سهندیه منظومه‌سی

سهندیه منظومه‌سی، شهریار طرفیندن بولود قاراچورلونون ایفتیخارینا قوْشولان بیر تورکجه شعر منظومه‌سی‌دیر.

شهریار، بولود قاراچورلویا اولان ایرادتیندن، سازیمین سوزو کیتابیندان ایلهام آلاراق بو شعری یازیب و سهندیه آدلاندیرمیشدیر.

بوتون شعر:

سهندیه

شاه داغیم، چال پاپاغیم، ائل دایاغیم، شانلی سهند´یم باشی طوفانلی سهند´یم باشدا حئیدر بابا تک قارلا، قیروولا قاریشیب سان سون ایپک تئللی بولودلارلا اوفوقده ساریشیب سان ساواشارکن باریشیب سان گؤیدن ایلهام آلالی سیرری سماواتا دئیه رسه ن هله آغ کورکو بورون، یازدا یاشیل دون دا گئیه رسه ن قورادان حالوا یئیه رسه ن دؤشلرینده سونالار سینه سی تک شوخ ممه لرده نه شیرین چئشمه لرین وار او یاشیل تئللری، یئل هؤرمه ده آینالی سحه رده عشوه لی ائشمه لرین وار قوی یاغیش یاغسا دا یاغسین سئل اولوب آخسا دا آخسین یان لاریندا دره لر وار قوی قلمقاش لارین اوچسون فره لرله، هامی باخسین دوش لرینده هئره لر وار سیلدیریم لار، سره لر وار او اتک لرده نه قیزلار یاناغی لاله لرین وار قوزولار اوتلایاراق نی ده نه خوش ناله لرین وار آی کیمی هاله لرین وار گول چیچکدن بزه ننده، نه گلین لر کیمی نازین یئل اسنده او سولاردا نه درین راز و نیازین اوینایار گوللو قوتازین تیتره ییر ساز تئلی تک شاخه لرین چایدا - چمنده یئل او تئل لرده گزه نده، نه کوراوغلو چالی سازین اؤرده گین خلوت ائدیب گؤلده پری لرله چیمنده قول-قاناددان اونا آغ حوله آچار غمزه لی قازین قیش گئدر، قوی گله یازین هله نوروز گولی وار، قار چیچگین وار، گله جکلر سئل - یاغشیدا یویونارکن ده گونش له گوله جکلر اوزلرین تئز سیله جکلر قیشدا کهلیک هوسیله، چؤله قاچدیقدا جوان لار قاردا قاققیلدایاراق نازلی قلمقاش لارین اولسون یاز، او دؤش لرده ناهار منده سین آچدیقدا چوبان لار بوللو ، سودلو سورولر، دادلی قاووتماش لارین اولسون آد آلیب سندن او شاعیر کی سن اوندان آد آلارسان اونا هر داد وئره سه ن، یوز او مقابل داد آلارسان تاریدان هر زاد آلارسان آداش اولدوقدا، سن اونلا داها آرتیق اوجالارسان باش اوجالدیقدا دماوند داغیندان باج آلارسان شئر الیندن تاج آلارسان ! او دا ، شعرین، ادبین شاه داغی دیر، شانلی سهندی او دا ، سن تک آتار اولدوزلارا شعریله کمندی او دا سیمرغ دن آلماقدادی فندی شعر یازاندا قلمیندن باخاسان دورر سپه لندی سانکی اولدوزلار الندی سؤز دئینده گؤره سن قاتدی گولو، پوسته نی، قندی یاشاسین شاعر افندی او نه شاعر، کی داغین وصفینه مصداق اونو گؤردوم من سنین تک اوجالیق مشقینه مشاق اونو گؤردوم عشقه، عشق اهلینه مشتاق اونو گؤردوم او نه شاعر، کی خیال مرکبینه شووشیغایاندا او نهنگ آت، آیاغین توزلو بولودلاردا قویاندا لوله لنمکده دی یئر-گؤی، نئجه طومار ساریاندا گؤره جکسن او زاماندا نه زامان وارسا، مکان وارسا کسیب بیچدی بیر آندا گئچه جک لر، گله جک لر نه بویاندا، نه او یاندا نه بیلیم قالدی هایاندا؟ باخ نه حرمت وار اونون اؤز دئمیشی توک پاپاغیندا شهریارین تاجی اگمیش باشی دورموش قاباغیندا باشینا ساوریلان اینجی، چاریق اولموش آیاغیندا وحی دیر شعری، ملک لردی پیچیلدیر قولاغیندا آیه لردیر دوداغیندا او دا داغلار کیمی شآنینده نه یازسام یاراشاندیر او دا ظالم قوپاران قارلا، کولک له دوروشاندیر قودوزا، ظالیمه قارشی سینه گرمیش، ووروشاندیر قودوزون کورکونه، ظالم بیره لر تک داراشاندیر آمما وجهینده فقیر خلقی اگیلمیش سوروشاندیر قارا میللتده هنر بولسا، هنرله آراشاندیر قارالارلا قاریشاندیر ، ساریشاندیر ! گئجه حقین گؤزو دیر، طور تؤره تمیش اوجاغیندا اری ییب یاغ تک اوره ک لردی یانیرلار چیراغیندا مئی، محببتدن ایچیب لاله بیتیبدیر یاناغیندا او بیر اوغلان کی، پریلر سو ایچه رلر چاناغیندا اینجی قاینار بولاغیندا ، طبعی بیر سئوگلی بولبول کی، اوخور گول بوداغیندا ساری سونبول قوجاغیندا سولار افسانه دی سؤیله ر اونون افسونلی باغیندا سحرین چنلی چاغیندا شاعرین ذٶقو، نه افسونلی، نه افسانه لی باغ لار آی نه باغ لار، کی «الف لیله» ده افسانه ده باغ لار اود یاخیب، داغلاری داغ لار گول گولرسه بولاغ آغ لار شاعرین عالمی اؤلمز، اونا عالمده زوال یوخ آرزیلار اوردا نه، نه خاطرلیه امکان دی، محال یوخ باغ جنت کیمی اوردا «او حرام دیر، بو حلال»یوخ او محببتده ملال یوخ، اوردا حال دیر، داها قال یوخ گئجه لر اوردا گوموش دندی، قیزیلدان نه گونوزلر نه زمرد کیمی باغ لاردی، نه مرمر کیمی دوزلر نه ساری تئللی اینک لر، نه آلا گؤزلو اؤکوزلر آی نئجه ، آی کیمی اوزلر گول آغاجلاری ، نه طاوس کیمی چترین آچیب الوان «حله »کروانی دی، چؤل لر، بزه نر سورسه بو کروان دوه کروانی دی ، داغ لار، یوکی اطلس دی بو حیوان صابرین شهرینه دوغرو، قاطاری چکمه ده سروان او خیالیمداکی «شیروان» اوردا قار دا یاغار، آمما داها گول لر سولا بیلمز بو طبیعت، او طراوتده محالدیر، اولا بیلمز عمر پئیمانه سی اوردا دولا بیلمز او افق لرده باخارسان نه ده نیزلر، نه بوغازلار نه پری لر کیمی قولار، قونوب-اوچماقدا نه قازلار گؤلده چیممکده نه قیزلار بالیق، اولدوز کیمی گؤل لرده، ده نیزلرده پاریلدار آبشار مرواری سین سئل کیمی تؤکدوکده خاریلدار یئل کوشولدار، سو شاریلدار قصرلر واردی قیزیلدان، قالالار واردی عقیق دن «رافائل» تابلوسی تک، صحنه لری عهد عتیق دن دویماسان کؤهنه رفیق دن جننتین باغ لاری تک باغلاری نین حورو قصوری دوزولوب غرفه ده ، ایواندا ، جواهر کیمی حوری، الده حوری لری نین جام بولوری تونگونون گول کیمی «صهبای طهوری» نه ماراق لار کی، آییق گؤزلره رؤیادی دئییرسن نه شافاق لار کی، ده رین باخمادا دریادی دئییرسن اویدوران جنت مأوادی دئییرسن زهره نین قصری بریلیان، حصاری نرده سی ، یاقوت قصر جادودی، مهندس لری هاروت ایله ، ماروت اوردا «مانی» دایانیب قالمیش او صورت لره مبهوت قاپی قوللوقچوسو هاروت ! اوردا شعرین، موزیکین منبعی سرچئشمه دی قاینار نه پری لر کیمی فواره دن افشان اولوب اوینار شاعر آنجاق اونو آنلار! دولو مهتاب کیمی استخردی فواره لر ایله ملکه اوردا چیمیر، آی کیمی مهپاره لر