فین-اوغور خالقلاری

(فین-اوقور-دن يوْل‌لاندیریلمیش)

فین-اوغور خالق‌لاری یا فینوْ اۇگوْرلار، گونوموزده غربی سیبیریا، مرکزی سیبیریا، قوزئی سیبیریا و آورپانین شیمال-شرقینده یاشایان فینوْ اۇگوْر دیللرینده دانیشان خالقلارین دیل توپلولوغو[۱].

فینو ـ اوگور خالقلاری یاشادیقلاری جغرافیا

فینوْ اۇگوْر دیلی دَییشدیر

فینوْ اۇگوْر خالق‌لاری‌نین دانیشدیغی دیل‌لر و دیالئکت‌لر اورال-آلتای دیل قروپونون اورال قروپونا داخیل اولور. بو طایفالارین عومومی اهالیسی 30 میلیونا یاخین‌دیر. ان معلوم اولانلاری: ماجارلار، فینلر، ائستونلار.

اورال دیل قروپو اؤز آراسیندا ایکی‌یه آیریلیر. فین-اوگور دیللری و سامویئد دیللری. محض فین-اوگور دیللرینی دانیشانلار عئینی زاماندا فین-اوگور قؤوملری اولاراق دا آدلاندیریلیر و موشته‌رک تاریخه مالیکدیرلر. فین-اوگور (اورال) قؤوملری یئددی آلت-قولدان عیبارتدیر.

  1. اوگور قولو: بوگونکو (اونوگور قولو) ماجاریستان و روسیهدان آسیلی اؤلکه‌نین اورتا حیصه‌سینده یئرلشن کهانتیا-مانسیا موختار اوکروگون خالقلاری اوگور خالقلاری ایچریسینده‌دیر. تخمیناً 20 میلیون اینساندان عیبارتدیر.
  2. پئرم قولو: روسیه فئدئراسییاسی ایچریسینده یئر آلان کومو جمهوریتی و اودمورتیا ایله کومی-پئرمیاک موختار اوکروگو خالقلاری بو طایفالارین پئرم قولونو تشکیل ائدیر. تخمیناً 2 میلیون اینسان بو قولون بنیه‌سینده‌دیر.
  3. فیننو/وولگا قولو: روسیه فئدئراسییاسی ایچریسینده یئر آلان ماری ائل، موردووییا موختار رئسپوبلیکالاری ایله ائریزا اوبلاستدا یاشایان خالق بو قولو یارادیر. تخمیناً 1 میلیون اینسان بو قول.
  4. سامی قولو: اسکاندیناوییانین شیمالیندا یاشایان لاپون‌لار (سامی) بو قولو اولوشدورور. تخمیناً 30 مین اینسان بو قولدادیر. سامی خالقی؛ نوروئچ، ایسوئچ و فینلاندییانین شیمالیندا چوخالیرلار. گله‌نک‌سل دینلری شامانلیقلا مشغول اولمادیر.
  5. فین قولو: فینلاندییا و باغلی اینگریا، کارئلیا بؤلگه‌لری ایله ائستونییا خالقی فین-اوگور ائتنوسلاری‌نین فین قولونو تشکیل ائدیر. بو قول تخمیناً 6 میلیون اینساندان عیبارت‌دیر.
  6. سامویئد قولو: ائنئت و نئنئت خالقلاری روسیهدا اکثریتله نئنئتس (سامویئدین روسچاسی) موختار بؤلگه‌سی و یامالو-نئنئتس بؤلگه‌سینده یاشاییرلار. ائنئتس، نئنئتس، نگاناسان، یوراتس، سئلکوپ کیمی قروپلاری واردیر. اهالی سایلاری 50 مینه قدردیر.
  7. یوکاگیر قولو: عادتن کولیما چایی اطرافینداکی اوبلاستلاردا و یاکوتیستاندا یاشایان کیچیک بیر قروپ. (5000 مینه قدر)

فینوْ اۇگوْر اؤلکه‌لری دَییشدیر

 
یوکاگیر (آچیٛق بنؤشه‌یی جغرافیا)، سامویئد (ساری رنگلی جغرافیا، اوگور (یاشیل رنگلی جوغرافیا)؛ فیننیک (ماویرنگلی جوغرافیا)
  • ماجاریستان -اوگور
  • فینلاندییا -فین
  • ائستونییا -فین
  • کهانتیا-مانسیا ( باغلی موختار رئگیون) -اوگور
  • ماری ائل ( باغلی موختار رئسپوبلیکا) - فین/وولگا
  • موردووییا ( باغلی موختار رئسپوبلیکا) - فین/وولگا
  • کارئلیا ( باغلی موختار رئسپوبلیکا) -فین
  • اینگریا ( باغلی فینلرین یاشادیغی رئگیون) -فین
  • کومی ( باغلی موختار رئسپوبلیکا) -فین/پئرم
  • اودمورتیا ( باغلی موختار رئسپوبلیکا) -فین/پئرم
  • کومی-پئرمیاک ( باغلی رایون) -فین/پئرم
  • نئنئتس موختار بؤلگه‌سی ( باغلی موختار رئگیون) -سامویئد
  • یامالو/نئنئتس موختار بؤلگه‌سی ( باغلی موختار بؤلگه‌سی) -سامویئد
  • سامی فلاگ سامی/لاپونیا مدنیت بؤلگه‌سی، فینلاندییا-ایسوئچ-نوروئچ و روسیهدا مدنی بیر رئگیون.

فینوْ اۇگوْر تورانچیلیق دَییشدیر

باغلی فینوْ اۇگوْر اؤلکه‌لری دَییشدیر

روسیه فدراسیونوندا موختار موقعیته مالیک فینو اوگور اؤلکه‌لری:

نگارخانه دَییشدیر

گؤرونتولر دَییشدیر

قایناقلار دَییشدیر