ژاپون
ژاپون (ژاپونجا: 日本، نیپپون و یا نیهون، رسمی آدی: 日本国، نیپپون-کوکو و یا نیهون-کوکو) شرقی آسیادا یئرلَشن دؤولت. دؤرد بؤیوک (هوککایدو، هؤنسو، سیکوکو و کوسو)، ائله‌جه ده مین‌لرله کیچیک آدالاردان عیبارت‌دیر. اهالی‌سی ۱۲۷ میلیون نفردیر، باش کندی ۱۸۶۸-جی ایلدن توکیو شهری‌دیر. دؤولت قورولوشو کونستیتوسیالی مونارخیادیر. اؤلکه کونستیتوسیاسی ۱۹۴۷-جی ایلده قبول اولونموشدور. پولو واحیدی یئن-دیر. دایمی حربی قوه‌سی یوخ‌دور.
Japan 日本国 Nippon-koku or Nihon-koku | |
|---|---|
![Centered deep red circle on a white rectangle[۱]](/wiki/%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84:Flag_of_Japan.svg) بایراق
 Imperial Seal
| |
میلی مارش:
"His Imperial Majesty's Reign"[۲][۳] | |
Government Seal of Japan
| |
.svg) Area controlled by Japan shown in green—claimed, but uncontrolled shown in light green | |
| پایتخت و بؤیوک شهری | توکیو[۴] 35°41′N 139°46′E / 35.683°N 139.767°E |
| رسمی دیللر | None[۵] |
| Recognised regional languages | |
| National language | ژاپون دیلی[۵] |
| اتنیک قروپلار (2011[۷]) |
|
| دین |
|
| دمونیم(لر) | ژاپونلولار |
| دؤولت | Unitary parliamentary مشروطیت |
• Emperor | Naruhito |
| شینزو آبه | |
| Tarō Asō | |
| قانون اوقانی | National Diet |
| House of Councillors | |
| House of Representatives | |
| Formation | |
| February 11, 660 BCE[۹] | |
| November 29, 1890 | |
| May 3, 1947 | |
| April 28, 1952 | |
| اراضی | |
• جمعی | لوآ خطاسیماژول:Convert-ین 1851-جی/جو خطینده: attempt to index local 'en_value' (a nil value).[۱۰] (61st) |
• سو (%) | 0.8 |
| جمعیت | |
• 2017 census | 126,672,000[۱۱] (10th) |
• سیخیلیق | لوآ خطاسیماژول:Convert-ین 1851-جی/جو خطینده: attempt to index local 'en_value' (a nil value). (36th) |
| جی‌دی‌پی (PPP) | 2018 تخمینی |
• جمعی | $5.420 trillion[۱۲] (4th) |
• آدام‌باشی | $44,246[۱۲] (27th) |
| جی‌دی‌پی (نامینل) | 2018 تخمینی |
• جمعی | $4.841 trillion[۱۲] (3rd) |
• آدام‌باشی | $40,063[۱۲] (20th) |
| جینی (2011) | 37.9[۱۳] اورتا · 76th |
| اچ‌دی‌آی (2015) |  0.903[۱۴]چوخ‌یوخاری · 17th |
| پول واحیدی | ژاپون یئنی ( ) / En 円 (JPY) |
| چاغ بؤلگه‌سی | UTC+9 (JST) |
• یای (دی‌اس‌تی) | UTC+9 (not observed) |
| تاریخ فورمتی | |
| سوروجولوک طرفی | left |
| تیلفون کودو | +81 |
| ایزو ۳۱۶۶ کودو | JP |
| اینترنت ال‌تی‌دی | .jp |
وب‌سایت www.japan.go.jp | |
| Japan | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ژاپونجا آدی | |||||||
| Kanji | 日本国 | ||||||
| Hiragana | にっぽんこく にほんこく | ||||||
| Katakana | ニッポンコク ニホンコク | ||||||
| Kyūjitai | 日本國 | ||||||
| |||||||
اینظیباتی بؤلگو
دَییشدیرژاپونون اراضی‌سی ۴۷ پرفکتورایا بؤلونوب (خوککایدو، آوموری، ایواتئ، میاقی، آکیتا، یاماقاتا، فوکوسیما، ایباراکی، توتیقی، قومما، سایتاما، تیبا، توکیو، کاناقاوا، نییقاتا، تویاما، ایسیکاوا، فوکوی، یاماناسی، ناقانو، قیفو، سیدزووکا، آیتی، میئ، سیقا، کیوتو، اوساکا، خیئقو، نارا، واکایاما، توتتوری، سیمانئ، اوکایاما، خیروسیما، یاماقوتی، توکوسیما، کاقاوا، ائخیمئ، کوتی، فوکووکا، ساقا، ناقاساکی، کوماموتو، اویتا، میادزاکی، کاقوسیما، اوکیناوا).
