ورق اوْیۇنۇ یا دا کارت اوْیۇنۇ و یا پاستۇراوْیۇن ورقلری ایله اوْیناماغا دئییلیر. کارتلارین اوْلدۇقجا قدیم و دراماتیک تاریخی واردیر. بیر چوْخ تدقیقاتچیلارین فیکیرلرینه گؤره ایلک کارتلار فرانسهده اَیلَنجه مقصدی ایله دلی ساییلان آلتینجی کارلین دؤورۆنده یارانمیش‌دیر. البته بۆتۆن بۇنلار ساده‌جه افسانه ده اوْلا بیلر. هله قدیم میصیرده رقملنمیش قلم‌لرله بۇ تیپلی اوْیۇنلارا حوس وار ایدی. هیندیستاندا فیل سۆمۆکلریندن حاضیرلانان اشیاءلارلا اوْیناییردیلار. چینده ایسه آرتیق مۆعاصیر تیپلی کارتلارا راست گلمک مۆمکۆن ایدی و بۇ دا ۱۲–جی میلادی یۆز ایلین نۆمۇنه‌سی ساییلیردی.

قایناقلار دَییشدیر