سؤزلوک: نوسخه‌لر آراسینداکی فرق
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
صفحه‌‌نی ' '''سؤزلوک''' (اسکی: لغات، لاتینجه: '''Sözlük''')، بیر دیلین ویا دیللرین سؤزجوک خزینه‌سی...' ایله ياراتدی |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
[[فایل:KEAC.jpg|بندانگشتی|خزر ـ [[اینگیلیس دیلی|اینگیلیسجه]] ـ [[آذربایجانجانجا]] سؤزلوک]]
'''سؤزلوک''' (اسکی: لغات،
سؤزلوکلر سؤزجوکلرین آنلاملارینی ویا فرقلی دیللرده‌کی آنلاملارینی آچیقلایابیلیر. سؤزلوکلرده بیر سؤزجویون بیردن آرتیق آنلامینین اولدوغو دوروملار اولابیلیر، فقط عمومیتده آنا آنلامی ایلک باشدا گؤستریلیر. بیرچوخ سؤزلوک سؤزجوک ایله ایلگیلی؛ اوخونوشو، دیل‌بیلگیسی، توره‌میش سؤزجوکلری، تاریخی، ائتیمولوژیسی آد، قوللانیم بیلگیسی، دئییم ویا جومله ایچینده قوللانیمی حاققیندا بیلگیلر ده وئربیلیر. سؤزلوکلر گئنلده کیتاب شکیلینده‌دیرلر. سؤزلوکلر تک دیللی ویا چوخ دیللی اولابیلیر. گئنل ویا اؤزه‌ل آلانلارلا ایلگیلی سؤزلوکلر حاضیرلانابیلیر. تورلری بئله‌دیر: آنسیکلوپئدیک، قاورامسال، اؤرنکلی، تک‌دیللی، چوخ‌دیللی، لهجه‌لی، ائش‌آنلاملی (مترادف)، قارشیت‌آنلاملی (متضاد)، کؤکن‌بیلیمسل، آرگو، تئریم‌لر (مصطلحات)، دئییم‌لر، آتاسؤزلری، مسلکی تئریم‌لر، قارشیلاشدیرمالی.
سؤزلوکلرد مادده باشلارینی آ-ب-ج سیراسی تعقیب ائدر. عرب حرفلی اسکی سؤزلوکلرد مادده باشی عربجه سؤزجویون اوچ حرفلی کؤکونون سون هارفی اساس آلیناراق سیرالانیردی. ۱۴.جو ۱۵.نجی یوزایللر آراسیندا یاشامیش اولان [[القاموس المحیط]] ([[الاقيانوس البسيط في ترجمة القاموس المحيط|الاقیانوس البسیط فی ترجمة القاموس المحیط]] سؤزلویو) آدلی اثری تورکجه‌یه چئویرن [[احمد عاصم عینتابی|موترجیم عاصم]] بو سیستمی قوللاندی.
ایلک سؤزلوک اولاراق ایسکندریه موزه‌سی کیتابخاناسیندا بیزانسلی [[آریستوپهانس]]’ین حاضیرلادیغی اثر قبول ائدیلیر. ایسلام دونیاسیندا ائن اؤنملی سؤزلوک اونونجو یوزایلده یاشایان [[فاراب]]<nowiki/>لی [[اسماعیل جوهری]]’نین [[صحاح]] آدلی عربجه اثری. [[لغت وانقولی|وانقولو لوغتی]] دییه بیلینن [[ابراهیم متفرقه|متفرقه]]’نین باسدیغی ایلک کیتاب دا بیر صحاح چئویریسیدیر. تورک کولتورونده ایلک سؤزلوک ایسه [[کاشغرلی محمود]]’ون
== تورک سؤزلوکلری ==
ایلک سؤزلوک [[دیوان لغات الترک]]'دور. 1073'ده‌کی بو سؤزلوکتن سونرا یاپیلان چالیشمالار [[مقدمة الأدب]]، [[أقصی الأرب فی ترجمة مقدمة الأدب]]، [[کودکس کومانیکوس]]، [[کتاب الإدراک للسان الأتراک]]، ابن موهننا لوغتی ([[حلية الإنسان و حلبة اللسان]])، [[محاکمة اللغتین]]، آبوشقه لوغتی ([[اللغات النوائیة و الاستشهادات الجغتائیة]])، [[سنگلاخ]]، [[لغات چغتای|لغات چاغاتای]]، [[ترکی عثمانی]]، [[اختری کبیر سؤزلوگو|اختری کبیر]]، [[لغت وانقولی|وانقولو لوگاتی]]، [[تحفه وهبی]] آدییلا آراپچا/فارسچا/تورکجه قاریشیملی ایدی.