بؤیوک شهرلری
دَییشدیرتوکیو：۱۲٬۳۰۰٬۰۰۰ (۵٬۵۴۱ نفر هر/کم²) اوساکا：۸٬۸۰۰٬۰۰۰ (۴٬۶۵۲ نفر هر/کم²) کاناقاوا：۸٬۶۰۰٬۰۰۰(۳٬۵۱۵ نفر هر/کم²) آیچی：۷٬۱۰۰٬۰۰۰(۱٬۳۶۷ نفر هر/کم²) سایتاما：۷۰۰۰٬۰۰۰(۱٬۸۲۷ نفر هر/کم²)
تاریخی
دَییشدیرژاپونون آدی ایلک دفعه بیزیم ائرانین ۷۰۱-جی ایلینه عاید منبع‌لرده چکیلیر."日" کانجیده گون معناسینی، "本" ایسه یورد معناسینی وئریر.
- ان قدیم تاریخی دؤورلری
- داش دؤورو (اینسان تاریخی باش‌لانان‌دان ۱۳۰مین ایل بون‌دان اؤنجه)
- جومون دؤورو، (۱۳۰مین-۱۰مین ایل بون‌دان اول)
- یایویی دؤورو (۱۰مین بون‌دان اول - ائرامیزین III عصرینه کیمی)
- کوفون دؤورو (ائرامیزین III - VI عصرلری)
- نارا دؤورو (۷۱۰–۷۹۴)
- هئیان دؤورو (۷۹۴–۱۱۸۵)
- کاماکورا دؤورو (۱۱۸۵–۱۳۳۳)
- موروماچی دؤورو (۱۳۳۸–۱۵۷۳)
- ائدو دؤورو (۱۶۰۳–۱۸۶۷)
- مئیجی دؤورو (۱۹۶۸–۱۹۱۲)
- تایشو دؤورو (۱۹۱۲–۱۹۲۶)
- سیووا دؤورو (۱۹۲۶–۱۹۸۹)
- هئیسئی دؤورو (۱۹۸۹-)دیر. ساگ اول
ایقتیصادیات
دَییشدیرعوموم میّلی محصولون هجمینه گؤره دونیادا ۳-جو سیرادادیر.
دین
دَییشدیراؤلکهده ۲ اساس دین - سینتویزم و بودیزم حاکیم‌دیر. اورتا عصرلرده پورتوقال میسیونرلری کاتولیک دینینی یایماغا چالیشسالار دا بونا مووفق اولا بیلمه‌دی‌لر. ژلپون عائله‌لرینده موختلیف دین‌لردن اوْلان عوضولره قارشی خصوصی تولئرانت‌لیق حیسس ائدیلیر.
دیل
دَییشدیرژاپون دیلی ایلتیصاقی دیل‌دیر. یازی سیستمینده عرب رقم‌لری و لاتین الیفباسی (رومادزی) ایله یاناشی ۳ آیری ایشاره تیپ‌لرین‌دن ده ایستیفاده اوْلونور:
کاندزی - چین هیروقلیف‌لری خیراقانا - ایئروقلیف‌لردن و کؤمک‌چی سؤزلر اوْلان «کانا» دان ایستیفاده ائتمکله یازیلان هئجای الیفبادیر. کاتاقانا - بۇ الیفبادان داها چوخ غئیری-یاپون سؤزلری‌نین ایشلدیلمه‌سینده ایستیفاده اوْلونور. حئیوان و بیتکی آدلارینین چوخو دا کاتاکانا الیفباسیندا یازیلیر.
سیاست
دَییشدیر۲۵ سپتامبر ۲۰۰۷-جی ایلده سیندزو آبنین ایستعفاسی تصدیقلندیکدن سوْنرا یئنی باش ناظیر یاسوو فوکودا تعیین اولونموشدور.
مدنیت
دَییشدیرژاپوندا ایکینجی مین ایللیگین سونلاریندان باشلایاراق ادبیات ساحه‌سی توسعه ائتمه‌یه باشلامیشدیر. مثلاً، ژاپونون ایندیکی هیمنی IX-X عصرلره عاید ائدیلیر. ژاپون مدنیتینه ان اوّل چینین و سوْنرا ایسه غربی اوروپا مدنیتینین تأثیری بؤیوک اولموشدور. XX عصرده ژاپون جیزگی فیلملری و کومیکلری دونیا میقیاسیندا گئنیش یاییلمیشدیر.