ایله گوللو گوشواره لر ایله شعر و موسیقی شاباش اولمادا، افشان دی پریشان سانکی آغ شاهی دیر اولماقدا گلین باشینا افشان نه گلین لر کی، نه انلیک اوزه سورترله، نه کیرشان یاخا نه تولکی نه دووشان ! آغ پری لر، ساری کؤینکلی بولودلاردان انیرلر سود گؤلونده ملکه ایله چیمیرکن سئوینیرلر سئوینیرلر، اؤیونورلر قووزاناندا هره الده دولو بیر جام آپاریرلار سانکی چنگی لره، شاعرلره الهام آپاریرلار دریا قیزلارینا پیغام آپاریرلار ده نیزین اؤرتوگو ماوی، افقون سقفی سماوی آینا دیر هر نه باخیرسان : یئر اولوب گؤی له مساوی غرق اونون شعرینه راوی غرفه لر، آی، بولود آلتیندا اولار تک گؤرونورلر گؤز آچیب-یومما، چیراغ لار کیمی یاندیقدا سؤنورلر صحنه لر چرخ فلک تک بورولوب، گاه دا چؤنورلر کؤلگه لیک لر سورونورلر زهره ایواندا الهه شینلینده گؤرونرکن باخاسان حافظی ده اوردا جلالت له گؤررسن نه سئور سن گاه گؤرن حافظ شیراز ایله ایواندا دوروبلار گاه گؤرن اورتادا شطرنج قورارکن اوتوروبلار گاه گؤرن سازیله، آوازیله اگلنجه قوروبلار سانکی ساغر ده ووروبلار خاجه الحان اوخویاندا، هامی ایشدن دایانیرلار او نوالرله پری لر گاه اویوب گاه اویانیرلار لاله لر شعله سی، الوان شیشه رنگی بویانیرلار نه خومار گؤزلو یانیرلار قاناد ایستیر بو افق، قوی قالا طرلانلی سهند´یم ائشید اؤز قصه می، دستانیمی، دستانلی سهند´یم سنی «حیدر بابا» اول نعره لر ایله چاغیراندا او سفیل داردا قالان تولکو قووان شئر باغیراندا شیطانین شیللاغا قالخان قاطیری نوخدا قیراندا «دده قورقود» سسین آلدیم، دئدیم «آرخامدی» ایناندیم آرخا دوردوقدا «سهندیم» ساوالان تک هاوالاندیم سئله قارشی قووالاندیم «جوشغون»ون دا قانی داشدی، منه بیر هایلی سس اولدو هر سسیز بیر نفس اولدو «باکی »داغلاری دا، های وئردی سسه، قیها اوجالدی او تایین نعره لری سانکی بو تایدان دا باج آلدی قورد آجالدیقدا قوجالدی «راحیم »ین نعره سی قووزاندی، دئیه ن توپلار آتیلدی سئل گلیب نهره قاتیلدی «رستم »ین توپلاری سسلندی، دئیه ن بوملار آچیلدی بیزه گول-غنچه ساچیلدی «قورخما گلدیم !»دئیه، سسلرده منه جان دئدی قارداش منه جان-جان دئیه ر ک، دشمنه قان-قان دئدی قارداش شهریار سؤیله مه دن گاه منه سلطان دئدی قارداش من ده جانیم چغیریب: جان سنه قوربان دئدی قارداش یاشا اوغلان سیزه داغدان دلی جئیران دئدی قارداش ائل، سیزه قافلان دئدی قارداش داغ، سیزه آصلان دئدی قارداش داغلی حیدربابا´نین آرخاسی هر یئرده داغ اولدو داغا داغلار دایاغ اولدو آرازیم آینا-چیراغ قویمادا،آیدین شافاق اولدو او تایین نغمه سی قووزاندی، اوره ک لر قولاق اولدو یئنه قارداش دئیه ر ک قاچمادا باشلار آیاق اولدو قاچدیق، اوزلشدیک آرازدا، یئنه گؤزلر بولاغ اولدو یئنه غم لر قالاغ اولدو یئنه قارداش سایاغی سؤزلریمیز بیر سایاغ اولدو وصل ایگین آلمادا، ال چاتمادی عشقیم داماغ اولدو هله لیک غم سارالار کن قارالار دؤندی آغ اولدو آرازین سود گؤلو داشدی، قایالیق لار دا باغ اولدو ساری سونبول لره زلف ایچره اوراقلار داراغ اولدو یونجالیق لار یئنه بیلدیرچینه یای-یاز یاتاغ اولدو گؤزده یاشلار چیراغ اولدو لاله بیتدی یاناغ اولدو غنچه گولدی، دوداغ اولدو نه سول اولدو، نه ساغ اولدو ائلیمی آرخامی گؤردوکده ظالیم اووچو قیسیلدی سئل کیمی ظلمو باسیلدی، زینه آرخ اولدو، کسیلدی گول گؤزوندن یاشی سیلدی تور قوران اووچی آتین قوومادا سیندی، گئری قالدی اؤزو گئتدی، تورو قالدی آمما حئیدربابا دا بیلدی کی، بیز تک هامی داغلار باغلانیب قول-قولا زنجیرده، بولودلار اودور آغلار نه بیلیم ، بلکه طبیعت اؤزو نامرده گون آغلار اگری یول لاری آچار کن، دوز اولان قول لاری باغلار صاف اولان سینه نی داغلار ! داغلارین هر نه قوچو، طرلانی، جئیرانی، مارالی هامی دوشگون، هامی پوزغون، سینه لر داغلی، یارالی گول آچان یئرده سارالی آمما ظن ائتمه کی، داغ لار یئنه قالخان اولاجاقدیر محشر اولماقدادی بونلار داها وولقان اولاجاقدیر ظلم دنیاسی یانارکن ده تیلیت قان اولاجاقدیر وای ...! نه توفان اولاجاقدیر! دردیمیز سانما کی، بیر تبریز-و تهران´دیر عزیزیم یا کی، بیز تورکه جهنم اولان ایران´دیر عزیزیم یوخ بو دین داعواسی دیر، دنیا تیلیت قاندیر عزیزیم تورک اولا، فارس اولا دوزلوک داها تالان دیر عزیزیم بیز آتان دین دیر، آتان دا بیزی ایمان دیر عزیزیم سامری مرتد ائدیب هر نه مسلمان دیر عزیزیم امتین هارونو من تک، له له گریان دیر عزیزم هر طرفدن قیلیج ائندیرسه لر قالخان دیر عزیزیم بیر بیزیم درمانیمیز موسی-یی عیمران´دیر عزیزیم گله جک شبهه سی یوخ، آیه-ی قرآن دیر عزیزیم او هامی دردلره درمان دیر عزیزیم دکتر اولدوقدا بشر بو یارانی ساغلاماق اولماز اولماسا آللاه الی دین مرضین چاغلاماق اولماز داغلاماقدا علاج اولسا بیر ائلی داغلاماق اولماز دینی آتمیش ائله یاوروم داها بئل باغلاماق اولماز او گولوب آغلایا دا، اونلا گولوب آغلاماق اولماز شیطانی یاغلاماق اولماز دئدین: آذر ائلی نین بیر یارالی نیسگیلی یم من نیسگیل اولسام دا گولوم ! بیر ابدی سئوگیلی یم من ائل منی آتسا دا اؤز گولشنیمین بلبلی یم من ائلیمین فارسیجا دا دردینی سؤیله ر دیلی یم من حقه دوغرو نه قارانلیق ایسه ، ائل مشعلی یم من ابدیت گولوی یم من ! نیسگیل اول چرچییه قالسین کی جواهر نه دی قانمیر مدنییت ده بین ائیلیر بدوییت، بیر اوسانمیر گون گئدیر آز قالا باتسین گئجه سیندن بیر اویانمیر بیر اؤز احوالینا یانمیر آتار اینسان لیغی ، آمما یالان انسابی آتانماز فتنه قووزانماسا بیر گون گئجه آسوده یاتانماز باشی باشلارا قاتانماز ! آمما مندن ساری، سن آرخایین اول شانلی سهند´یم دلی جئیرانلی سهند´یم من داها عرش علا کؤلگه سی تک باشدا تاجیم وار الده موسی کیمی فرعونه غنیم ، بیر آغاجیم وار حرجیم یوخ، فرجیم وار من علی اوغلویام، آزاده لرین مردی ، مرادی او ، قارانلیق لارا مشعل او ، ایشیقلیق لارا هادی حقه، ایمانه منادی باشدا سینماز سپریم، الده کوتلمز قیلیجیم وار!

گورونتولر

سهند داغی

قایناقلار

• شهریارین بیوقرافی‌سی ایله شعرلری Archived 2010-01-05 at the Wayback Machine.