== آذربایجان جومهوریتینده یاییملانان تورکجه سؤزلوکلر ==
* [[آذربایجان دیلی‌نین اورفوقرافیا لغتی]]
* [[آذربایجان دیلی‌نین ایضاحلی لوغتی]]
* [[آذربایجانجا آدلار سؤزلوگو]]
== ایراندا یازیلان و یاییملانان تورکجه سؤزلوکلر ==
تورک دیلی‌نین بیر چوخ اؤنملی سؤزلوکلری ایراندا یازیلمیش و یازیلماقدادیر. تاریخ بویو [[سنگلاخ]]، [[مقالید الترکیه]]، [[مظهر الترکی]]، [[تجرید اللغات]] و [[خلاصه عباسی]] کیمی تورک سؤزلوکچولوگونون اؤنملی قایناقلاری ایراندا یازیلمیشدیر. گونوموزده ایسه [[آرین تورکجه ائتیمولوژیک سؤزلوک]]، [[شاهمرسی سؤزلوگو]]، [[قاشقایی سؤزلوگو]]، [[ارک سؤزلوگو]]، [[مقایسه اللغتین]]، [[داشقین سؤزلوگو]] و بیر چوخ سؤزلوکلر یازیلیب و یازیلماقدادیر.
== تورکیه ده یاییملانان تورکجه سؤزلوکلر ==
تورکجه حاضیرلانان ایلک سؤزلوک [[لهجة اللغات]] (اسعد محمد افندی، 1732) اولدو. بوندان سونرا باسیلی سؤزلوکلر گلیشدی: [[تبیان نافع]] (برهان قاطع ترجمه‌سی)، [[الاقيانوس البسيط في ترجمة القاموس المحيط|الاقیانوس البسیط فی ترجمة القاموس المحیط]] ، [[لهجه عثمانی]]، کیتاب معانی اللهجه، [[لغت ناجی]]، [[قاموس تورکی]]، [[حیات بویوک تورک سؤزلویو]]، [[تئمل تورکچه سؤزلوک|تئمل تورکجه سؤزلوک]]، [[مکمّل عثمانی لغتی|مکمل عثمانی لغتی]]، رسملی قاموس عثمانی، یئنی تورکجه لغت، رئسیملی یئنی تورکجه لوگاتی، یئنی تورک لوگاتی، بویوک تورک لوگاتی، تورکجه سؤزلوک (تدک)، فرهنگ زیبا، مئیدان لارووسسه، [[اوقیانوس تورکجه سؤزلوک]]، اؤزتورکجه سؤزلوک، بویوک تورکجه سؤزلوک، تئمل تورکجه سؤزلوک آدلارییلا یایینلاندی.
== روسیه ده یاییملانان تورکجه سؤزلوکلر ==
روسیه‌نین کئچن یوز ایللرینده اؤزلجه شوروی دؤنمینده بیر چوخ تورک دیللری اوزرینه سؤزلوکلر و ایضاحلی لوغتلر یازیلمیشدیر. ۱۷ جیلدلیک [[چوواش دیلی سؤزلوگو]] اونلاردان بیر نمونه‌دیر.
== قایناق ==
* تورکیه ویکیپدیاچیلاری طرفیندن یازیلمیش [[:tr:Sözlük|Sözlük]] مقاله‌سی.
[[بؤلمه:سؤزلوکلر]]
| |||