فرانتس کافکا

فرانتس کافکا (آلمانجا. Franz Kafka؛ 3 جولای 1883، پراگ، اتریش-مجارستان – 3 ژون 1924، کیرلینق، اتریش) — آلمان دیللی، يهودی اصیللی يازیچی اوْلموشدور. اساس اثرلری روْمان، روْمان فراقمئنتلری (چئوریلمه، محکمه پروْسئسی، قصر و ایتکین دۆشموشلر) و حکايه‌لردیر.

فرانتس کافکا مکتبده اولان زامان

کافکانین اثرلری‌نین چوْخو اوْنون وفاتیندان سوْنرا، يازیب قوْيدوغو وصییتی‌نین عکسینه اوْلاراق دوْستو و يازیچی همکاری ماکس بروْد طرفیندن چاپ ائتدیریلمیشدیر. بۇ اثرلر ایگیرمی عصر دۆنيا ادبیاتینا بؤيوک تأثیر گؤسترمیشدیر.

حیاتی

منشایی

کافکا 1883-جۆ ایلده پراگ‌ین کئچمیش قئتتوْ محله‌سی اوْلان يوْزئف رايوْنوندا يهودی عاییله‌سینده آنادان اوْلموشدور. اوْنون آتاسی هئرمان کافکا (1852-1931) گونئی چئک چئک دیللی يهودی ایجماسیندان چێخمیشدیر. هئرمان کافکا هله اۇشاقلیقدان آتاسی‌نین ماللارینی ياخینلیقدا يئرلشن کندلره آپاریردی. سوْنرالار اوْ، آتاسی‌نین فیرماسی‌نین نۇماينده‌سی و داها سوْنرا قالانتئریيا محصوللاری اۆزره تیجارتله مشغول اوْلان ایش آدامی اوْلور.

يازیچی‌نین آناسی يۇلیيا کافکا (1856-1934) پوْدیئبارددان اوْلان وارلی پیوه ایستئحصالچیسی‌نین قێزی ایدی. اوْ، آلمان دیلینده دانیشماغا اۆستونلوک وئریردی. يۇلیا کافکا ارینه نیسبتن داها يۆکسک ساوادا مالیک ایدی.

فرانس کافکانین اۇشاق ایکن وفات ائتمیش قارداشلاری ژئوْرژ و هاينریش‌دن باشقا اۆچ باجیسی دا وار ایدی: قابریئلئ (ائللی) (1889–1942)، والئریئ (واللی) (1890–1942) و اوْتتیلیئ (اوْتتلا) کافکا (1892–1943). اوْنلارین هر اۆچو ایکینجی دۆنيا مۇحاریبه‌سینده آلمان فاشیستلری طرفیندن حبس دۆشرگه‌سینده اؤلودورولورلر. والدين‌لر بۆتون گۆنو ایشده اوْلدوقلاریندان قێزلار خادیمه‌لر طرفیندن تربیيه ائدیلمیشدیلر. کافکا اوْ دؤورده پراگ‌دا ياشايان آنا دیلی آلمان اوْلان 10 فایز اهالی طبقه‌سینه عاید ایدی. اوْنون والدين‌لری‌نین هر ایکیسی چئک دیلینده گؤزل دانیشیردیلار.

اوشاقلیغی، گنجلیگی

1889-جۇ ایلدن 1893-جۆ ایله قدر کافکا پراگ‌دا فلايشمارکتداکی "آلمان اۇشاق مکتبی"نه گئتمیشدیر. سوْنرا اوْ آتاسی‌نین آرزوسو ایله پراگ‌ین کؤهنه حیصه‌سینده‌کی هۇمانیتار گیمنازیيايا گئدیر. بۇرادا دا تحصیل آلمانجا آپاریلیردی.

هله گنج ياشلاریندان کافکا ادبیات ایله مغشول اوْلور. اوْنون ایلک زامانلاردا يازدیغی اثرلری و گۆنده‌لیکلری ایتمیشدیر. گۆمان اوْلونور کی، اوْ اؤزو اوْنلاری محو ائتمیشدیر.

کافکانین ایلک دوْستلاری آراسیندا مکتب يوْلداشی رۇدوْلف ایللوْوی وار ایدی. سوْنرالار کافکا هۇقوْ بئرقمان، ائوالد فلیکس پریبرام، پاول کیش ایله دوْستلوق ائدیر.

گیمنازیيانی "قناعت‌بخش" قیيمتلرله بیتیرن کافکانین بۇ نایلیتی اوْنون والدين‌لری طرفیندن قیيمتلندیریلیر و اوْنو 1901-جی ایلده سياحته گؤندریرلر. کافکا آتاسی‌نین آرزوسونا اۇيغون اوْلاراق 1901-1906-جێ ایللرده کارل-فئردینادس-اۇنیوئرسیتئتینده (پراگ) تحصیل آلیر. اوْ، بۇرادا اؤنجه شیمی، قێسا مدتدن سوْنرا ایسه ایستیقامتی ديَیشه‌رک حۆقوق اوْخوماغا باشلايیر. آرادا کافکا اؤز آرزوسو ایله 1 ترم قئرمانیستیک (Qermanistik) و اینجه‌صنعت تاریخی اوْخوماغا جهد ائدیر. آنجاق سوْندا اوْ اؤز تحصیلینی حۆقوق عۆذره باشا وۇرور. تحصیل پروْقرامینا اۇيغون اوْلاراق کافکا آلفرد وبرین رهبرلیگی آلتیندا علمی درجه آلیر. بۇندان سوْنرا اوْ 1 ایل پۇلسوز اوْلاراق محکمه يانیندا حۆقوق پراکتیکاسی کئچیر.