قاراقالپاق تورکجه‌سی
قاراقالپاق تورکجه‌سی، قاراقالپاق دیلی یوخسا قاراقالپاقجا ، باشقالارینا گؤره داها آز دانیشانا صاحیب اولان موعاصیر تورک یازی دیللریندن بیریدیر. قیپچاق قروپونا باغلی اولان بو دیل بعضی تدقیقاتچیلار طرفیندن قازاق تورکجه‌سینین بیر دیالکتی حساب ائدیلیر. چونکو قازاق تورکجه‌سینه چوخ بنزه‌ییر. الیفباسی، قازاق کیریل الیفباسینا چوخ بنزه‌ییر. اؤزبکیستانین شیمالیندا قره‌قالپاقلار طرفیندن دانیشیلیر. قره‌قالپاق تورکجه‌سینی قازاق تورکجه‌سینین بیر دیالکتی اولاراق حساب ائدن تورک‌شوناسلار قاراقالپاق تورکجه‌سینه گونئی قازاق تورکجه‌سی ده دئییرلر.
| قاراقالپاق دیلی | |
|---|---|
| Qaraqalpaq tili, Қарақалпақ тили, قاراقالپاق تىلى | |
| دوْغما دانیشانلار | اؤزبکیستان، قازاخیستان، تورکمنیستان |
| منطقه | قاراقالپاغیستان |
دوْغما دانیشانلار | ۵۸۳,۴۱۰[۱] |
تورک دیللری
| |
| لاتین الیفباسی (۱۹۲۸-۱۹۴۰ و ۱۹۹۱-ایندی) کیریل الیفباسی (۱۹۴۰-۱۹۹۱) عرب الیفباسی (۱۹۲۸-دن قاباق) | |
| رسمی وضعیت | |
رسمی دیلی |  اؤزبکیستان
|
| دیل کوْدلاری | |
| ISO 639-2 | kaa |
| ISO 639-3 | kaa |
| Glottolog | kara1467 |
 اؤزبکیستان اراضی‌سینده قاراقالپاق دیلی‌نین (قیرمیزی) یاییلماسی. | |
قیپچاق-بولقار=قیرمیزی
قیپچاق-کومان=یاشیل
قازاق-نوقای=نارینجی
الیفبا
دَییشدیرقاراقالپاق تورکجه‌سی اۆچون اؤزبک-لاتین الیفباسی دا ایشله‌نیر.
| IPA | Latin | Kiril | IPA | Latin | Kiril | IPA | Latin | Kiril | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| f | Ff | Фф | q | Ққ | a | Аа | Аа | |||
| x | Xx | Хх | l | Ll | Лл | æ | A‘a‘ | Әә | ||
| h | Hh | Ҳҳ | m | Mm | Мм | b | Bb | Бб | ||
| ʦ | Cc | Цц* | n | Nn | Нн | v | Vv | Вв | ||
| ʧ | ch | Чч* | ŋ | N‘n‘ | Ңң | g | Gg | Гг | ||
| ʃ | SHsh | Шш | o | Oo | Оо | ɣ | G‘g‘ | Ғғ | ||
| ʃ | sh | Щщ* | œ | O‘o‘ | Өө | d | Dd | Дд | ||
| Ъъ* | p | Pp | Пп | e | Ee | Ее | ||||
| ɯ | I‘i‘ | Ыы | r | Rr | Рр | jo | yo | Ёё* | ||
| Ьь* | s | Ss | Сс | ʒ | Jj | Жж | ||||
| e | Ee | Ээ | t | Тt | Тт | z | Zz | Зз | ||
| ju | yu | Юю* | u | Uu | Уу | i | Ii | Ии | ||
| ja | ya | Яя | y | U‘u‘ | Үү | j | Yy | Йй | ||
| w | Ww | Ўў | k | Kk | Кк |
قازاق الیفباسی ایله فرقلری
دَییشدیرقازاق الیفباسیندا اولان "Ii" قره‌قالپاق کیریلینده گؤرونمور. بوندان علاوه قره‌قالپاقلارین اؤزبک لاتین الیفباسینا کئچمک تمایولو واردیر. قره‌قالپاق تورکجه‌سینده "Ii" یئرینه "Ии" واردیر.
اؤزللیکلری
دَییشدیر- ی>ژ>(س) حادیثه‌سی بو دیلده ده موشاهیده اولونور. مثلا (жазыўшы (jazıwşı : یازار، یازیچی.
- اسکی تورکجه‌ده‌کی غ لرین ی یه دؤنوشدوغونو دئمک مومکوندور. مثلا اسکی تورکجه‌ده‌کی مصدر شکیلچی‌سی اولان -ایغ (ığ-) قره‌قالپاق تورکجه‌سینده ایو (ıw-) شکلینده‌دیر.
- اؤزبک تورکجه‌سیندن عربجه - فارسجا سؤزلر آلمیشدیر.
- جمع شکیلچیلرینده قازاق تورکجه‌سینده‌کی کیمی -لار، -لردن علاوه -دار/ -در، -تار/ -تر شکیللری یوخدور. یانی بو شکیلچی قره‌قالپاق تورکجه‌سینده ساده‌جه -لار/-لر شکلینده‌دیر. قازاقجا: اؤزدرینین، قره‌قالپاقجا: اؤزلرینین.
- قره‌قالپاق تورکجه‌سینده ش>س دییشمه‌سی ده واردیر. مثلا سؤیله‌ش> سؤیله‌س کیمی.
- قره‌قالپاق تورکجه‌سینده چ>ش دییشمه‌سی ده موشاهیده اولونور. مثلا قانچا> قانشا کیمی.
ائشیک باغلانتی‌لار
دَییشدیر- اِتنولوگدا قره‌قالپاق تورکجه‌سی
- قره‌قالپاق تورکجه‌سی ویکیپدیا Archived 2017-09-26 at the Wayback Machine.
قایناق
دَییشدیر- ^ Karakalpak at Ethnologue - 18th ed., 2015
- ^ قایناق خطاسی برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامGlottologوارد نشده است