بیلیک
دَییشدیرنوبئل لاورئات‌لاری فیزیکا: خیدئکی یوکاوا (۱۹۴۹)، سینیتیرو توموناقا (۱۹۶۵)، ائساکی رئونا (۱۹۷۳)، ماساتوسی کوسیبا (۲۰۰۲)، یئیتیرو نامبو، ماکوتو کوبایاسی، توسیخیدئ ماسکاوا (هر اوچو ۲۰۰۸-جی ایل) کیمیا: کئنیتی فوکوی (۱۹۸۱)، خیدئکی سیراکاوا (۲۰۰۰)، ریودزی نویوری (۲۰۰۱)، کویتی تاناکا (۲۰۰۲). تیبب: سوسومی تونئقاوا (۱۹۸۷)، اوسامو سیمومورا (۲۰۰۸) ادبیات: یاسوناری کاواباتا (۱۹۶۸)، کئندزابورو اوئ (۱۹۹۴). صولح: ائیساکو ساتو (۱۹۷۴).
ژاپون تقویمی
دَییشدیربایراملار:
۱ ژانویه - یئنی ایل ژانویه‌نین ایکینجی بازار ائرته‌سی - حدی-بولوغا چاتان‌لارین گونو
۱۱ فئوریه- دؤولتین یارانماسی گونو
۲۱ مارس - یاز گئجه-گوندوزون برابرلیگی گونو
۲۹ آوریل - سیووا (۱۹۲۶–۱۹۸۹-جو ایللرده ایمپئراتور اولموش خیروخیتونون پادشاه‌لیق دؤورون‌دکی آدی) گونو
۳ مای - کونستیتوسیا گونو
۴ مای - یاشیل‌لیق گونو
۵ مای - اوشاق‌لار گونو
یولون اوچونجو بازار ائرته‌سی - دنیز گونو
سپتامبرین اوچونجو بازار ائرته‌سی - قوجالارا حؤرمت گونو
۳ نووامبر - مدنیت گونو
۲۳ نووامبر - امه‌یه مینناتدارلیق گونو
۲۳ دسامبر- ایمپیراتورون (آکیخیتو ۱۹۸۹-جو ایلدن ایندییه کیمی حاکمیتده‌دیر) دوغوم گونو.
گؤرونتولر
دَییشدیر-
ژاپون -
ژاپون -
ژاپون -
ژاپون -
ژاپون -
ژاپون -
ژاپون -
ژاپون -
ژاپون -
ژاپون -
توکیو -
ژاپون -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
.jpg)
قایناقلار
دَییشدیر- ^ National Flag and National Anthem. یوْخلانیلیبJanuary 29, 2017. “The Rising Sun Flag and "Kimi Ga Yo" are respectively the national flag and anthem of Japan. This was formalized in 1999 with the Law Regarding the National Flag and National Anthem.”
- ^ Explore Japan National Flag and National Anthem. یوْخلانیلیبJanuary 29, 2017.
- ^ National Symbols. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on February 2, 2017. یوْخلانیلیبJanuary 29, 2017.
- ^ History of Tokyo. یوْخلانیلیبJanuary 29, 2017. “The Edo Period lasted for nearly 260 years until the Meiji Restoration in 1868, when the Tokugawa Shogunate ended and imperial rule was restored. The Emperor moved to Edo, which was renamed Tokyo. Thus, Tokyo became the capital of Japan”
- ^ ۵٫۰ ۵٫۱ Error on call to Şablon:cite web: Parameters url and title must be specified (Japanese). Legislative Bureau of the House of Councillors. یوْخلانیلیبJanuary 19, 2009.
- ^ Japan Languages (English). یوْخلانیلیبJanuary 29, 2017.
- ^ قایناق خطاسی برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامciaوارد نشده است - ^ قایناق خطاسی برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامDentsu2006وارد نشده است - ^ According to legend, Japan was founded on this date by Emperor Jimmu, the country's first Emperor.
- ^ Facts about Japan, General Information. یوْخلانیلیبJanuary 29, 2017.
- ^ 最新結果一覧 政府統計の総合窓口 GL08020101. Statistics Bureau of Japan. یوْخلانیلیبApril 27, 2016.
- ^ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ ۱۲٫۳ World Economic Outlook Database, April 2017 – Report for Selected Countries and Subjects. اولوسلارآراسی پول صندوقو (IMF). یوْخلانیلیبApril 21, 2016.
- ^ World Factbook: Gini Index. CIA. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2007-06-13. یوْخلانیلیبMay 11, 2011.
- ^ 2016 Human Development Report. United Nations Development Programme (2016). یوْخلانیلیبMarch 23, 2017.
ائشیک باغلانتیلار
دَییشدیر| ویکی‌آمباردا ژاپون ایله مربوط فایل وار. |