نجیب محفوظ (عربجه نجیب محفوظ ۱۱ دسامبر ۱۹۱۱، قاهیره۲۹ آوقوست ۲۰۰۶، قاهیره) - گؤرکملی میصر یازی‌چی‌سی، تانینمیش رومان اوستاسی، دراماتورق، سناریست، ادبیات اوزره نوبل اؤدولو آلان یئگانه عرب (۱۹۸۸) ("بوتون بشریت اۆچون معنا کسب ائدن، اینجه‌لیکلرله زنگین عرب حکایه‌لرینه و رئالیزمه گؤره").

نجیب محفوظ
آدنجيب محفوظ
قیسا بیلگینوبل اؤدواونو قازانمیش یازیچی، 1988
دوْغوم تاریخ)
قاهیره, میصر
اؤلوم تاریخقاهیره, میصر

حیاتی دَییشدیر

نجیب محفوظ ۱۹۱۱-جی ایلده قاهیرهده مأمور عائله‌سین‌ده دونیایا گلیب. قاهیره بیلیم یوردودا فلسفه و ادبیاتی اؤیرنیب. ۱۹۳۴-جو ایلده قاهیره بیلیم یوردون فلسفه فاکولته‌سینی بیتیریب. ۱۹۷۲-جی ایله قدر دؤولت قوللوق‌چوسو کیمی اولجه ناظرلیک‌ده چالیشیب. سونرا اینجه صنعت بوروسو سنزوراسی شعبه‌سینین و کینویا یاردیم فوندونون دیرکتورو اولوب. نهایت، مدنیت نازیرلیینین مدنیت ایشلری اوزره مصلحت‌چی‌سی وظیفه‌سین‌ده ایشله‌ییب. میصر اؤلچولرینه گؤره نجیب محفوظ لیبرال یازی‌چی ایدی و اونون کیتابلارینی قاتی دیندارلار نارازی‌لیقلا قارشیلاییردیلار. حتی ۱۹۹۴-جو ایلده مؤوهومات‌چیلاردان بیری یازی‌چیا هوجوم ائتمیش و اونو بیچاقلا آغیر یارالامیش‌دی. بۇ حادثه‌دن سونرا محفوظون ساغلاملیغین‌دا پروبلئملر یارانیر، اما او، یازیب-یاراتماغا داوام ائدیر. ۲۰۰۶-جی ایلده محفوظ خستخانایا یئرلشدیریلیر و اؤمرونو بورادا باشا وورور. یازی‌چی ۲۰۰۶-جی ایل آوقوست آیینین ۲۹-دا دونیاسینی دییشیر.

