13.