یارادیجی‌لیغی دَییشدیر

یازی‌چی انوی میلّی دیرلری چوْخ رئالیستجه‌سینه تصویر ائتدیی ایلک اثرلرینی "ال-مجللا ال-جدی‌ده" ژورنالین‌دا نشر ائتدیریر. ایلک نووئللالار توپ‌لوسو ("دلی‌لیک روزگاری") ۱۹۳۸-جی ایلده ایشیق اوزو گؤرور. بونون آردینجا رومانتیک اوسلوب‌دا یازیلمیش و فیرونلارین حؤکمران‌لیغی دؤورون‌دن بحث ائدن بیر سیرا تاریخی رومانلار قله‌مه آلیر. آوروپادا محفوظون نثری کئچه‌ن عصرین ۵۰-جی ایللرینین سونون‌دا، اونون "قاهیره تریلولوژی" چاپ اولونان‌دان سونرا مشهورلوق قازانیر. بورادا یازی‌چی قاهیره‌لی بیر عائله‌نین اوچ نسلینین حیاتینی تصویر ائتمکله میصر تاریخین‌ده‌کی سوسیال و سیاسی حادثه‌لره توخونور. کئچه‌ن عصرین ۶۰-جی ایللرین‌ده محفوظون یارادیجیلیغین‌دا دییشیک‌لیکلر باش وئریر. او، نسرین کیچیک فورمالارینا (حکایه) مئیل‌لنیر و سیموولا داها گئنیش یئر آییریر. جمعیتین تکامولو نتیجه‌سین‌ده اینسانین گئت-گئده اؤزونو داها تنها و آتیلمیش هیس ائتمه‌سی، دای‌می هیه‌جان و ایزتیراب اونون "اوغرو و ایت" (۱۹۶۱)، "یئر اوزو" (۱۹۶۳)، "دیشی بیلدیرچین و پاییز" (۱۹۶۴)، "یول" (۱۹۶۴)، "کاسیب" (۱۹۶۵)، "نیل اوزرین‌ده لاققیرتی" (۱۹۶۶)، "قارا پیشیین مئیخاناسی" (۱۹۶۸)، "بال آیی" (۱۹۷۱) کیمی اثرلرین‌ده آیدین سئزیلیر. عمومی‌لیک‌ده محفوظ اللییه یاخین رومان و پووئست، یوزدن آرتیق حکایه قله‌مه آلیب. یازیچینین سونونجو کیتابی ۲۰۰۵-جی ایلده ایشیق اوزو گؤروب. بو، اؤلوم‌دن سونراکی حیات‌دان بحث ائدن حکایه‌لر توپ‌لوسو "یئددینجی گؤی" کیتابی‌دیر. اونون رومانلارینین یاری‌سین‌دان چوْخونون اساسین‌دا فیلملر چکیلیب. بۇ فیلملرین دئمک اولار کی، هامی‌سی عرب دونیاسین‌دا مشهور فیلملردیر. قاهیره‌نین موهه‌ن‌دی‌سین رایونون‌دا یازی‌چی هله ساغ ایک‌ن اونون بورونج‌دن عابده‌سی اوجالدیلیب.

اثرلری دَییشدیر

رومانلارینین سیاهی‌سی دَییشدیر

  • دلی‌لیک روزگاری (۱۹۳۸)
  • طالعین اویونلاری (و یا خئوپسون مودریک‌لیگی) (۱۹۳۹)
  • رادوبیس (۱۹۴۳)
  • فیولرین موباریزه‌سی (۱۹۴۴)
  • یئنی قاهیره (۱۹۴۵)
  • خان ال-خلی‌لی (۱۹۴۶)
  • میدداک کوچه‌سی (۱۹۴۷)
  • باشلانغیج و سون (۱۹۴۹)
  • مالیکانه‌لر آراسین‌دا — ۱۹۵۶-۱۹۵۷-جی ایللرده ایشیق اوزو گؤره‌ن تریلوگیانین ایلک رومانی
  • آرزولار مالیکانه‌سی - تریلوگیانین ایکینجی رومانی
  • شکر ائو — تریلوگیانین اۆچونجو رومانی
  • آولاد خاراتینا (۱۹۵۹)
  • پاییز بیلدیرچینلری (۱۹۶۵)
  • نیل اوزرین‌ده لاققیرتی (۱۹۶۶)
  • میرامار پانسیونو (۱۹۶۶)
  • گوزگولر (۱۹۷۲)
  • حؤرمت‌لی جناب (۱۹۷۵)
  • خارا فیشئی ائپوپئیاسی (۱۹۷۷)
  • مین گئجه‌لرین گئجه‌لری (۱۹۸۲)

نووئللالار توپ‌لولارینین سیاهی‌سی دَییشدیر

  • دلی‌لیک روزگاری (۱۹۳۸)
  • یئر اوزو (۱۹۶۳)
  • پیس آد چیخارمیش ائو (۱۹۶۵)
  • قارا پیشیین مئیخاناسی (۱۹۶۸)
  • چارداق آلتین‌دا (۱۹۶۹)

فیلموقرافیا دَییشدیر

  1. اعتراف (فیلم، ۱۹۹۲)

خاریجی کئچیدلر دَییشدیر